Thu NSNN từ đất có thể đạt trên 98.600 tỷ đồng/năm

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 thì diện tích đất nông nghiệp và phi nông nghiệp tăng lên 1.681 nghìn ha thông qua việc thay đổi cơ cấu sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất (diện tích đất trồng lúa giảm 308 nghìn ha, một số loại đất nông nghiệp khác giảm 64 nghìn ha) và khai thác đưa quỹ đất chưa sử dụng vào khai thác.

Và theo kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2011-2015), diện tích đất nông nghiệp và phi nông nghiệp tăng lên 1.067 nghìn ha (trong đó, diện tích đất trồng lúa giảm 169 nghìn ha, một số loại đất nông nghiệp khác giảm 104 nghìn ha).

Đề án “Khai thác nguồn lực tài chính từ đất đai và tài sản nhà nước phục vụ phát triển KT-XH giai đoạn 2011-2020” được Bộ Tài chính xây dựng  đưa ra 2 Phương án dự báo khả năng khai thác nguồn lực tài chính từ đất đai giai đoạn 2011-2020 như sau:

Phương án 1: Căn cứ vào hiện trạng, quy hoạch sử dụng đất, giá đất bình quân do nhà nước đang điều hành thu hiện nay và chính sách thu hiện tại, tổng số thu NSNN từ đất (tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, thuế chuyển nhượng quyền sử dụng đất) bình quân là 81.646 tỷ đồng/năm.

Phương án 2: Căn cứ vào hiện trạng, quy hoạch sử dụng đất, chính sách thu hiện hành, giá đất tăng 20% (không tính trượt giá) và có dự kiến phát sinh thêm khoản thu đối với thuế tài sản, tổng số thu NSNN từ đất bình quân là 98.624 tỷ đồng/năm. Dự kiến phát sinh thêm khoản thu đối với thuế tài sản, dự kiến ngân sách nhà nước (NSNN) sẽ  tăng đáng kể với mức thu dự báo từ việc cho thuê đất đối với đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ tài chính là khoảng 1.46,5 tỉ đồng/năm; số thu từ di dời các cơ sở gây ô nhiễm môi trường và theo quy hoạch tăng khoảng hơn 18.00 tỉ đồng/năm; số thu từ bán nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước là hơn 3.800 tỉ đồng. Riêng số thu từ sắp xếp lại nhà đất theo Quyết định số 09/2007/QĐ của Thủ tướng Chính phủ sẽ đạt khoảng 100.000 tỉ đồng…

Như vậy, nguồn lực tài chính khai thác từ đất đai tập trung vào ngân sách nhà nước trong cả giai đoạn 2011-2020 là rất lớn.

Để đạt được mục tiêu khai thác tối đa nguồn lực tài chính từ đất đai tập trung vào NSNN trong cả giai đoạn 2011-2020, Bộ Tài chính cho biết, cần phải  tiếp tục đổi mới chính sách tài chính về đất đai, nhà nước chủ động điều tiết giá đất trong thị trường bằng quan hệ cung - cầu; đảm bảo xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường có sự điều tiết của nhà nước.

Cụ thể, khung giá đất hiện tại dự kiến sẽ bị bãi bỏ. Chính phủ chỉ quy định nguyên tắc, phương pháp xác định giá đất để Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành bảng giá đất và quyết định giá đất theo cơ chế thị trường; Bảng giá đất được xây dựng chi tiết hơn theo vị trí, vùng, mục đích sử dụng đất và điều chỉnh kịp thời khi thị trường có biến động lớn; làm căn cứ để xác định nghĩa vụ tài chính, tính bồi thường khi nhà nước thu hồi đất và các mục tiêu khác trong quản lý đất đai. Trong trường hợp chưa kịp điều chỉnh bảng giá đất, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định giá đất cụ thể.

Ngoài ra, phương pháp định giá đất cũng sẽ được cải cách để giá đất sát giá thị trường, khắc phục tình trạng các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản chủ yếu kiếm lời từ chênh lệch giá đất; Tiếp tục nghiên cứu có cơ chế buộc người chuyển nhượng quyền sử dụng đất phải khai báo trung thực giá đất chuyển nhượng.

Bên cạnh đó, nhà nước đẩy mạnh thu hồi đất theo quy hoạch, tạo quỹ đất "sạch" để đấu giá. Thực hiện đấu thầu các dự án có sử dụng đất; hạn chế tối đa tình trạng giao đất, cho thuê đất theo phương thức chỉ định nhằm đảm bảo tính công khai, minh bạch, bình đẳng trong việc tiếp cận đất đai đối với các đối tượng có nhu cầu sử dụng đất./.