Doanh nghiệp vận tải “vật lộn” với các văn bản pháp quy

Năm qua, Chính phủ và Bộ GTVT, Bộ Tài Chính đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật làm cơ sở pháp lý cho việc tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động vận tải ô tô nói chung và vận tải hàng hóa đường bộ bằng ô tô nói riêng.

Năm 2013, doanh nghiệp vận tải gặp nhiều khó khăn với các quy định của pháp luật

Có thể nói năm 2013 là năm các DN vận tải phải “vật lộn” các quy định của pháp luật. Nhiều ý kiến phản ánh từ các DN, các Hiệp hội kiến nghị đến Chính phủ, Bộ GTVT, Bộ Tài chính nhằm tháo gỡ khó khăn cho DN vận tải, nhưng những “tiếng kêu” ấy vẫn còn trong vô vọng.

Thờ ơ

Trong thực tế, khi triển khai thi hành các văn bản pháp luật, vẫn còn rất nhiều quy định chưa phù hợp với khách quan gây không ít khó khăn cho DN vận tải. Điển hình là quy định việc thu phí sử dụng đường bộ ngay từ đầu năm 2013 theo đầu phương tiện gây không ít khó khăn về tài chính cho doanh nghiệp vận tải, trong khi đó các trạm thu phí ngừng hoạt động không nhiều và hình thành thêm một số trạm BOT; cuối năm lại điều chỉnh tăng 40% phí kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường gây khó khăn cho việc ổn định giá cước vận tải. 

Riêng Hiệp hội vận tải hàng hóa TP HCM đã chủ động liên hệ với các Cơ quan dân cử như Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố, cơ quan chủ quản là Hiệp hội vận tải ô tô VN và các hiệp hội bạn ở các địa phương trong cả nước để phối hợp tổng hợp kiến nghị.

Bên cạnh đó, Hiệp hội còn chủ động phối hợp với các cơ quan truyền thông để lắng nghe ý kiến phản biện của các chuyên gia, các chính khách và DN để tổng hợp kiến nghị đến Chính phủ, Bộ Tài chính, Bộ GTVT. Một số nội dung kiến nghị quan trọng như:  bỏ thu phí sử dụng đường bộ đối với sơ mi rơ moóc; quy định cụ thể các trường hợp được miễn nộp phí sử dụng đường bộ và kiến nghị tập trung việc sử dụng nguồn quỹ bảo trì đúng mục đích như đã đề ra…

Thế nhưng, mặc cho DN “kêu gào”, mặc cho DN phải vật lộn với những khó khăn do những chủ trương chính sách chưa hợp lý đem lại. Bộ Tài Chính, một trong những cơ quan có tiếng nói quyết định trong việc thay đổi chủ trương chính sách… lại vẫn hững hờ! Ngay cả khi Bộ GTVT đã có Công văn kiến nghị thay đổi phương pháp thu phí bảo trì đường bộ đối với tổ hợp sơmi - rờ mooc, gần nửa năm qua – mà đến nay - Bộ Tài Chính vẫn chưa tiếp thu ý kiến.

Kỳ vọng vào năm mới

Bước qua năm mới, các DN vận tải cùng các Hiệp hội lĩnh vực này vẫn kỳ vọng vào sự thay đổi tốt hơn. Hàng loạt vấn đề bức xúc liên quan đến hoạt động vận tải bằng ô tô xin gửi đến các cơ quan chức năng. 

Trong lúc chuẩn bị ban hành Nghị định về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ô tô thay thế Nghị định 91 và Nghị định 93, kiến nghị Chính phủ cần có cơ chế phù hợp đưa những điều kiện kinh doanh chặt chẽ hơn để tổ chức lại ngành vận tải sao cho DN vận tải có quy mô phù hợp, có đủ sức cạnh tranh với DN vận tải các nước trong khu vực, kinh doanh có hiệu quả, đảm bảo an toàn giao thông.

Bộ Tài chính cần tiếp tục rà soát lại các loại thuế và phí để giảm áp lực chi phí đầu vào với ngành vận tải ô tô cụ thể là: Giảm thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt với xe ô tô để giá ô tô kinh doanh vận tải tương ứng với các nước trong khu vực. Nghiên cứu giảm thuế VAT và thuế thu nhập DN với các DN kinh doanh vận tải, DN bến xe; Sớm nghiên cứu sửa đổi bổ sung Nghị định 18/2011/NĐ-CP và Thông tư số 197/TT-BTC về Quỹ bảo trì đường bộ theo đề nghị của các Hiệp hội cơ sở, các DN vận tải sao cho việc thu được thực hiện công bằng; Đề nghị nghiên cứu và quy định hợp lý các trạm thu phí BOT, đặc biệt là trên quốc lộ;

Kiến nghị Chính phủ có những quy định cụ thể về quy hoạch xây dựng và chính sách với hoạt động của bến xe, bãi đỗ xe, trạm dừng nghỉ theo đúng tinh thần Luật Giao thông đường bộ: “Bến xe, bãi đỗ xe, trạm dừng nghỉ thuộc kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ”, cũng như quá nhiều bất cập liên quan đến phí bảo trì đường bộ.

Đối với  Bộ Giao thông vận tải, cần sớm hoàn thiện việc nâng cấp các cầu yếu trên hệ thống đường bộ, đảm bảo thống nhất tải trọng cầu và đường bộ; xác định và thống nhất việc cắm biển tải trọng, hệ thống biển báo hiệu đường bộ để phương tiện tham gia giao thông thực hiện đúng quy định.

Đồng thời, triển khai đồng bộ việc kiểm tra tải trọng với phương tiện vận tải hàng hóa đảm bảo công bằng cho tất cả các phương tiện vận tải hàng hóa phải chở đúng tải trọng thiết kế (để giá cước vận tải hàng hóa phù hợp với giá thành). Tốt nhất là kiểm tra tải trọng từ nơi xuất phát nguồn hàng; Sớm nghiên cứu thành lập sàn giao dịch vận tải hàng hóa và khung thể chế cho hoạt động dịch vụ logistics, và trung tâm cung cấp thông tin hỗ trợ các DN vận tải, các đối tượng khách hàng.

Hiệp hội Vận tải hàng hóa TP HCM cũng kiến nghị Tổng cục Đường bộ Việt Nam, Sở Giao thông vận tải các địa phương sớm hoàn thiện quy hoạch mạng lưới tuyến xe buýt, tuyến vận tải khách liên tỉnh, nội tỉnh quy hoạch các điểm dừng đón trả khách trên đường bộ theo tinh thần Thông tư 18/2013/TT-BGTVT.

Mặc dù kiến nghị của các DN cũng như hiệp hội vận tải đến nay vẫn chưa được Chính Phủ, Bộ GTVT, Bộ Tài Chính kịp thời quan tâm tháo gỡ, sự chậm trễ này trong một số trường hợp khó tránh khỏi sự bức xúc của một bộ phận DN vận tải, tuy nhiên, trước thềm năm mới 2014, hy vọng Chính phủ, Bộ GTVT, Bộ Tài Chính sẽ quan tâm đúng mức đến các ý kiến, kiến nghị hợp lý của các DN, hiệp hội vận tải để chỉ đạo tập trung sửa đổi, bổ sung các quy định cho phù hợp với thực tế hơn, trước mắt là sửa đổi, bổ sung Nghị định số 18/2012/NĐ-CP Về Qũy bảo trì đường bộ trong thời gian tới để giảm gánh nặng cho DN vận tải hàng hóa bằng container đã gặp phải trong thời gian qua./.