Dầu giá rẻ “đốt cháy” 390 tỷ USD của nhà đầu tư

5 năm qua, các nhà đầu tư trên toàn cầu đã bơm hơn 1.400 tỷ USD vào ngành dầu khí với giá dầu ở mức trung bình hơn 91 USD/thùng. Có lẽ nguồn tiền mặt dồi dào cũng là một trong những nguyên nhân khiến sản lượng dầu thô ở Mỹ tăng lên mức cao nhất trong hơn 30 năm.

Tuy nhiên, với giá dầu hiện ở mức dưới 46 USD/thùng, các quỹ đầu tư, tài khoản tiết kiệm và cả bảng cân đối kế toán của các ngân hàng đều đang bị ảnh hưởng. “Thị trường con gấu” đã “thổi bay” tổng cộng 393 tỷ USD ra khỏi thị trường kể từ tháng 6.

Con số trên bao gồm 353 tỷ USD từ giá trị vốn hóa của 76 công ty có cổ phiếu thuộc chỉ số Bloomberg Intelligence North America Exploration & Production và 40 tỷ USD từ trái phiếu được phát hành bởi các công ty khai thác dầu từ đá phiến.

Sean Wheeler, chuyên gia đến từ công ty luật Latham & Watkins, cho rằng điều duy nhất mà mọi người đang chú ý là giá xăng và khí đốt giảm, nhưng họ không để ý rằng danh mục đầu tư của họ cũng đang bị ảnh hưởng.

Nguồn tiền đổ vào các công ty dầu khí trên toàn thế giới trong 5 năm qua đến từ nhiều nguồn khác nhau, trong đó 286 tỷ USD huy động từ các dự án liên doanh, 353 tỷ USD từ các vụ IPO và 786 tỷ USD huy động từ trái phiếu và các khoản vay nợ.
Giá dầu sụp đổ trong sự ngỡ ngàng của các nhà đầu tư cũng như các bên cho vay. 8 tháng trước, công ty khai thác dầu Energy XXI Ltd. có trụ sở ở Houston phát hành trái phiếu để huy động 650 triệu USD. Nhu cầu của nhà đầu tư đối với loại tài sản này cao đến mức công ty này đã phải tăng hơn gấp đôi lượng trái phiếu phát hành so với dự tính ban đầu. Tuy nhiên, giờ đây trái phiếu của Energy XXI đã giảm tới 88%.
Đang gánh khoản nợ hơn 3,8 tỷ USD, Energy XXI là một trong số hơn 80 công ty dầu khí có trái phiếu lao dốc mạnh vì nhà đầu tư đặt cược rằng họ sẽ không thể hoàn thành nghĩa vụ trả nợ.

Cổ phiếu và trái phiếu của Energy XXI cũng như các công ty năng lượng khác được mua bởi các quỹ hưu trí và các công ty bảo hiểm – bộ phận đóng vai trò quan trọng đối với các tài khoản tiết kiệm của người Mỹ. Trong khi đó, tính đến cuối tháng 9 năm ngoái, các nhà đầu tư định chế có hơn 963 tỷ USD bị gắn chặt với các cổ phiếu năng lượng.

Cổ đông lớn thứ hai của Energy XXI là một nhóm các quỹ dẫn đầu bởi Vanguard Group Inc. – quỹ tương hỗ lớn thứ hai ở Mỹ. Công ty này cũng sử dụng 974 triệu USD trong tổng số 1,5 tỷ USD hạn mức tín dụng cấp bởi một nhóm các ngân hàng Mỹ. Energy XXI cũng vay tiền từ các ngân hàng ở Anh, Úc, Canada, Tây Ban Nha và Nhật Bản.

Một trong các ngân hàng bị ảnh hưởng khá nhiều là Bancorp với 21% trong tổng số 1,25 tỷ USD số tiền được giải ngân có liên quan đến ngành dầu khí. Tuy nhiên, Rusty Cloutier - CEO của Bancorp cho biết ông không lo lắng bởi danh mục cho vay của ngân hàng bao gồm các công ty dầu khí nhiều kinh nghiệm. “Có nhiều công ty bị tổn hại, nhưng những người chơi chính trên thị trường năng lượng sẽ không đi đâu cả”, ông nói. “Những công ty có tỷ lệ đòn bẩy quá lớn và mới gia nhập thị trường sẽ bị ảnh hưởng nhiều nhất”.

Hàng trăm các ngân hàng có quy mô nhỏ hơn ở các bang như Texas, Colorado, Oklahoma và Bắc Dakota đã mở rộng cho vay đối với các công ty năng lượng trong thời kỳ dầu mỏ bùng nổ./.