Giá xăng giảm, hàng hóa chưa giảm: Khó gỡ nghịch lí?

Giá xăng dầu vừa tăng nhẹ thì các mặt hàng đã vội vã vù vù tăng giá theo, nhưng khi giá xăng giảm, thậm chí giảm đến hơn 1.400 đồng/lít trong vòng 1 tháng thì giá hàng hóa cũng vẫn chưa giảm.

Từ chợ đến siêu thị đều nhất quyết không giảm

Khảo sát tại một số chợ trên địa bàn Hà Nội, giá thực phẩm vốn dĩ rất nhạy cảm đối với giá xăng, chỉ một, hai hôm sau khi giá xăng tăng, thì ngay lập tức hàng hóa cũng vội vã tăng giá “té nước theo mưa”.

Giá xăng giảm, nhiều hàng hóa không chịu giảm theo dù trước đó tăng theo giá xăng (Ảnh minh họa: Đàm Duy/Hanoimoi)

Trong 5 đợt tăng giá xăng từ đầu năm đến nay cũng ngần ấy lần, hàng hóa lần lượt tăng theo. Tuy nhiên, trong vòng 1 tháng, 3 lần giá xăng giảm hơn 1.430 đồng, sát mức giá xăng đã tăng thì giá hàng hóa cũng vẫn đứng im, không nhúc nhích. Nhiều mặt hàng thực phẩm vẫn còn vọt giá lên cao.

Theo chị Trần Như Lan, bán hàng rau tại chợ Ngọc Lâm, Long Biên, Hà Nội, trước đây rau tăng do giá xăng, nhưng giờ giá rau lại tăng do thời tiết thất thường và nhu cầu người mua tăng cao.

Những mặt hàng như trứng gia cầm, cách đây hơn 1 tháng đã tăng lên từ 5 đến 7 giá, thì hiện nay giá vẫn đứng im ở múc, trứng gà công nghiệp là 22.000 đồng/chục, trứng gà ta là 35.000 đồng/chục, trứng vịt 32.000 đồng/chục. Khi tăng giá, các tiểu thương đều đưa ra lí do là trứng tăng theo giá xăng, do chi phí vận chuyển đội lên. Nhưng khi xăng giảm giá, thì bà con bán hàng cho biết, đầu nguồn chưa giảm thì người bán đành chịu.

Không chỉ hàng hóa ở chợ không giảm mà hàng hóa trong siêu thị cũng không thấy “tăm hơi” việc giảm giá sản phẩm. Theo một số siêu thị trên địa bàn Hà Nội, trong thời gian giá xăng tăng, một số ngành hàng đã điều chỉnh tăng giá và giá cả cứ tăng cho đến tận bây giờ.

Một đại diện của siêu thị Coop mart Hà Đông, Hà Nội cho biết, cách đây gần 5 - 6 tháng, vài nhóm hàng trong siêu thị này đã đề xuất tăng giá, lí do họ đưa ra là việc vận chuyển hàng hóa chiếm nhiều chi phí do giá xăng tăng, vì vậy họ thông báo điều chỉnh tăng. Nhưng hiện nay, vẫn chưa thấy nhà cung cấp nào thông báo sẽ giảm giá sản phẩm. Giá sản phẩm chỉ giảm do siêu thị chạy những chương trình khuyến mại từng thời điểm.

Muốn giảm giá lại lo cơ chế điều hành giá xăng dầu

Nhiều hãng taxi thừa nhận là cũng muốn giảm cước phí, nhưng chưa dám giảm vì cơ chế điều hành giá xăng dầu hiện nay khá thất thường. Đại diện hãng taxi Mai Linh cho rằng, dù xăng giảm giá đến 3 lần, nhưng hãng này cũng chưa nghĩ đến việc giảm giá cước. Bởi giá xăng tăng giảm thất thường, mà thường là tăng nhiều, giảm ít nên họ phải tính toán hết sức thận trọng, vì mỗi lần điều chỉnh rất tốn kém và phức tạp do phải điều chỉnh lại đồng hồ tính cước.

Ông Vũ Vinh Phú, chủ tịch Hiệp hội siêu thị Hà Nội cho rằng, giá siêu thị khó giảm vì hàng hóa tồn kho lớn nên khi kiểm kê để tăng hay giảm giá đều chậm. Giá hàng hóa tăng nhanh theo xăng rồi lại giảm chậm là nghịch lí không dễ xóa bỏ. 

Giá xăng dầu điều hành còn chưa theo thị trường đúng nghĩa nên càng làm cho nghịch lí xăng dầu giảm mà hàng hóa đứng yên, khó giải quyết được tình trạng này. "Tôi lo ngại rằng, vài hôm nữa, khi các hãng taxi định giảm giá mà vừa chỉnh đồng hồ xong thì giá xăng dầu lại nhảy vọt lên, chi phí chỉnh sửa lên tới hàng tỉ đồng thì ai chịu?", ông Phú cho hay.

Cũng theo ông Phú, dù tới đây, Nghị định 84 thay đổi, nhưng bản chất vẫn không thay đổi, hơn nữa, quỹ BOG vẫn nằm trong doanh nghiệp thì không ổn. Điều hành giá xăng dầu mà lại cho kinh doanh có lợi nhuận định mức, kinh doanh thương mại làm gì có lợi nhuận định mức?

Đã gọi là thống lĩnh thị trường thì nhà nước quản lí và bình ổn giá, còn nếu tự do thì không thể cho Petrolimex 50%  thị phần được, cho DN xăng dầu nước khác vào cho cạnh tranh. Với tư duy điều hành giá ngược này thì không thể gỡ rối nghịch lí về giá được. Điều hành kinh tế là phải điều hành theo cung cầu thị trường. Cái điều hành giá kém nên người tiêu dùng chịu trận./.