Doanh nghiệp vừa và nhỏ sức cạnh tranh nhỏ và yếu

• Hạ lãi suất, doanh nghiệp bớt gánh nặng
• Toạ đàm tăng cường quan hệ kinh tế thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ
• Thành lập tổ chức tài chính riêng để hỗ trợ DNNVV 

Sáng 20/7, tại Hà Nội, Hội đồng Thương mại Việt – Mỹ phối hợp cùng Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Công ty UPS tổ chức hội thảo Hội nhập doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam với chuỗi cung ứng toàn cầu.

Phát biểu khai mạc, ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI cho biết: Trên thế giới, nhiều nước coi doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) là xương sống trong chiến lược phát triển kinh tế. Tại Việt Nam, khối DN này đang thể hiện sức dẻo dai, chịu được những cú sốc trong khủng hoảng vừa qua. Tuy nhiên, sức cạnh tranh còn chưa cao, sự gắn kết giữa DN này với nhau và với các DN lớn còn chưa chặt chẽ.

Doanh nghiệp vừa trong lĩnh vực nông, lâm, thủy sản trung bình có vốn từ 20-100 tỷ đồng và sử dụng từ 200-300 lao động

Đặc biệt, trong khi khu vực DN FDI hoạt động như những ốc đảo trong nền kinh tế Việt Nam, thì sự liên kết doanh nghiệp lớn và DNVVN để tạo ra chuỗi giá trị cũng còn đang là điểm yếu trong nền kinh tế Việt Nam, đặc biệt là trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.

Theo khảo sát của Cục Phát triển doanh nghiệp (Bộ Kế hoạch&Đầu tư), chính thức được thừa nhận từ năm 2001, tính đến cuối tháng 6/2012, trên cả nước có 658.645 doanh nghiệp đăng ký thành lập, trong đó 468.023 doanh nghiệp đang hoạt động (chiếm khoảng 71,1%).

Số DNVVN tính theo tiêu chí lao động qua từng năm tăng trung bình 22,11%/năm (nếu năm 2000 chỉ có hơn 38.000 DN thì đến 2010 đã lên trên  283.000).

Ông Nguyễn Hoa Cương, Phó Cục trưởng Cục Phát triển Doanh nghiệp (Bộ KHĐT) đánh giá, đây là tỷ lệ tương đối cao so với nhiều niền kinh tế khác. Và thực tế các DN này cũng đạt tăng trưởng khá tốt.

Ông Cương dẫn chứng: Theo Tổng cục Thống kê, từ năm 2000 – 2009, số vốn của khối DN này tăng từ 113.000 tỷ đồng lên 4.197.000 tỷ đồng; doanh thu thuần từ 203.000 tỷ đồng lên 3.351.000 tỷ đồng; đặc biệt, lợi nhuận trước thuế hiện tại đang đạt trên 78.400 tỷ đồng và vốn trung bình hiện tại là 17,6 tỷ đồng. Khối DN này đang tạo nhiều việc làm trong nền kinh tế, với số lao động trung bình 22 người/DN, và đóng góp doanh thu cho xuất khẩu 29%.

Tuy nhiên, các chuyên gia khẳng định, khối DNVVN của Việt Nam hiện nay còn gặp nhiều khó khăn: Khả năng tiếp cận tài chính yếu; khả năng tiếp cận thông tin hạn chế; kỹ năng lao động kém; năng lực công nghệ ở trình độ thấp; nhiều rào cản thủ tục tăng thời gian và chi phí; trình độ và năng lực quản lý còn hạn chế; chịu sự cạnh tranh của DN lớn và tác động của hội nhập kinh tế quốc tế; thiếu sự hợp tác giữa các DN.

Trước những khó khăn này, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh cho rằng, khối DNVVN là mô hình năng động, tạo sự linh hoạt cho nền kinh tế, giúp nền kinh tế thích ứng nhanh hớn với cả bên trong lẫn bên ngoài. Khi tái cơ cấu nền kinh tế với mục tiêu tăng hiệu quả, khối DN này đóng vai trò rất quan trọng, giúp quá trình này diễn ra suôn sẻ hơn, chi phí ít hơn.

Ông Khánh nhấn mạnh rằng, khi Việt Nam tham gia đàm phán nhiều hiệp định thương mại, đặc biệt là Hiệp định TPP, Chính phủ rất quan tâm đến vị trí của khối DN này. Mặc dù thực tế khối DN này của Việt Nam vẫn chủ yếu hoạt động trong môi trường nội địa. Nhưng tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu đang là nhu cầu thiết thực của mọi doanh nghiệp, trong đó có DNVVN. Các nước đều muốn bảo đảm tối ưu hóa lợi ích mang lại cho các DNVVN, Việt Nam cũng không ngoại lệ.

Còn ông Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh: “Chúng ta cần phải tìm mọi cách để khối DN này tham gia được vào chuỗi giá trị toàn cầu. Đây là một yếu tố rất quan trọng đảm bảo sự thành công nền kinh tế Việt Nam, đảm bảo nền kinh tế Việt Nam thực sự hội nhập quốc tế.

Làm được điều đó, theo ông Lộc, phụ thuộc vào việc thực tiễn hóa các Chương trình hành động và vai trò chính sách của Nhà nước (hiện tại mới chỉ phát huy bước đầu), đặc biệt là bản thân các DNVVN phải chủ động vào cuộc. Đồng thời, cần những bài học kinh nghiệm từ nước ngoài, những khuyến nghị chính sách kịp thời từ các DN, các chuyên gia…./.