Một học giả Việt kiều hết lòng vì đất nước

Được nghe Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập

Giáo sư Ngô Mạnh Lân sinh năm 1931 tại Kun Minh, Trung Quốc trong một gia đình trí thức quê ở Hà Nội. Bố ông là bác sĩ làm việc tại Calmette, một bệnh viện hiện đại của Pháp ở Vân Nam, Trung Quốc. Ngô Mạnh Lân là con trưởng trong số 6 anh em, do ở Côn Minh không có trường dạy tiếng Việt và Tiếng Pháp, nên khi lên 5 tuổi, cậu được gia đình gửi về Hà Nội học.

Năm 1944, khi chiến tranh Trung-Nhật lan đến Vân Nam, mẹ ông đưa cả đàn con về Hà Nội. Sống trong những tháng ngày sôi động trước cuộc Cách mạng tháng 8 ấy, Ngô Mạnh Lân đã từng rủ bạn bè lên chiến khu tìm Việt Minh, rồi được chứng kiến cuộc biểu tình sôi sục khí thế cách mạng 17/8/1945 và nghe Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập tại Quảng trường Ba Đình ngày 2/9.

Tháng 9/1947, Ngô Mạnh Lân được gia đình cho sang Pháp du học.

Sau khi tốt nghiệp đại học và hoàn thành luận án Tiến sĩ kinh tế học ở Pháp, Ngô Mạnh Lân được mời sang giảng dạy Triết học ở Guinée.

Những năm đầu thập kỷ 60, Ngô Mạnh Lân được mời làm TBT Tạp chí Cách mạng – Châu Phi, Châu Mỹ La tinh, Châu Á ở Paris. Đây là môi trường rất tốt để ông có dịp tiếp xúc với các lãnh tụ, cán bộ cao cấp của các phong trào giải phóng dân tộc đang hoạt động các nước thế giới thứ 3.

Từ năm 1965 đến 1975, Giáo sư Ngô Mạnh Lân nhận lời đề nghị của một cán bộ cao cấp trong phái đoàn thường trực của Chính phủ nước Việt Nam DCCH trong việc giúp Bí thư Đảng ủy của phái đoàn làm việc nhận định tình hình qua báo chí nước ngoài.

Tin vào tương lai tươi sáng của đất nước

Sau khi nước nhà thống nhất, Giáo sư Ngô Mạnh Lân xin vào làm việc tại Liên Hợp Quốc. Tại hội nghị có chủ đề Tiến đến trật tự kinh tế quốc tế mới, bài tham luận của ông đã gây được tiếng vang và giáo sư được bầu vào ủy ban chấp hành của tổ chức Hội các nhà kinh tế của Thế giới thứ ba (từ 1975 đến 1977), sau đó ông tiếp tục được bổ nhiệm làm Giám đốc điều hành Chương trình nghiên cứu chiến lược phát triển của LHQ.

Giáo sư Ngô Mạnh Lân kết thúc 10 năm làm việc ở LHQ vào năm 1987. Trở về Pháp, ông làm Vụ trưởng Vụ Phát triển của Viện Toán và Kinh tế ứng dụng, và được mời giảng dạy ở các trường ĐH một số nước thuộc liên hiệp châu Âu (EU) và đại học Weseda Toklyo, Nhật Bản. Cũng thời gian này, ông được Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc UNDP mời tham gia chương trình Chuyển giao kiến thức cho các cán bộ văn phòng Chính phủ và các cơ quan Nhà nước Việt Nam. Đây là thời gian ông về Việt Nam nhiều và đặc biệt được Đại tướng Võ Nguyên Giáp mời góp ý kiến với Đại tướng khi ông đang làm Phó Thủ tướng kiêm Phó ban dự thảo hoạch định chiến lược đến năm 2000. Giáo sư Ngô Mạnh Lân kể: “Đây là thời gian làm việc sung sướng nhất của tôi”.

Với mong muốn quê nhà sớm sánh vai được với các nước tiên tiến trên thế giới, ông đang vận động thành lập một viện nghiên cứu xu hướng phát triển kinh tế của Việt Nam và thế giới. “Nước ta là thành viên WTO, một vận hội mở ra trước mắt. Tôi tin vào tương lai tươi sáng của đất nước” – nhà học giả tâm huyết với sự phát triển của đất nước này nói./.