Nắm bắt cơ hội từ TPP: Nhiều doanh nghiệp Việt còn mơ hồ

Trước nhiều thách thức khi tham gia Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), các doanh nghiệp mong muốn có những hỗ trợ cụ thể về tiếp cận thị trường, các quy tắc xuất xứ, quy định chất lượng hàng hóa để nắm bắt cơ hội xuất khẩu sang các nước thành viên TPP. Đây là ý kiến của nhiều doanh nghiệp tại Hội thảo “Hỗ trợ doanh nghiệp xuất nhập khẩu trong hội nhập TPP” do Bộ Công Thương tổ chức hôm nay tại Hà Nội.

Theo Viện Kinh tế Việt Nam, tham gia Hiệp định TPP, tăng trưởng kinh tế Việt Nam có thể lên tới 8,1% tương đương 41 tỷ USD. Đối với tăng trưởng xuất khẩu hàng hóa, Việt Nam có cơ hội nhất xét về giá trị tương đối, tăng trên 30% và tăng 107 tỷ USD so với việc không gia nhập TPP vào năm 2030.

Với việc cam kết cắt bỏ thuế quan, các doanh nghiệp xuất khẩu sang các thị trường trong khối TPP sẽ có cơ hội cắt giảm chi phí, gia tăng lợi nhuận. Chẳng hạn với doanh nghiệp xuất khẩu sang Mỹ, các sản phẩm nông nghiệp xuất khẩu sang thị trường này được xóa bỏ ngay hơn 55% số dòng thuế và hơn 97% dòng thuế vào năm thứ 10. Với các sản phẩm công nghiệp xóa bỏ ngay 85,6% số dòng thuế và xóa bỏ hoàn toàn vào năm thứ 10.

Mặc dù vậy, cho đến nay, nhiều doanh nghiệp còn rất mơ hồ trong việc xác định phải làm gì để có thể nắm bắt cơ hội. Bà Nguyễn Thị Ánh Tuyết, Giám đốc Công ty cổ phần công nghệ Nhật Hải cho biết, doanh nghiệp đã xuất khẩu sản phẩm sang thị trường châu Âu và cũng định hướng mở rộng xuất khẩu sang thị trường trong khối TPP. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khó khăn trong tiếp cận thông tin thị trường:

“Doanh nghiệp phải mày mò, mất nhiều thời gian để có giấy phép kiểm định chất lượng, chứng nhận tiêu chuẩn để vào thị trường mới, kết nối với khách hàng. Nhật Bản, Mỹ là những thị trường lớn trong khối TPP. Tôi mong có những hướng dẫn cụ thể hơn về những tiêu chuẩn, cách thức tham gia thị trường. Mong rằng sẽ có những hỗ trợ cụ thể hơn để rút ngắn thời gian đưa sản phẩm ra thị trường.”

Theo Cục Xúc tiến thương mại, Bộ Công Thương, doanh nghiệp cần nắm rõ quy tắc xuất xứ để được hưởng lợi thế về cắt giảm thuế quan, như “quy tắc từ sợi trở đi” đối với mặt hàng dệt may hoặc quy tắc riêng cho ô tô và phụ tùng ô tô.

Còn theo ông Jeff Mclean, Tổng Giám đốc UPS Việt Nam - công ty cung cấp dịch vụ vận chuyển và kho vận, để tận dụng được lợi thế từ tự do hóa thương mại, doanh nghiệp cần nắm vững khả năng quản lý chuỗi cung ứng toàn cầu đến nâng cao năng lực cạnh tranh. Hiệp định này có những quy định riêng hỗ trợ cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, chứ không phải chỉ các doanh nghiệp lớn mới tận dụng được cơ hội.

Ông Đỗ Kim Lang, Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại cho biết, ngoài việc giúp các doanh nghiệp nắm bắt thông tin về hiệp định, thông tin thị trường, đơn vị cũng sẽ tổ chức kết nối giữa các doanh nghiệp và đối tác, chuyên gia để tìm hiểu thị trường xuất khẩu.

“TPP là hiệp định toàn diện và đòi hỏi khắt khe. Thách thức lớn, cạnh tranh giữa các đối thủ trong TPP rất mạnh và chuẩn bị rất nhiều cho 1 sân chơi rộng lớn. Trong khi đó, doanh nghiệp Việt Nam chưa chuẩn bị sẵn sàng. Công tác xúc tiến thương mại là một trong những nội dung hỗ trợ doanh nghiệp. Bên cạnh thông tin tuyên truyền còn chuẩn bị sẵn thông tin thị trường TPP để giúp doanh nghiệp khi có nhu cầu tìm hiểu thị trường TPP có thể tiếp cận. Cách hoạt động hỗ trợ trực tiếp như đào tạo, tập huấn, kết nối các đối tác nước ngoài.”

Các chuyên gia khuyến cáo, để hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng cơ hội từ Hiệp định TPP, cần có thông tin kịp thời giúp định hướng xuất khẩu phù hợp với các chuẩn mực Hiệp định TPP nhằm hưởng ưu đãi thuế suất 0%; Đẩy mạnh và nâng cao hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư, tăng khả năng tiếp cận, tiếp thị hàng hóa Việt Nam tới các nước trong khối TPP./.