Nhà thầu đường sắt trên cao đòi phạt 40 triệu USD là không có căn cứ?

Những ngày qua, dư luận rất quan tâm đến việc Nhà thầu là liên danh Hyundai E&C - Ghella JV - một trong những nhà thầu ngoại trúng thầu gói số 3 – thi công hầm và ga ngầm của dự án đường sắt trên cao Nhổn - ga Hà Nội đòi phạt tới 40 triệu USD (hơn 800 tỷ đồng) do chủ đầu tư chậm trễ bàn giao mặt bằng. Thực hư của câu chuyện chậm giải phóng mặt bằng cũng như việc phạt tiền này như thế nào trong bối cảnh dự án này vẫn đang tiếp tục đội vốn và chậm tiến độ?

Dự án đường sắt trên cao Nhổn - ga Hà Nội  đi qua một số tuyến phố Nhổn, Mai Dịch, Xuân Thủy- Cầu Giấy, Kim Mã, Nguyễn Thái Học và về ga Hà Nội hiện đang được thi công một cách “xôi đỗ”.

Tuyến đường sắt đô thị  Nhổn - Ga Hà Nội đang được thi công theo kiểu "xôi đỗ".

Đặc biệt, đoạn đi qua phố Kim Mã hiện đang bị vướng không thể giải phóng được mặt bằng. Tại đây, để thi công ga ngầm của dự án, phải di dời 11 hộ dân. Tuy nhiên, hơn 2 năm qua, công tác bồi thường, di dời, giải phóng mặt bằng vẫn chưa nhúc nhích vì sự phản ứng quyết liệt của người dân nơi đây.

Theo những người dân ở đây cho biết, họ phản ứng bởi bản thiết kế ga ngầm của đường sắt trên cao lấy vị trí mà họ phải di dời làm chỗ đặt giếng thông gió. Thế nhưng, người dân cho rằng, vị trí này so với Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia số 08 của Bộ Xây dựng về tàu điện ngầm thì không đúng.

Cụ thể quy chuẩn quy định cách nhà dân phải 25m chứ không phải là đặt sát ngay khu dân cư như thế này. Sự việc đến nay vẫn chưa thống nhất và mặt bằng sạch cho nhà thầu vẫn chưa có.

“Trong quy chuẩn 08 đều nói rằng các giếng thông gió của tàu điện ngầm phải cách nhà dân 25m, trong khi bản thiết kế đang làm thì chỉ cách nhà dân tối đa 1 đến 2 m, chúng tôi không đồng ý..”, anh Nguyễn Huy Võ-Chủ nhà 473 – phố Kim Mã – phường Ngọc Khánh – quận Ba Đình – Hà Nội cho biết.

Theo Ban QLDA, động thái đòi phạt không có căn cứ có mục đích là xin kéo dài thời gian thi công.

Cũng như anh Võ, ông Phạm Văn Ngọc – Chủ nhà 467 - Kim Mã – phường Ngọc Khánh – quận Ba Đình – Hà Nội cho rằng, Ban quản lý dự án, UBND quận Ba Đình, UBND phường Ngọc Khánh đã đến đây rất nhiều lần và tổ chức họp dân đến lần thứ 13. Sau 13 cuộc họp không giải trình nổi cho chúng tôi tại sao lý do vi phạm quy chuẩn 08 do Bộ Xây dựng ban hành cho tuyến tàu điện ngầm mà vẫn cứ yêu cầu giải phóng người dân chúng tôi đi. “Nếu giải thích hợp lý, người dân chúng tôi sẵn sàng bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công…”, ông Ngọc nói.                               

Liên quan đến tiến độ các hạng mục trên toàn dự án, ông Lê Huy Hoàng - Phó giám đốc Ban quản lý dự án đường sắt đô thị Hà Nội cho biết, đến nay thi công nhà ga trên cao mới đạt trên 30% tiến độ, các nhà thầu đang xin lùi mốc cán đích. Riêng gói ngầm do vướng mắc trong giải phóng mặt bằng nên việc thi công chưa thể diễn ra và mới dừng ở việc lựa chọn được nhà thầu.

Trước việc nhà thầu liên danh Hyundai E&C - Ghella JV đòi phạt 40 triệu USD, tương đương 800 tỉ đồng vì ắc tắc trong giải phóng mặt bằng, chậm tiến độ triển khai thi công, lãnh đạo Ban quản lý dự án đường sắt đô thị Hà Nội cho rằng, nhà thầu hoàn toàn không có căn cứ để đòi phạt vì gói thầu này chưa khởi công.

Thi công chậm khiến tuyến đường luôn bị ùn tắc giao thông, nhất là giờ cao điểm sáng, chiều.

"Chưa ấn định được ngày khởi công cụ thể, trong khi đó gói thi công 4 nhà ga ngầm theo phê duyệt là trong 49 tháng, nên với tiến độ này dự án rất khó về đích trong năm 2019", ông Hoàng nhấn mạnh.

Cũng theo Ban quản lý dự án đường sắt đô thị Hà Nội, động thái đòi phạt không có căn cứ của nhà thầu có mục đích là xin kéo dài thời gian thi công. Bởi nhà thầu này nhận thầu giá thấp và thời hạn thi công là 46 tháng, tuy nhiên với thực tế công việc, thời gian sẽ phải điều chỉnh trên 55 tháng mới có thể hoàn thành. Và như vậy, mốc hoàn thành toàn bộ dự án đường sắt trên cao Nhổn – ga Hà Nội trong năm 2019 là không thể đạt và đến lúc nào hoàn thành thì Ban quản lý dự án đường sắt đô thị Hà Nội vẫn chưa cụ thể.

Vài công nhân và thiết bị máy đang thi công hố trụ móng  tuyến đường sắt Nhổn - Ga Hà Nội đoạn qua ngã tư Xuân Thủy - Nguyễn Phong Sắc sáng ngày 16-11. Ảnh Phi Long

“Khi Ban QLDA ký với nhà thầu là ngày nào khởi công thì khi đó bản hợp đồng mới có hiệu lực, 2 bên bắt đầu tính thưởng phạt theo điều khoản của hợp đồng. Thế tự nhiên ông đưa ra 1 con số, ông lấy đâu ra. Chưa khởi công thì ai chậm cái gì?, ai vi phạm cái gì. Chúng tôi đang yêu cầu nhà thầu phải khởi công, sau đấy mới bắt đầu tính toán theo đúng điều khoản của hợp đồng…”, Phó Giám đốc Ban quản lý dự án đường sắt đô thị Hà Nội khẳng định./.