Đề xuất tiếp tục miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đến hết năm 2030

Bộ Tài chính vừa hoàn thiện tờ trình Chính phủ về đề nghị xây dựng dự án Nghị quyết của Quốc hội về miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp. Trong đó, Bộ Tài chính đề xuất 2 phương án về thời gian miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp.

Bộ Tài chính đang nghiêng về phương án tiếp tục thực hiện chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp và thời gian miễn thuế sẽ áp dụng trong 5 năm để phù hợp với thực tế sản xuất nông nghiệp, đời sống khu vực nông thôn và định hướng phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Cụ thể, Bộ Tài chính đề xuất xây dựng nghị quyết để kéo dài thời gian miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp trong 5 năm, kể từ ngày 1/1/2026 đến hết ngày 31/12/2030.

Theo Bộ Tài chính, việc tiếp tục thực hiện miễn thuế trong thời hạn 5 năm tương ứng và phù hợp với các điều kiện cam kết về hợp tác, liên kết trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, góp phần hỗ trợ cho người nông dân trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp.

Trường hợp cần thiết phải điều chỉnh chính sách thuế đối với đất nông nghiệp sẽ không ảnh hưởng nhiều đến quyền lợi của người nông dân.

Bộ Tài chính cho rằng, với mức ưu đãi 5 năm thì khó có thể thu hút được các dự án đầu tư vào nông nghiệp dài hạn, ngoài phương án trên, Bộ Tài chính đề xuất phương án miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp trong vòng 10 năm tới, từ 1/1/2026 – 1/1/2036.

Phương án này được Bộ Tài chính đánh giá không khả thi vì bối cảnh tình hình kinh tế thế giới biến động khó lường, trong trường hợp cần thiết sẽ khó có thể điều chỉnh chính sách khi cần phải có chính sách thuế để điều tiết. Bên cạnh đó, thời gian miễn thuế dài sẽ tăng áp lực lên ngân sách nhà nước.

Dự kiến, chủ trương này sẽ được Chính phủ lập đề nghị xây dựng dự án nghị quyết, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét thông qua đề nghị bổ sung dự án nghị quyết vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025 vào tháng 9 tới. Chính phủ trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua nghị quyết tại kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV (tháng 5/2025).

Giảm thu khoảng 7.500 tỷ đồng/năm

Chính sách miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp là giải pháp có tác động lớn, quan trọng góp phần thực hiện chủ trương, quan điểm của Đảng và Nhà nước trong việc thực hiện chủ trương xóa đói, giảm nghèo, đồng thời hỗ trợ đối với nông dân, khuyến khích phát triển sản xuất nông nghiệp với quy mô lớn, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn theo hướng hiện đại hóa.

Việc miễn giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp đã góp phần cải thiện, nâng cao đời sống nông dân, tạo việc làm cho khu vực nông thôn, khuyến khích người nông dân gắn bó hơn với đất, yên tâm đầu tư sản xuất nông nghiệp, góp phần nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp trên thị trường trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế...

Trong 20 năm qua, tổng số thuế sử dụng đất nông nghiệp miễn, giảm trong giai đoạn 2003 - 2010 trung bình khoảng 3.268,5 tỷ đồng/năm; giai đoạn từ 2011 - 2016 trung bình khoảng 6.308,3 tỷ đồng/năm; giai đoạn 2017 - 2018 và đến hết năm 2020 khoảng 7.438,5 tỷ đồng/năm; giai đoạn 2021 - 2023 trung bình khoảng 7.500 tỷ đồng/năm.

Theo số liệu tổng hợp từ Tổng cục Thống kê, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính cho thấy, việc miễn thuế đã đạt hiệu quả trong từng giai đoạn. Nếu như giai đoạn đầu (giai đoạn 2001 - 2010) thực hiện miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp, kim ngạch xuất khẩu nông sản của Việt Nam từ 1 con số đã tăng lên 2 con số.

Năm 2001, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản chỉ đạt 4,7 tỷ USD; năm 2005, đã tăng lên 8,5 tỷ USD, gấp 2,1 lần năm 2001; năm 2007 đạt 10,9 tỷ USD và đến năm 2010 đạt 19,15 tỷ USD (tăng gần 5 lần so với năm 2001). 

Giai đoạn tiếp tục mở rộng đối tượng được miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp và tiến tới miễn thuế SDĐNN (2011 - 2018), kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng vượt bậc, góp phần quan trọng vào thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, đưa Việt Nam lọt vào top 15 nước xuất khẩu nông sản lớn nhất trên thế giới.

Năm 2011, kim ngạch xuất khẩu nông sản đạt 25 tỷ USD. Đến năm 2018, kim ngạch xuất khẩu nông sản đã đạt khoảng 40,5 tỷ USD (tăng 10 lần so với năm 2001). Trong giai đoạn khó khăn do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam năm 2019, 2020 vẫn đạt con số ấn tượng 41,2 tỷ USD.

Giai đoạn kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp theo Nghị quyết số 107/2020/QH14 (2021 - 2023) đã nâng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản tăng từ 48,70 tỷ USD (năm 2021) lên 53,22 tỷ USD (năm 2022, 2023).