Bộ sưu tập cối đá cũ của ông Mạnh "khùng"

Niềm đam mê với những chiếc cối đá cũ đã khiến ông Mạnh một người chuyên chụp ảnh ở Bắc Giang lặn lội đi khắp các nẻo đường quê, thôn xóm... để sưu tầm cối đá đã qua sử dụng. Sưu tầm xong ông bày và kết hợp chúng với nhau thành hình tượng ở vườn nhà.

Thật lý thú khi những chiếc cối cũ kỹ, sứt mẻ vào tay ông sắp đặt bỗng trở nên có hình tượng và có "hồn". Nếu ngắm kỹ sẽ thấy vẻ đẹp từ sự sắp đặt hình khối, từ cái bạc màu thời gian, từ cái xù xì thô ráp... chúng tạo cho người xem cảm giác về quá khứ và hoài niệm.

Không chỉ sưu tầm cối đá, ông Mạnh còn sưu tầm cối tre và bình vôi. Viêc sưu tầm cối đá tưởng đơn giản thế mà cũng gây nhiều phiền toái cho ông Mạnh. Ông kể: "Nhiều người bảo tôi là khùng, vô công dồi nghề. Có lần tôi bị dân quân bắt vì tình nghi là kẻ trộm bởi lúc đó tôi búi tóc, ăn mặc khác người đi vào những góc bẩn trong khu dân cư để tìm cối đá bỏ đi. Chưa hết có lần tôi phải quỳ lạy hai chị em nhà để họ đừng xô xát vì bán cối cổ cho tôi người chị bán người em sợ hố tưởng trong cối có vàng".

Hiện ông Mạnh có hơn 100 cối xay các loại và nhiều công cụ nhà nông như cày bừa, dao, thuổng kể cả mõ trâu... Ông Mạnh cho biết ông đang tiếp tục sưu tầm để trưng bày tại bảo tàng cá nhân của ông. Ý tưởng này đã được ông ấp ủ từ lâu và đang cố gắng để hiện thực hoá nó./.

Thật thú vị khi những vật cũ kỹ, sứt mẻ vào tay ông Mạnh lại bỗng trở nên có "hồn", nếu ngắm kỹ sẽ thấy vẻ đẹp từ sự sắp đặt hài hoà và từ cái màu cũ kỹ, bạc màu thời gian.

Một chiếc cối đá và chày được ông Mạnh khéo sặp đặt tạo cho người xem nhiều liên tưởng phong phú.

Phối hợp nhiều chiếc cối đá với nhau để có một tác phẩm hay.

Từng chiếc cối đều được ông bố trí sắp đặt với nhau hài hoà nhằm tạo nên vẻ đẹp hình khối và chất liệu.

Một sự sắp đặt tạo hình gồm hai chiếc cối úp đáy vào nhau đặt trên một phiến đã dỡ cột đình và chiếc chày đá này ở vị trí vốn có của nó.

Một chiếc cối đá được ông Mạnh sắp đặt giống một chú Rùa mang trên lưng nhiều quả trứng đá

Cối giã gạo đã là nét văn hóa phồn thực của văn hóa Việt đại diện cho nền văn minh lúa nước. Cối giã gồm có chày và cối tượng trưng cho “âm dương, hợp cách” chỉ sự sinh sôi, là gốc rễ của mọi nền văn hóa

Ông Mạnh tâm sự: " Tôi sẽ còn tiếp tục sưu tầm cối đá và những công cụ sản xuất của nhà nông"

Một sự sắp đặt rất tạo hình

Phần đáy của chiếc cối xay lúa bằng tre của người dân tộc. Răng cối được làm bằng gỗ cây dẻ đỏ hoặc gỗ nghiến, lấy đất tổ mối sàng, nện thật kỹ cho răng mối chắc. Ở các kẽ đan của cối người ta trát phân trâu vào vành cối cho gạo không rơi ra ngoài.

Niềm hạnh phúc giản đơn là ngồi ngắm những hiện vật mà mình cất công sưu tầm được

được "chăm sóc" chúng hàng ngày...

... hay được tạo hình, sắp đặt cho chúng.

Hiện này, ông Mạnh có hơn 100 chiếc cối đá với nhiều chủng loại to nhỏ khác nhau được ông lưu giữ trong sân nhà.