Ngư dân Bà Rịa- Vũng Tàu đổ nợ vì tàu 67

Nhiều ngư dân trên địa bàn tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu vay vốn ngân hàng để đóng tàu theo Nghị định 67 của Chính phủ, nhưng khai thác không hiệu quả. Tàu cá phải nằm bờ thời gian dài khiến họ đang lâm vào cảnh khốn khổ vì nợ nần chống chất. Không có tiền trả nợ ngân hàng, nhiều chủ tàu phải chạy taxi kiếm thu nhập và nguy cơ hầu toà là rất cao.

Chủ tàu cá chạy taxi

Ông Phạm Ngọc Hoàng, ngư dân ngụ phường 3, thành phố Vũng Tàu chia sẻ, ông có 2 tàu vỏ thép đóng mới theo Nghị định 67 của Chính phủ, trong đó có 1 tàu được thí điểm đầu tiên của Bà Rịa- Vũng Tàu. Tuy nhiên, con tàu thí điểm này thiết kế máy nhỏ, công suất chỉ 600 CV (theo thiết kế của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), nên sau một thời gian sử dụng máy bị xuống cấp, thường xuyên hư hỏng do sức kéo của con tàu quá nặng, từ đầu năm 2018 đến nay, liên tục gặp sự cố, phải nằm bờ. 

Tàu nằm bờ, không có nguồn thu trong khi giấy tờ nhà, đất có giá trị trên 3 tỷ đồng và giấy tờ các con tàu của ông Hoàng đều do ngân hàng giữ. Từ một ngư dân với tài sản đất đai lên đến hàng chục tỷ đồng, đến nay ông Hoàng đã rơi vào cảnh trắng tay và đối mặt với việc hầu toà do không trả được số nợ hơn 26 tỷ đồng. Để kiếm nguồn thu cho gia đình sống qua ngày, ông Hoàng đã đăng ký chạy taxi.

“Tôi phải ra toà để giải quyết thu hồi tàu về còn nợ nần từ từ tính. Bây giờ để tàu đó hàng tháng phải tốn thêm mấy triệu đồng thuê người giữ tàu. Nghề của mình là đi biển, giờ đi không được vì nhiên liệu quá cao, ra khơi là bị lỗ nên tôi đã đăng ký chạy taxi kiếm thu nhập mỗi ngày”, ông Hoàng chia sẻ.

Tương tự, ông Nguyễn Trường Quang, ngư dân xã Phước Hưng, huyện Long Điền có 2 tàu vỏ thép đóng theo Nghị định 67 được hạ thủy và đưa vào sử dụng cuối năm 2016 với tổng số tiền vay ngân hàng hơn 35 tỷ đồng. Tuy nhiên, hoạt động đánh bắt liên tục thua lỗ nên chỉ sau vài chuyến ra khơi ông quyết định cho tàu nằm bờ nhiều năm liền. 

Ông Quang chia sẻ, đến năm 2020, ông đã phải bán gần như tất cả bất động sản mà không đủ trả nợ. Đến nay, ông Quang đã phải đưa vợ con về quê ở nhờ nhà người thân, còn ông phải ra Hà Nội chạy taxi kiếm sống. 

Còn anh Châu Văn Nhỏ, ở xã Phước Tỉnh, huyện Long Điền cũng có 1 tàu dịch vụ hậu cần thủy sản (vận chuyển, kinh doanh xăng dầu) đóng theo Nghị định 67, hoạt động từ năm 2017. Đến cuối năm 2019, cơ quan chức năng không cho phép tàu của anh Nhỏ vận chuyển xăng dầu, mà chỉ được vận chuyển nước đá cây và hải sản nên việc kinh doanh của gia đình anh liên tục thua lỗ.

Anh Nhỏ đã cho tàu nằm bờ vì không có chi phí đầu tư ra khơi nên bán hết 2 tàu giã cào, 1 máy xúc để trả nợ cho con tàu này nhưng vẫn không đủ. Hiện, gia đình anh còn nợ ngân hàng với số tiền 19 tỷ đồng.

“Tàu của tôi là tàu hậu cần nghề cá dài 55 mét, trọng tải 2.000 tấn chở hàng nhưng lại được cấp giấy phép khai thác chở người. Đóng tàu để chở hàng mà cho chở người, tàu hoạt động được 2 năm phải nằm bờ luôn vì toàn chở nước đá. Tôi là nạn nhân của Nghị định 67 vì 3 năm nay tàu ngưng hoạt động nhưng nợ vẫn phải trả đầy đủ”, anh Nhỏ bức xúc.

Sửa đổi Nghị định 67

Theo ông Nguyễn Đức Hoàng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu, nguyên nhân dẫn đến việc tàu cá đóng theo Nghị định 67 hoạt động không hiệu quả là do hiện nay chi phí cho một chuyến ra khơi ngày càng tăng, thời tiết ngày càng bất thường, nguồn lợi thủy sản suy giảm, ngành nghề đánh bắt không phù hợp tại vùng biển mà ngư dân tham gia đánh bắt… dẫn đến nhiều tàu cá phải nằm bờ, không trả được nợ ngân hàng.

Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Bà Rịa - Vũng Tàu thống kê, tính đến ngày 30/4/2022 trên địa bàn có 69 tàu vay vốn đóng theo Nghị định 67 với số tiền hơn 1.017 tỷ đồng. Đến nay, các ngân hàng đã thu được hơn 210 tỷ đồng, số nợ xấu là 488,746 tỷ đồng, chiếm 60,57% trong tổng dư nợ. 

Đến hết tháng 3/2022, trong số 69 tàu này, có 19 tàu cá hoạt động cầm chừng, không hiệu quả, không trả nợ được gốc, lãi cho ngân hàng theo cam kết; 29 tàu có hoạt động nhưng không thiện chí hợp tác với ngân hàng để trả gốc, lãi đúng theo hợp đồng tín dụng. Đã có 4 ngân hàng thương mại trên địa bàn khởi kiện 8 chủ tàu 67 để thu hồi nợ vay.

Ông Trần Thiên Trí, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu cho biết, để giúp ngân hàng trong việc thu hồi nợ, các sở, ngành chức năng cần xem xét, tham mưu UBND tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu có chủ trương cho chuyển các nguồn tiền hỗ trợ ngư dân vào tài khoản ngân hàng để ngân hàng theo dõi, giảm áp lực trong thu hồi nợ. Bên cạnh đó, Chính phủ cần sửa đổi Nghị định 67 đối với tàu dịch vụ hậu cần nghề cá.

“Trước mắt nếu có tháo gỡ phải tháo gỡ ngay cho tàu hậu cần nghề cá. Hiện tàu hậu cần không thể cung cấp xăng dầu cho tàu 67 mà họ có thể cung cấp cho tất cả các tàu đánh bắt. Do đó, cũng mong Chính phủ sửa đổi Nghị định 67. Tàu mà đi đánh bắt mới có nguồn thu trả nợ cho ngân hàng, trên cơ sở có nguồn thu thì phía ngân hàng có thể tái cơ cấu lại cho ngư dân lần nữa, có thể giãn thời gian trả nợ”, ông Trí nêu giải pháp. 

Để hỗ trợ ngư dân vượt qua khó khăn, tiếp tục vươn khơi bám biển, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũng cần phối hợp với các ngân hàng tham gia vào chương trình Nghị định 67 tìm kiếm hướng giải quyết cho ngư dân. Bên cạnh đó, Bộ NN&PTNT nên phối hợp với Bộ Công thương và Bộ, ngành liên quan sớm tháo gỡ khó khăn cho tàu dịch vụ hậu cần đóng mới theo Nghị định 67./.