Vì sao giá cước taxi đánh võng?

>> Kiểm tra cước vận tải vì “quên” giảm theo giá xăng dầu

>> Đề xuất quy định quản lý cước vận tải biển

Ông Nguyễn Hoàng Linh Phó Giám đốc Sở Giao thông vận tải Hà Nội cho biết hiện Sở mới nhận được thông báo giảm giá của 4 hãng taxi. Theo thông tư, Sở chỉ có vai trò phối hợp chứ không phải là cơ quan kiểm tra giám sát việc tăng, giảm giá cước. Nếu doanh nghiệp không tuân thủ, sở chỉ có thể nhắc nhở chứ không có chế tài xử lý.

Mặc cho giá xăng dầu đã được điều chỉnh giảm 5 lần liên tiếp, giá cước taxi vẫn chưa giảm tương xứng, thậm chí còn đứng yên. Điều này khiến dư luận thêm một lần dậy sóng.

Bức xúc vì cước không giảm

Theo khảo sát, nhiều hãng taxi vẫn giữ nguyên giá cước là 6.000đ với km đầu tiên, từ km thứ 2 đến km thứ 30 là 11.000đ/km, từ km thứ 31 trở đi 9.000đ/km. Điều này khiến không ít người tiêu dùng bức xúc.

Mật độ taxi tại Hà Nội đang cao gấp nhiều lần các TP lớn trong khu vực. (Ảnh: T.Đảng/Tiền Phong).

Anh Nguyễn Hùng, Thanh Xuân, Hà Nội, cho rằng: “Giá xăng đầu giảm mạnh rồi mà cước vận tải chây ỳ không giảm là rất vô lý, không thể chấp nhận được”.

Ông Vương Ngọc Tuấn, Phó tổng thư ký Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng khẳng định, đây không phải là lần đầu tiên các hãng vận tải “chây ỳ” trong việc giảm giá cước. Nghịch lý tăng nhanh, giảm chậm ở Việt Nam đã lặp đi lặp lại suốt 5 năm qua. Tháng 5/2015, khi giá xăng lập đỉnh, nhiều hãng taxi đã đồng loạt tăng giá. Ví dụ như tại TP.HCM, Vinasun và Mai Linh đã kê khai tăng giá 3 - 4%. Tại Hà Nội, Taxi Group tăng 3,6%...

“Vì thế, tôi không thể hiểu nổi tại sao phải chờ mặt bằng giá xăng ổn định thì mới điều chỉnh cước vận tải. Sao lúc xăng tăng giá thì vận tải không chờ “mặt bằng giá xăng ổn định”, ông Tuấn đặt câu hỏi.

Đồng quan điểm với ông Tuấn, ông Nguyễn Tiến Thoả, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký, Hội thẩm định giá Việt Nam cho rằng, xăng đã giảm 16,3%, dầu diesel giảm 17,23%. Với mức giảm đó, giá cước vận tải phải giảm tương ứng. Nếu ở Hà Nội, cước taxi khoảng 11.000 - 12.000 đồng/km thì giảm khoảng 448 - 685 đồng/km. Còn tại TP. HCM giá cước taxi khoảng 14.500 - 15.500 thì giảm được 591 - 884 đồng/km. Riêng đối với xe chạy dầu, chi phí dầu chiếm 35 - 45%, giá cước sẽ giảm khoảng 6 - 7,75% tùy loại xe.

Giá cước taxi ở Việt Nam hiện nay đang cao hơn đáng kể so với các nước trong khu vực. Cụ thể, cước taxi trung bình ở TP. HCM là khoảng 14.000 đồng mỗi km, Hà Nội là 11.000 đồng. Trong khi đó, ở Bangkok (Thái Lan) chỉ là 3.800 đồng, Manila là 5.700 đồng, Jakarta là 6.300 đồng hay Singapore cũng chỉ 8.700 đồng.

Vì sao giảm cước chậm?

Lý giải về nguyên nhân không giảm giá cước, các hãng vận tải thường đưa ra nhiều lý do như: các yếu tố cấu thành giá xe không chỉ mình xăng mà còn phụ thuộc vào: Chi phí nhiên liệu, khấu hao, tiền lương, bến bãi và 1 số chi phí khác như bảo hiểm xã hội… Đó là chưa kể tới việc mỗi lần điều chỉnh giá, công ty phải bỏ chi phí lớn cho hoạt động thanh kiểm tra, căn chỉnh lại đồng hồ.

Cụ thể phí để in bảng giá mới, kiểm định công tơ, đặt lại giá đồng hồ mất khoảng 200.000 đồng/xe. Nếu những doanh nghiệp có khoảng 1000 đầu xe trở lên thì đây là số tiền không nhỏ.

Ông Nguyễn Sơn, Giám đốc HTX vận tải Sông Hồng cho rằng, những ngày gần đây dư luận đặt áp lực lên các DN vận tải là không thỏa đáng. Để giảm được giá cước, doanh nghiệp vận tải cần có công văn gửi lên Sở Tài chính, sau khi được sự đồng ý của Sở Tài chính, thì chuyển công văn sang Sở Giao thông Vận tải, khi nhận được sự đồng ý thì chuyển sang Cục thuế. Sau khi được duyệt, doanh nghiệp sẽ in lại bảng giá mới dán trong và ngoài xe, cài đặt lại giá đồng hồ, kiểm định lại đồng hồ đo cước. Vì thế, để làm hết các thủ tục này doanh nghiệp cần khoảng 2 tuần.

Tuy nhiên, việc chậm giảm giá cước không chỉ do thủ tục hành chính mà nguyên nhân chính là do các hãng taxi luôn giữ cố định tỷ lệ khoán doanh thu cùng với nhiều loại phí đổ hết lên đầu tài xế. Cụ thể, nếu thuê xe thì lái xe phải trả cho hãng mỗi tháng 8 - 10 triệu đồng, tiền đàm và thương hiệu là 1,7 - 2,5 triệu đồng/tháng. Còn nếu “mua đứt” xe, ngoài tiền xe thì tài xế phải trả thêm tiền chênh vào khoảng 20 - 100 triệu đồng/xe, tùy từng thương hiệu của hãng.

Bất kể xăng tăng hay giảm, các hãng taxi vẫn giữ cố định tỷ lệ này, còn lái xe phải “còng lưng” gánh, ra sức cày để thu lại vốn đầu tư. Đây chính là nguyên nhân khiến việc giảm giá cước trở nên chật vật.

Tài xế của một hãng taxi ở Hà Nội chia sẻ, mỗi ngày anh phải đóng cho hãng 450 nghìn đồng. Với mức tiền phải đóng này, mỗi ngày anh phải chạy 18 - 20 giờ. Ngày nào nhiều khách thì thu được khoảng 1 triệu đồng, đóng cho hãng xong, trừ tiền xăng chỉ còn tầm 300 nghìn đồng. Còn ngày ít khách thì chỉ được vài trăm nghìn đồng, đóng cho hãng xong chỉ còn lại vài chục đến 100 nghìn đồng. Dù làm việc liên tục nhưng thu nhập của anh chỉ được 5 - 7 triệu đồng/tháng./.