Phát hiện hàng trăm nhà ở xã hội được sử dụng sai đối tượng

Kết quả kiểm toán Chương trình Nhà ở xã hội của thành phố Hà Nội vừa được Kiểm toán Nhà nước công bố cho thấy, hàng trăm căn hộ nhà ở xã hội đã được bán sai đối tượng.

Cụ thể, Kiểm toán Nhà nước cho biết, theo báo cáo số 1256/CAHN-PC64 ngày 30/6/2014 của Công an thành phố Hà Nội về thông tin nhân khẩu đến 30/4/2014 tại 9 dự án nhà ở xã hội (NOXH) đã đưa vào sử dụng (thực hiện khảo sát theo đề nghị của Kiểm toán nhà nước), kết quả trao đổi của Đoàn kiểm toán với đơn vị quản lý vận hành dự án tại 4/9 dự án NOXH cho thấy các dự án đều có vi phạm về mục đích sử dụng căn hộ: 319 căn hộ do đối tượng khác sử dụng (chiểm 6,5%); 441 căn hộ chưa có người sử dụng (chiếm 9%); 5 căn hộ đã sử dụng không phải mục đích để ở (chiếm 0,1%); công tác tổ chức đánh giá kết quả thực hiện Chương trình NOXH chưa hiệu quả, do chưa xây dựng được cơ chế báo cáo và cơ sở dữ liệu để phục vụ công tác đánh giá.

Theo đánh giá của Kiểm toán Nhà nước, UBND thành phố Hà Nội và các chủ đầu tư dự án NOXH đã nỗ lực triển khai phát triển theo mục tiêu của Chương trình phát triển nhà ở của Thành phố giai đoạn 2012-2020 và định hướng đến năm 2030 (CTPTNO) đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Đến nay, một số dự án NOXH đã được bàn giao và đưa vào sử dụng, bước đầu tạo được sự quan tâm, tin tưởng của người dân đối với chủ trương an sinh xã hội quan trọng của Đảng và Nhà nước.

Song Chương trình còn một số hạn chế như: Mục tiêu phát triển NOXH đến năm 2015 được xây dựng ban đầu chỉ đáp ứng được khoảng 36,7% nhu cầu; việc xây dựng và điều chỉnh mục tiêu về NOXH chủ yếu dựa trên số lượng nguồn cung hiện có của các dự án, chưa cân nhắc đến các giải pháp rút ngắn khoảng cách cung - cầu; tỷ lệ thực hiện thấp, dự kiến đến cuối năm 2015 chỉ hoàn thành được 38% mục tiêu giai đoạn (7.600/20.000 căn hộ);

Đồng thời, việc xây dựng CTPTNO chậm (tháng 11/2013 mới trình Chính phủ (tháng 6/2014 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt) làm hạn chế vai trò định hướng, hướng dẫn tổ chức thực hiện Chương trình NOXH giai đoạn 2011-2015 (trước khi Chương trình phát triển nhà ở được phê duyệt, Thành phố không thực hiện xây dựng Kế hoạch phát triển NOXH hàng năm theo quy định hiện hành về phát triển NOXH);

Hiệu lực thực hiện các cơ chế ưu tiên đặc thù của Thành phố đối với chủ đầu tư và dự án NOXH còn nhiều hạn chế (trong giai đoạn 2011-2015, các dự án NOXH không sử dụng thiết kế mẫu do Thành phố ban hành để được hưởng các ưu đãi về thủ tục hành chính; không tiếp cận được nguồn vốn cho vay từ Quỹ phát triển nhà; không được Thành phố bố trí ngân sách hỗ trợ kinh phí xây dựng hạ tầng kỹ thuật);

Về quá trình lập, phê duyệt quy hoạch đô thị, KTNN đánh giá: chưa xác định cụ thể quy mô, vị trí đất xây dựng NOXH để đảm bảo phù hợp với mục tiêu phát triển NOXH đã xác định; một số dự án NOXH thực hiện quy hoạch chưa kịp thời, hạ tầng xã hội và hạ tầng kỹ thuật chưa được xây dựng đồng bộ (đơn cử: dự án đầu tư xây dựng nhà ở cho người thu nhập thấp tại ô đất CT1, CT2 Khu Đô thị mới Đại Mỗ; Dự án tại ô đất có ký hiệu CT thuộc dự án xây dựng khu chức năng đô thị Tây Mỗ; Dự án tại ô đất có ký hiệu B4-CT1 và B5-CT2 thuộc quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 khu vực Bắc Cổ Nhuế, Chèm; Dự án tại khu tái định cư Kiến Hưng);

Còn công tác kiểm tra, kiểm soát của cơ quan quản lý nhà nước chưa phát hiện và xử lý kịp thời một số sai sót trong việc xác định đối tượng mua nhà của chủ đầu tư (Xét duyệt hồ sơ mua nhà chưa đúng quy định; thông tin liên quan không được công khai kịp thời, đầy đủ làm hạn chế việc tiếp cận thông tin các dự án NOXH và tham gia giám sát việc thực hiện chính sách của người dân);

Có tình trạng chủ đầu tư xây dựng giá bán còn có nội dung chưa tuân thủ quy định; quy định và thực tế thực hiện thẩm định của Hội đồng liên ngành chưa đảm bảo đầy đủ cơ sở để xác định tính đúng đắn, hợp lý của giá bán; chưa quy định rõ trách nhiệm, cơ chế phối hợp giữa các cơ quan có liên quan trong công tác kiểm tra, giám sát mục đích sử dụng NOXH, dẫn đến không phát hiện, xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm

Ngoài ra, các quy định của Chính phủ về NOXH còn một số bất cập: Quy định về đối tượng, điều kiện và tiêu chí mua NOXH còn có nội dung chưa rõ ràng, cụ thể, tiềm ẩn rủi ro xác định không đúng đối tượng; cơ chế xác định giá bán NOXH chưa đảm bảo sự phù hợp giữa giá bán NOXH với thu nhập và khả năng thanh toán của đối tượng được mua nhà./.