Dệt may Việt Nam khó hưởng lợi từ Hiệp định TPP
Nếu không tập trung đầu tư nguyên liệu sẽ khó rút ngắn khoảng cách giữa gia công với sản xuất tạo giá trị gia tăng cao.
Theo Tổng cục Hải quan, 9 tháng đầu năm 2013, xuất khẩu dệt may 13 tỷ USD; nhập khẩu bông, xơ sợi dệt và vải hơn 8 tỷ USD (chưa kể nguyên phụ liệu), riêng nhập khẩu từ Trung Quốc chiếm tỷ trọng không nhỏ, hơn 4 tỷ USD, chẳng hạn: Xơ sợi dệt 0,334 tỷ USD/1,121 tỷ USD; vải 2,779 tỷ USD/6,046 tỷ USD; nguyên phụ liệu dệt may, da giày 0,887 tỷ USD/2,729 tỷ USD...
Không ngoại lệ, ngành dệt may Việt Nam đang phải phụ thuộc rất lớn vào “người khổng lồ” Trung Quốc có sức chi phối mạnh mẽ chuỗi cung ứng nguyên phụ liệu dệt may toàn cầu. Trung Quốc đang chiếm 27% nguồn cung bông, 60,42% xơ, 50,6% vải dệt, 48% số cọc sợi, bỏ rất xa Ấn Độ, Bangladesh, Pakistan về số lượng cung ứng lẫn thị phần chi phối.
Vì vậy, nhiều chuyên gia cho rằng, ngành dệt may còn lâu mới thoát khỏi “kiếp gia công”, “phận phụ thuộc”, khó hưởng lợi nhiều từ Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) sắp ký kết... Song, không lẽ không có lối thoát khả dĩ? Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) đã có câu trả lời, dù có thể chưa hoàn hảo.
Theo người đứng đầu Vinatex, con đường đầu tư đã được định vị: Trong 2- 3 năm tới Vinatex sẽ tăng tốc đầu tư nguyên liệu nhằm đón đầu TPP, thậm chí có thể sử dụng một phần lợi nhuận của tập đoàn để đầu tư. Nếu không tập trung đầu tư nguyên liệu thì chẳng biết khi nào mới rút ngắn khoảng cách giữa gia công với sản xuất tạo giá trị gia tăng cao.
Dĩ nhiên, đầu tư vào nguyên liệu, tạo nên những ngành sản xuất công nghiệp hỗ trợ để “bù” con số nhập khẩu hàng chục tỷ USD là con đường dài đầy cam go, song không thể không đi! Tiến sĩ Alan Phan- cựu Chủ tịch Quỹ đầu tư Viasa- từng nói: “Để tạo ra sự đột phá, cần phải suy nghĩ sáng tạo tìm ra hướng đi mới”./.
