Hàng đa cấp ở Kon Tum biến tướng, hậu quả khó lường

Hoạt động kinh doanh bán hàng đa cấp tại tỉnh Kon Tum đang nở rộ với 20 doanh nghiệp và trên 4.100 người tham gia. Để bán được hàng, không ít doanh nghiệp sử dụng nhiều chiêu trò, như lôi kéo, dụ dỗ, thậm chí lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người dân để lừa đảo. Kiểu kinh doanh bán hàng đa cấp biến tướng này đang gây xáo trộn nhiều làng quê ở Kon Tum và nếu không được ngăn chặn kịp thời hậu quả sẽ rất khó lường.

Sức hút từ việc mua hàng được thưởng, mua càng nhiều điểm tích lũy càng cao lãi sẽ càng lớn, rồi còn có cả “chức tước” đi kèm đang cuốn nhiều người dân Kon Tum vào vòng xoáy bán hàng đa cấp. Lóa mắt trước ảo tưởng làm giàu, không ít người đã bòn vét tài sản gia đình để mua mỹ phẩm, hàng trang sức, bếp từ, nồi cơm điện, máy ôzôn… đắt gấp hàng chục lần so với giá thị trường để trở thành chuyên viên kinh doanh.

Ông A Tik (trái) viết đơn nhờ chính quyền địa phương đòi lại 248 triệu nộp cho Thiên Ngọc VIII.

Ông Nguyễn Thành Trung, Chủ tịch UBND huyện Đắc Hà, bày tỏ lo lắng khi địa phương có 7 doanh nghiệp hoạt động bán hàng đa cấp với hơn 500 người tham gia. “Người tham gia có giáo viên, cán bộ công chức, người về hưu... Sợ nhất là người ta lấy bìa đỏ vay tiền ngân hàng rồi bỏ vào đấy là chết,” ông Trung nói.

Thực tế cho thấy hoạt động kinh doanh bán hàng đa cấp ở tỉnh Kon Tum có những biến tướng với nhiều chiêu trò khó lường. Tại xã đặc biệt khó khăn Đắc Pxi, huyện Đắc Hà, lợi dụng sự thiếu hiểu biết của bà con dân tộc thiểu số Sê đăng, người của cơ sở Thiên Ngọc VIII có địa chỉ ở 521 đường Hùng Vương, thị trấn Đắc Hà thuộc Công ty TNHH Thiên Ngọc Minh Uy đã đến tận làng Long Đuân dụ dỗ lôi kéo người dân nộp tiền để được hưởng dịch vụ chăm sóc sức khỏe và lấy lãi suất cao.

Cơ sở Thiên Ngọc VIII thuê ở thị trấn Đắc Hà làm nơi giao dịch.

Đáng chú ý là khi người dân giao tiền, Thiên Ngọc VIII không hề viết hóa đơn hay giấy biên nhận. Khi Ban nhân dân thôn và chính quyền xã Đắc Pxi phát hiện sự việc đã có 8 hộ mang trên 600 triệu đồng nộp cho cơ sở này.

Trong hơn 600 triệu đồng mà 8 hộ dân làng Long Đuân nộp cho Thiên Ngọc VIII, có 3 người nộp nhiều là ông A Tik 248 triệu, A Anh 135 triệu và A Sét 60 triệu. Đây đều là tiền nhà máy thủy điện đền bù cho diện tích đất và hoa màu bị ngập. Ông A Tik cho biết, tháng 4/2015 biết ông sắp được nhận tiền đền bù, bà Nguyễn Thị Nam (hay còn gọi là Mẹ Giang) xuống mời ông nộp tiền vào Thiên Ngọc VIII. Dù thời điểm đó nhà máy chưa chi trả tiền song Thiên Ngọc VIII đã đưa ông cùng nhiều người khác sang tỉnh Đắc Lắc dự Hội thảo. Tại đây công ty đưa trước 35 triệu đồng gọi là tiền thù lao và mọi chuyện diễn ra theo đúng ý đồ của họ.

Trong khi đội quân bán hàng đa cấp ở tỉnh Kon Tum ngày càng đông, hiện tới 20 doanh nghiệp với trên 4.100 người tham gia thì công tác quản lý của ngành chức năng lại đang rất bị động. Thời gian dài vừa qua, hàng đa cấp tha hồ "làm mưa làm gió" ở khu vực nông thôn nhất là vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Những chiếc quần lót, nồi cơm điện được bán cho người dân với giá từ 5 triệu đến hơn 10 triệu đồng không thể được coi là hoạt động thương mại bình thường.

Vợ chồng A Anh không chắc lấy lại được 135 triệu đồng.

Ông Võ Xuân Sơn, Phó giám đốc Sở công thương tỉnh Kon Tum khẳng định, có biểu hiện dụ dỗ, lôi kéo người mua, thông tin sai tính chất công dụng hàng hóa, “thổi giá”, “thổi chất lượng”… trong hoạt động kinh doanh bán hàng đa cấp tại địa phương, song chưa thể xử lý.

“Hiện nay chỉ mới xử phạt được các hành vi chủ yếu là về hợp đồng ký kết không ghi rõ địa chỉ, tổ chức Hội thảo không xin phép, cấp thẻ thành viên không đúng quy định. Còn những hành vi bị cấm thì có đấy nhưng chưa có đủ bằng chứng để kết luận người ta vi phạm nên chưa xử lý được,” ông Sơn cho hay.

Là loại hình kinh doanh hiện đại với những ưu thế nhất định, song việc kinh doanh bán hàng đa cấp ở tỉnh Kon Tum đang bị không ít doanh nghiệp lợi dụng với nhiều biến tướng để thu lợi bất chính. Kiểu kinh doanh mà người bán, kẻ mua không quan tâm tới hàng hóa, chỉ mong dụ dỗ, lôi kéo được nhiều người tham gia vào hệ thống để hưởng hoa hồng và ăn chia lợi nhuận nếu không được ngăn chặn kịp thời chắc chắn sẽ để lại những hậu quả rất khó lường./.