Lần thứ 2 đề xuất dự án nghìn tỷ phát hiện vật thể lạ ở sân bay

Cục Hàng không Việt Nam -Bộ GTVT vừa chính thức có văn bản đề xuất Bộ GTVT đầu tư hệ thống phát hiện vật thể lạ trên đường băng tại CHK quốc tế Tân Sơn Nhất, TP. Hồ Chí Minh và CHK Nội Bài, Hà Nội với tổng mức đầu tư lên tới gần 1.000 tỷ đồng.

Theo Cục HKVN, hệ thống phát hiện vật thể lạ trên đường hạ, cất cánh tại CHK quốc tế Nội Bài, Tân Sơn Nhất nhằm mục tiêu tự động hóa việc phát hiện vật thể lạ với toạ độ cảnh báo chính xác, không cảnh báo nhầm, không tắc nghẽn, không can nhiễu với các hệ thống kỹ thuật của khu bay và tàu bay.

“Với mỗi chuyến bay, giai đoạn hạ, cất cánh là quan trọng nhất, việc đảm bảo an toàn trong giai đoạn này luôn phải đặc biệt quan tâm”, Cục trưởng Cục Hàng không VN Lại Xuân Thanh cho biết.

Trước đây đã có 1 máy bay bị chim va vào gây móp đầu máy bay tại sân bay Nội Bài. Ảnh Việt Anh.

Theo ông Thanh, khi lắp đặt hệ thống  này sẽ giúp hạn chế, loại bỏ các sự cố gây nguy hiểm trên đường cất, hạ cánh do vật thể lạ, chim, động vật hoang dã xâm nhập. Đồng thời, yêu cầu về kỹ thuật của hệ thống đáp ứng tiêu chuẩn thiết bị phát hiện vật ngoại lai tại sân bay do Cục Hàng không Liên bang Mỹ ban hành.

“Đây là hệ thống thiết bị công nghệ mới, lần đầu áp dụng ở Việt Nam nên việc khái toán tổng mức đầu tư trong bước lập Đề xuất dự án chủ yếu dựa trên cơ sở tham khảo báo giá của các nhà đầu tư quan tâm. Khi triển khai các bước tiếp theo (lập báo cáo nghiên cứu khả thi, thiết kế dự toán), tổng mức đầu tư và dự toán sẽ được tư vấn tính toán chi tiết hơn và được thẩm tra, thẩm định theo quy định”, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Lại Xuân Thanh cho biết.

Dự kiến mức đầu tư hệ thống tại Nội Bài là hơn 486 tỷ đồng và Tân Sơn Nhất là gần 510 tỷ đồng, tổng số vốn cho 2 CHK này là gần 1.000 tỷ đồng.

Trao đổi với phóng viên, ông Lại Xuân Thanh cho biết: Trong đề xuất gửi Bộ GTVT lần này, Cục Hàng không cũng đề xuất 3 phương án đầu tư. Theo đó, phương án 1, sẽ do Nhà nước trực tiếp đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách. Phương án 2, do người khai thác cảng (TCT Cảng Hàng không Việt Nam - ACV) làm chủ đầu tư và phương án 3 là thực hiện xã hội hoá theo hình thức đối tác công tư (PPP).

Trong đó, phương án 1 được Cục Hàng không đánh giá là không khả thi do nguồn vốn ngân sách còn nhiều khó khăn, đặc biệt trong giai đoạn hiện nay. Với phương án 2, Bộ GTVT giao ACV làm chủ đầu tư dự án, quản lý, khai thác, bảo trì công trình sau khi hoàn thành. ACV cũng chịu trách nhiệm tính toán, cân đối nguồn tiền để tiến hành đầu tư ban đầu và hoàn vốn.

Với phương án 3, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền là Bộ GTVT sẽ ký hợp đồng dự án với thực hiện với các quyền, nghĩa vụ trên cơ sở thoả thuận với nhà đầu tư. Theo đó, sau khi hoàn tất việc lắp đặt hệ thống, nhà đầu tư sẽ chuyển giao cho cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Cơ quan này lại giao cho người khai thác CHK, sân bay quản lý, khai thác và bảo trì hệ thống.

Về phương án hoàn vốn, người khai thác phải trả tiền cho cơ quan Nhà nước có thẩm quyền bằng kinh phí trích từ doanh thu dịch vụ cất, hạ cánh hàng năm để cơ quan này trả cho nhà đầu tư. Mức kinh phí này được xác định dựa trên tổng mức đầu tư ban đầu, lợi nhuận kỳ vọng (dự kiến 11%/năm) và thời gian khai thác hệ thống (tối thiểu 10 năm).

“Cục Hàng không Việt Nam cũng kiến nghị Bộ GTVT ưu tiên phương án 2, nếu không được mới thực hiện phương án 3…”, ông Thanh cho biết.

Theo ông Thanh, dù lựa chọn phương án nào thì hệ thống này cũng sẽ do ACV tiếp quản và sử dụng tại các sân bay nên để ACV làm chủ đầu tư ngay từ đầu sẽ chủ động về nguồn vốn, thời gian triển khai nhanh, đáp ứng được nhu cầu cấp bách, đồng thời đảm bảo được tính đồng bộ, thống nhất trong việc xây dựng, quản lý khai thác khu bay, điều phối hoạt động đảm bảo an toàn đường hạ, cất cánh, an ninh hàng không tại khu bay.

Trước đó, tháng 7/2016, ACV cũng đã trình Bộ GTVT xin phê duyệt chủ trương đầu tư dự án lắp đặt các hệ thống FODetect giám sát đường hạ, cất cánh tại Nội Bài và Tân Sơn Nhất trị giá 1.162 tỷ đồng. Để hoàn vốn dự án, ACV cho biết, sẽ thu phí 35 USD đối với các chuyến bay quốc tế và 17 USD đối với các chuyến bay nội địa trên toàn bộ Cảng hàng không ACV đang khai thác trong thời gian 6 năm 6 tháng./.