Nhà đầu tư phải cam kết chất lượng dự án trước chính quyền, người dân

Thảo luận ở tổ sáng nay (13/6), về Luật Đầu tư, nhiều đại biểu đồng tình với việc phải sửa toàn diện Luật này để làm nền tảng cho các luật chuyên ngành khác như: Luật doanh nghiệp, chứng khoán, đất đai, bất động sản… Bên cạnh đó, nhiều đại biểu đưa ra những bất cập mà lần sửa đổi này phải hướng tới.

Bày tỏ quan điểm phải phân cấp mạnh trong quản lý đầu tư, Đại biểu Nguyễn Xuân Tỷ (đoàn Bến Tre) lấy dẫn chứng về con đường từ Phụng Hiệp về Hậu Giang đưa vào sử dụng chưa đầy 1 năm đã xuống cấp nghiêm trọng do thất thoát đầu tư. Hay ngay ngã ba Châu Thành vào huyện ủy Châu Thành cũng trong tình trạng này. “Tôi hỏi đồng chí Bí Thư thì đồng chí trả lời: Anh Ba ơi, đảng bộ chính quyền chưa hết mừng thì lại khóc trước nhân dân vì dân họ chửi. Mới có hơn 1 năm mà tanh bành hết. Tôi hỏi lại sao không kêu nhà đầu tư quay lại sửa thì địa phương bảo không biết họ ở đâu mà tìm”.

Ảnh minh họa

Từ thực tế này, đại biểu Nguyễn Xuân Tỷ đề nghị trong lần sửa đổi này phải phân cấp mạnh quản lý đầu tư. Nhà nước quản lý ở cấp vĩ mô, còn cấp tỉnh thì quản lý cùng với các nhà đầu tư, nhà thầu để giám sát, kiểm tra, chịu trách nhiệm trước nhân dân. Nếu không sửa thì không giải quyết được tình trạng công trình xuống cấp nhanh, gây mất uy tín về chất lượng đầu tư. Đầu tư trước hỏng sau, hỏng rồi lại không có tiền sửa.

Ngoài ra, theo đại biểu Nguyễn Xuân Tỷ, cũng cần nghiêm cấm những vụ bán thầu. Thực tế, không phải chỉ có chuyện bán thầu với những công trình đầu tư lớn mà chỉ cần 2 chục tỷ, bán lại lấy 10 tỷ. 10 tỷ vẫn có người nhận làm vì chỉ để nuôi công nhân nhưng nhà đầu tư “ăn” hết cả sắt, xi măng, vật liệu và “ăn” cả ngày công của công nhân… “Không thuê thợ lành nghề với giá 250.000 đồng/ngày mà chỉ mướn người làm 150.000 đồng/ngày. Tôi hỏi các đồng chí làm như vậy thì còn đâu công trình có chất lượng? Phần cam kết của các nhà đầu tư về chất lượng các dự án với chính quyền, nhân dân phải được chú trọng. Nếu không làm tốt cái này thì sau này “cha chung không ai khóc”” – đại biểu Nguyễn Xuân Tỷ nhấn mạnh.

Về những ngành nghề bị cấm đầu tư, đã được Hiến pháp qui định, theo đại biểu Nguyễn Xuân Tỷ, nếu đưa vào Luật càng cụ thể bao nhiêu càng taọ điều kiện cho các nhà đầu tư và nhà quản lý. Phải đưa thật cụ thể để nhìn vào biết ngay, nếu không sau này người quản lý chính sách cũng đi tranh cãi thêm phức tạp.

Ở khía cạnh khác, theo đại biểu Vũ Tiến Lộc (đoàn Thái Bình), hoạt động đầu tư của Luật Đầu tư không tách rời hoạt động kinh doanh trong Luật Doanh nghiệp, Luật Hợp tác xã và các văn bản quy định về các chủ thể kinh doanh khác. Đầu tư là để kinh doanh, kinh doanh là để hiện thực hóa việc đầu tư. Do đó, các quy định của Luật Đầu tư phải đảm bảo tương ứng với các quy định liên quan, đặc biệt là quy định của Luật Doanh nghiệp, đảm bảo hiện thực hóa nguyên tắc quyền tự do kinh doanh đã được ghi nhận trong Hiến pháp, coi đó như xương sống, nền tảng cho mọi quy định liên quan.

Theo quan điểm của đại biểu Vũ Tiến Lộc, các lĩnh vực kinh doanh có điều kiện thì hiện Nhà nước đang quản lý bằng Giấy phép, hoặc điều kiện kinh doanh không cần Giấy phép, do các cơ quan quản lý chuyên ngành kiểm soát rồi. Nếu nay ta lại bắt nhà đầu tư phải làm thủ tục đăng ký đầu tư đối với các dự án trong các lĩnh vực này thì một là trùng lặp (hai thủ tục cùng để quản một việc). Làm như vậy, Nhà nước phải mất thêm công sức tiền của cho thủ tục đăng ký đầu tư không cần thiết và chắc chắn là không thể hiệu quả bằng quản lý của từng cơ quan chuyên môn. Và trên hết, quyền tự do kinh doanh của nhà đầu tư bị hạn chế đáng kể… Theo đó, đại biểu Vũ Tiến Lộc đề nghị bỏ thủ tục đăng ký đầu tư (và Giấy đăng ký đầu tư) đối với tất cả các dự án đầu tư trừ những dự án sử dụng nguồn lực từ Nhà nước (đất đai, tài nguyên, tín dụng…) hoặc ảnh hưởng đáng kể tới các nguồn lực không sẵn có/khan hiếm; dự án đầu tư quan trọng quốc gia, hoặc cần Thủ tướng phê duyệt (với điều kiện phải làm rõ nội dung nhóm này).

Về nguyên tắc đầu tư phải theo qui hoạch, Đại biểu Trần Văn Minh (đoàn Quảng Ninh) bày tỏ băn khoăn: “Vì đầu tư đa dạng, trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Nhiều qui hoạch ở các địa phương được điều chỉnh linh hoạt theo thời gian. Nếu nhà đầu tư vào nhưng chưa có qui hoạch thì họ sẽ vướng ngay nguyên tắc ban đầu. Cho nên chỉ áp dụng nguyên tắc này với một số loại đầu tư có điều kiện”.

Còn đại biểu Đỗ Văn Vẻ (đoàn Thái Bình) thì không đồng tình với qui định, nhà đầu tư nước ngoài không cần có trụ sở. “Đây là một điều khó. Vì Luật Doanh nghiệp qui định doanh nghiệp phải có trụ sở ở một địa chỉ cụ thể. Nếu doanh nghiệp nước ngoài không có trụ sở để giao dịch thì không biết tìm doanh nghiệp đó ở đâu” – đại biểu Đỗ Văn Vẻ nói./.