Bỏ qua mặc cảm, tự ti, những người lầm lỗi vươn lên làm lại cuộc đời

15 năm 10 tháng chấp hành án phạt tù, ông Cà Văn Hoàng, xã Chiềng Ơn, huyện Quỳnh Nhai, Sơn La từng mang trong mình nhiều mặc cảm, lo lắng khi trở về. “Nút thắt” trong lòng dần được gỡ bỏ khi ông được cộng đồng quan tâm, rộng mở vòng tay giúp đỡ thay vì kỳ thị, xa lánh.

"Trước tôi từng lầm lỗi, từng đi tù, được Nhà nước khoan hồng trở về với gia đình. Khi về thì anh em trong xóm cũng động viên, gia đình, địa phương, công an xã giúp đỡ, động viên tôi cố gắng làm ăn và tái hòa nhập với xã hội. Tôi sẽ cố gắng làm lại cuộc đời", ông Cà Văn Hoàng nói.

Mong muốn làm lại cuộc đời của những người lầm lỗi trở thành hiện thực nhờ có sự giúp đỡ bằng việc làm cụ thể của chính quyền địa phương, các cấp, các ngành.

Bắt đầu lại từ đôi bàn tay trắng, anh Lò Văn Quỳnh, bản Đồng Tâm, xã Chiềng Ơn, huyện Quỳnh Nhai nay đã yên tâm vì có sinh kế để vươn lên trong cuộc sống:

"Trước tôi đi cải tạo, trở về hòa nhập với cộng đồng, tôi được các cán bộ huyện, xã, giúp đỡ, xuống tận gia đình giúp tôi, tặng tôi 1 cặp dê để phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống. Tôi rất cảm ơn, sẽ cố gắng chăm sóc chăn nuôi đàn dê phát triển kinh tế, quên đi lỗi lầm trước đây", anh Lò Văn Quỳnh cho biết.

Xã Chiềng Ơn là địa phương được lựa chọn xây dựng thí điểm mô hình “Toàn dân giúp đỡ người tái hòa nhập cộng đồng” của huyện Quỳnh Nhai, Sơn La từ tháng 5/2023. Sau khi lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của những người chấp hành xong án phạt tù, đặc xá, tha tù trước thời hạn có điều kiện trên địa bàn xã, tổ công tác của UBND huyện Quỳnh Nhai và UBND xã Chiềng Ơn đã tư vấn, giới thiệu cho các trường hợp chấp hành án hình sự tại cộng đồng tham gia đăng ký lớp học kỹ thuật chăn nuôi gia súc và vận động các nhà hảo tâm tặng mỗi người một cặp dê để phát triển kinh tế.

Ông Lò Văn Thiên, Chủ tịch UBND xã Chiềng Ơn, huyện Quỳnh Nhai, Sơn La cho biết: "Xã có 3 cư dân chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương. Hiện nay, sau khi bàn giao dê cho công dân, dê phát triển tốt. Xã cũng thường xuyên cử cán bộ xuống nắm tình hình với các hộ. Hiện nay các công dân đã hòa nhập với cộng đồng, không có kỳ thị, bà con trong bản làng quan tâm, giúp đỡ với những công dân ấy".

Trong năm 2023, Công an huyện Quỳnh Nhai, Sơn La đã tiếp nhận, quản lý 173 người thuộc diện đặc xá, chấp hành xong án phạt tù, án treo, tạm hoãn chấp hành án phạt tù trở về địa phương. Qua theo dõi, 100% số người chấp hành xong án phạt tù về địa phương được tiếp nhận và thực hiện quy trình quản lý, giáo dục, giúp đỡ; được tư vấn, trợ giúp về pháp lý và được tuyên truyền về công tác tái hòa nhập cộng đồng. Trong năm nay, Quỳnh Nhai đã đưa ra khỏi diện quản lý 66 người.

Theo Thượng tá Phạm Xuân Bình, Phó trưởng Công an huyện Quỳnh Nhai, mô hình “Toàn dân giúp đỡ người tái hòa nhập cộng đồng” sẽ được nhân rộng và triển khai đồng bộ tại 10 xã còn lại của huyện Quỳnh Nhai, là tiền đề để thực hiện hiệu quả Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, đề án của Công an tỉnh Sơn La về “Tăng cường các biện pháp đảm bảo tái hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong án phạt tù” giai đoạn 2020 – 2025.

"Mong muốn của chúng tôi - đơn vị thường trực, quản lý các trường hợp chấp hành xong án phạt tù về địa phương, là cấp ủy chính quyền, các ngành phải vào cuộc một cách mạnh mẽ; có phân công trách nhiệm cụ thể cho các thành viên được giao theo dõi giúp đỡ kèm cặp. Quan điểm của chúng tôi là toàn dân phải động viên giúp đỡ về tinh thần, ủng hộ quyên góp một khoản ban đầu để họ có điều kiện mua con giống, cây trồng. Các thành viên từ cấp xã đến huyện huy động nguồn lực xã hội hóa, cân đối để giúp đỡ người tái hòa nhập cộng đồng phù hợp với điều kiện từng đối tượng ở các địa bàn cụ thể", Thượng tá Phạm Xuân Bình nói.

Dẫu vẫn còn đó những khó khăn như: người được giáo dục, giúp đỡ không có kiến thức ban đầu thực hiện các mô hình; địa bàn Quỳnh Nhai không có nhiều doanh nghiệp, tổ chức đầu tư để có việc làm cho các trường hợp chấp hành xong án phạt tù trở về... Nhưng với tinh thần: việc giúp đỡ người tái hòa nhập cộng đồng không phải trách nhiệm của riêng ai, Quỳnh Nhai nói riêng và tỉnh Sơn La nói chung sẽ nhận được thêm những nguồn lực ủng hộ, hỗ trợ tạo sinh kế cho người lầm lỗi, giúp họ tự tin hòa nhập cộng đồng, trở thành công dân có ích cho xã hội.