Hóa đơn điện tử: Vẫn là cuộc chơi của các doanh nghiệp lớn

• Doanh nghiệp trong nước đã tiếp tay cho Google trốn thuế 

DN vừa và nhỏ vẫn e dè 

Công ty cổ phần công nghệ thẻ Nacencom là một trong số ít doanh nghiệp nhỏ và vừa hiện đã sử dụng hóa đơn điện tử. Tuy nhiên, thuận lợi của doanh nghiệp chính là do đơn vị hoạt động trong lĩnh vực cung cấp chữ ký số nên hạ tầng công nghệ thông tin đã khá hoàn chỉnh. Do vậy, việc triển khai áp dụng hóa đơn điện tử khá thuận tiện.

Không có được hạ tầng công nghệ thông tin hoàn chỉnh như công ty Nacencom, Giám đốc công ty Điện tử Hiền Quân, ông Nguyễn Văn Tiếp lại tỏ ra khá e ngại trước chủ trương này. Ông Tiếp cho rằng, bản thân khách hàng của doanh nghiệp khi sử dụng hóa đơn, việc nhầm lẫn dẫn tới sửa chữa hóa đơn là không tránh khỏi. Trong khi, năng lực sử dụng công nghệ thông tin còn hạn chế nên doanh nghiệp cũng không mấy mặn mà.

Theo thông tư số 32/2011/TT-BTC hướng dẫn về khởi tạo, phát hành và sử dụng hóa đơn điện tử, bán hàng hóa cung ứng dịch vụ thì đơn vị trung gian có giải pháp lưu trữ kết quả các lần truyền nhận giữa các bên tham gia giao dịch; lưu trữ hóa đơn điện tử với yêu cầu thông điệp dữ liệu điện tử phải được lưu giữ trên hệ thống.

Tuy nhiên, theo ông Hoàng Quốc Khánh, Giám đốc Công ty cổ phần công nghệ thẻ Nacencom, việc nhà cung cấp trung gian phải lưu lại toàn bộ dữ liệu hóa đơn của khách hàng sẽ khiến doanh nghiệp e ngại về tính bảo mật thông tin nhạy cảm của đơn vị. Theo quan điểm của ông Khánh, đơn vị trung gian chỉ cần lưu lại các thông tin cần thiết đủ để các cơ quan chức năng đối chiếu, xác thực được tính chính xác thông tin hóa đơn. Đây cũng chính là lý do khiến nhiều doanh nghiệp không muốn sử dụng hoá đơn điện tử.

Ông Cao Anh Tuấn, Phó Tổng cục Trưởng Tổng cục Thuế cho biết, qua báo cáo nhanh tỉnh, thành phố hiện có gần 500.00 doanh nghiệp tự in và đặt in hóa đơn. Riêng với hóa đơn điện tử là một lĩnh vực mới đòi hỏi cả khách hàng và doanh nghiệp cùng sử dụng chữ ký điện tử nên diện áp dụng là hẹp hơn. Vì vậy, Tổng cục Thuế sẽ tạo điều kiện và khuyến khích doanh nghiệp nào có đủ điều kiện thực hiện sử dụng hóa đơn điện tử còn trong trường hợp khác thì DN sử dụng hóa đơn tự in. Hiện nay Tổng cục Thuế đã yêu cầu doanh nghiệp cung cấp phần mềm ký cam kết cung cấp miễn phí 6 tháng tới một năm phần mềm tự in hóa đơn. Cũng theo ông Tuấn, doanh nghiệp nhỏ và vừa thực hiện việc tự in hóa đơn bằng phần mềm máy tính thì phù hợp hơn.

Chỉ  “nhà giàu” mới tham gia?

Ông Trần Thanh Hiền, đại diện Tổng Công ty Hàng Không Việt Nam (Vietnam Airlines) cho biết, đơn vị là một trong những DN đầu tiên áp dụng chứng từ điện tử, tiếp đến là hóa đơn điện tử. Ông Hiền khẳng định, việc sử dụng hóa đơn điện tử tạo thuận lợi cho hành khách trong việc lưu trữ; tránh mất mát; tra cứu thông tin về hành trình, về giá. Đối với các các hãng hàng không việc sử dụng hóa đơn điện tử tạo thuận lợi trong việc chia sẻ trao đổi thông tin và thực hiện thủ tục thanh toán giữa các hãng hàng không với nhau trong hiệp hội hàng không. 

Cụ thể, doanh số bán hàng thông qua hình thức hóa đơn điện tử năm 2011 của doanh nghiệp đạt gần 1.500 tỷ đồng, lượng khách vào khoảng 400.000 khách, tương đương gần 400.000 chứng từ. Dự kiến, năm 2012, doanh số sẽ tăng lên xấp xỉ 2.000 tỷ đồng chiếm cỡ chừng 4-5% tổng doanh số của Vietnam Airlines. Ông Hiền nhấn mạnh, hiện nay, những hãng hàng không đi tiên phong trong việc sử dụng các trang web để bán vé mức doanh số chiếm tới gần 20% trong tổng doanh số trong khi chúng ta mới chỉ chiếm từ 4-5%, và hình thức sử dụng hóa đơn điện tử sẽ cho phép chúng ta đẩy nhanh tốc độ bán vé này lên, nâng cao khả năng cạnh tranh với các nước trong khu vực và trên thế giới cũng như tạo thuận lợi cho khách hàng. 
Chia sẻ về kinh nghiệm triển khai thành công việc phát hành và sử dụng hóa đơn điện tử của một số DN cho thấy điểm mấu chốt chính là tư duy của ban lãnh đạo. Theo đó, những “đầu tàu” này phải nhận thức được rằng áp dụng hóa đơn điện tử là giải pháp quan trọng để nâng cao chất lượng dịch vụ, tăng khả năng cạnh. Bên cạnh đó, các DN cũng phải có nền tảng về công nghệ thông tin đủ mạnh. Đơn cử, Vietnam Airlines muốn áp dụng hóa đơn điện tử có hạ tầng công nghệ thông tin khá hoàn thiện. Doanh nghiệp cũng phải có một hệ thống tài chính kế toán đảm bảo tích hợp được giữa kênh bán, kênh xuất hóa đơn cũng như lập báo cáo trong hệ thống tài chính kế toán. 
Được biết, ngành Thuế đã thành lập tổ hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện hóa đơn điện tử tại một số tập đoàn và tổng công ty lớn: tập đoàn điện lực, tổng công ty bưu chính viễn thông, tổng công ty hàng không…/.