TP.HCM phải quay trở lại thành hòn ngọc Viễn Đông

Đánh giá về thực trạng phát triển và kết quả thực hiện quy hoạch thời kỳ 2011-2020, Quy hoạch TP.HCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050 nêu rõ, về quy mô kinh tế, GRDP của TP.HCM đạt 1,62 triệu tỷ đồng vào năm 2023 (tương đương 63 tỷ USD); tăng trưởng GRDP đạt 6,41%, trung bình năm trong giai đoạn 2016-2020, xếp thứ 7 cả nước và đạt 5,81%, xếp thứ 26 cả nước vào năm 2023.

Theo đánh giá của các đại biểu, tăng trưởng của TP.HCM vẫn chủ yếu mở rộng theo chiều ngang, với sự gia tăng yếu tố đầu vào là lao động. Về chất lượng tăng trưởng, đóng góp năng suất yếu tố tổng hợp (TFP) TP.HCM ở mức đạt 35,62% trong giai đoạn 2011-2020, mức này thấp hơn bình quân chung cả nước trong giai đoạn 2011-2015 với 32,3% và giai đoạn 2016-2020 là 45,6%.

Về cơ cấu nội bộ ngành công nghiệp của TP.HCM được đánh giá còn lạc hậu, dựa nhiều vào các ngành thâm dụng lao động có hàm lượng khoa học công nghệ thấp. 4 phân ngành có đóng góp cao nhất vào ngành công nghiệp năm 2020 là điện tử, chiếm 28%; may mặc và da giày chiếm 25%; chế biến thực phẩm 15%. Tuy nhiên, TP.HCM vẫn thiếu vắng những điều kiện cơ bản cho phát triển các lĩnh vực công nghệ cao như: Nhân lực, nghiên cứu, khoa học công nghệ và các công ty lớn bản địa, những hệ sinh thái công nghiệp, những chuỗi giá trị đồng bộ.

Lực lượng doanh nghiệp tại TP.HCM nhiều nhưng đa số quy mô nhỏ, cụ thể thành phố có 200.000 doanh nghiệp, trong đó doanh nghiệp tư nhân chiếm gần 97% tổng số doanh nghiệp và 65% tổng số lao động. Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài chiếm tỷ lệ nhỏ 3,4% tổng số doanh nghiệp, nhưng tạo ra khoảng 25% số lượng việc làm. Số lượng doanh nghiệp có dưới 5 lao động chiếm tới 2/3 tổng số doanh nghiệp trên địa bàn thành phố.

TP.HCM cũng được đánh giá hạn chế trong thu hút FDI do thiếu mặt bằng sản xuất, trong cơ cấu vốn, FDI chỉ chiếm 13,3%. Vốn của các tổ chức doanh nghiệp trong nước chiếm 52,3%, là nguồn lực đầu tư lớn nhất, tuy nhiên lực lượng doanh nghiệp này phần lớn có quy mô nhỏ, trình độ công nghệ thấp, khó tạo ra tăng trưởng về năng suất lao động chung cho nền kinh tế.

Phát biểu tại hội thảo, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho rằng, TP.HCM là đô thị đặc biệt, cửa ngõ kết nối vùng; là trung tâm kinh tế hàng đầu của cả nước, là đầu tàu, động lực có sức lan tỏa lớn của vùng Đông Nam Bộ, Đồng bằng sông Cửu Long và cả nước. Đây cũng là thành phố có đóng góp gần 20% GDP cả nước và 25% tổng thu ngân sách.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch đầu tư Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh: “Tiếp tục bám sát các Nghị quyết của Trung ương, các Quy hoạch của quốc gia, rồi các quy hoạch ngành quốc gia, định hướng của quy hoạch vùng, nhiệm vụ của quy hoạch vùng, thành phố. Đẩy mạnh cơ cấu kinh tế, bám sát các quy hoạch phát triển mới như kinh tế số, trí tuệ nhân tạo AI, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn… Hạ tầng đồng bộ, giao thông hiện đại ứng dụng công nghệ cao, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, đặc biệt là phải nhấn mạnh Trung tâm tài chính quốc tế đã được xác định trong Nghị quyết năm 2024 của Trung ương, cũng như Nghị quyết 81 của Quốc hội”.

Trên cơ sở đó, để đảm bảo quy hoạch TP.HCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 có chất lượng cao, hiệu quả và khả thi, các đại biểu tham dự sự kiện đã tập trung cho ý kiến về việc xác định các vấn đề trọng tâm, các khâu đột phá trong thời kỳ quy hoạch, các vấn đề trọng tâm cần giải quyết đã xác định hợp lý.

Bên cạnh đó, xác định lại quan điểm mục tiêu, tầm nhìn trong thời kỳ quy hoạch, cùng với đó, xác định các ngành kinh tế ưu tiên, giải pháp thực hiện các vấn đề về định hướng phát triển các ngành kinh tế biển, công nghiệp cao, kinh tế xanh, công nghiệp bán dẫn, kinh tế tuần hoàn.