Thôn công giáo toàn tòng ở Hà Nội: Cả năm không phải xử lý vụ việc tội phạm nào

Từ 2 năm nay, các xứ đạo, họ đạo ở Hà Nội tích cực hưởng ứng phong trào “Xứ họ đạo tự quản về an ninh trật tự”. Tuy nhiên, hơn 10 năm trước, phong trào này đã bắt đầu được khởi phát ở họ Phú Mai (Sơn Tây) .

Xây dựng giáo họ không có tệ nạn xã hội

Ở cạnh nhà thờ gíáo họ có một cái ao hoang hóa, cỏ mọc um tùm. Đây là nơi lý tưởng để những "con nghiện" đến chích, hút. Chúng vứt bừa bãi kim tiêm ra đường, rất nguy hiểm cho người qua lại, nhất là trẻ em. Vậy là gíáo họ lập ra một tổ tự quản, thường xuyên đi tuần tra khu vực này. Tổ trật tự cũng tiến hành dọn cỏ, tát ao để thả cá, tăng thêm thu nhập. Nạn tiêm chích giảm hẳn. Bà con mừng lắm. Mô hình của Phú Mai được họ Xuân Khanh học tập triển khai năm 2004. Giáo họ chỉ có 21 hộ, 105 nhân danh nhưng Tổ tự quản đã làm được rất nhiều việc. Tổ không chỉ giữ trật tự trị an thôn xóm, giữ trật tự các buổi lễ, chầu của nhà thờ mà còn quyên góp xây nhà cho một hộ nghèo trên địa bàn. Trong giáo họ không có tệ nạn xã hội, tội phạm hình sự. Vì vậy, Bộ Công an đã tặng Bằng khen cho giáo họ và ông Trưởng Ban hành giáo năm 2018.

Nhận thấy đây là mô hình hay, Ban Thường trực Ủy ban đoàn kết công giáo Việt Nam (UBĐKCGVN) Thành phố đã báo cáo với Ban chỉ đạo công tác tôn giáo của thành phố và bà Ngô Thị Thanh Hằng- Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy hết sức ủng hộ cho triển khai ra toàn thành phố từ tháng 6/2019. Ủy ban ĐKCGVN Thành phố phát động phong trào “Xứ họ đạo tự quản về an ninh trật tự” ở 42 họ giáo Công giáo toàn tòng.

Qua 2 năm triển khai, thành phố đã lên kế hoạch đi kiểm tra để sơ kết phong trào nhằm nhân ra tất cả các giáo xứ, giáo họ khác trong thành phố Hà Nội. Nhưng do dịch bệnh covid-19 diễn biến phức tạp, mãi đến cuối tháng 10/2021 mới tiến hành được.

Mê Linh có 4 thôn Công giáo toàn tòng nhưng huyện chọn Cẩm Vân (xã Vạn Yên) để triển khai thí điểm phong trào. Địa điểm họp được tổ chức ngay ở nhà phòng của giáo họ. Có đông đủ đại diện chính quyền, MTTQ xã, Ban hành giáo, Ban đoàn kết công giáo huyện tham dự. Các đại biểu đều ca ngợi lối sống của người Công giáo tốt lành. Trong họ không có tệ nạn xã hội, tội phạm hình sự. Bà con chấp hành tốt chính sách, pháp luật của Nhà nước. Ông Nguyễn Đức Kiên- công an xã Vạn Yên nói vui rằng, nếu nơi nào người dân cũng tốt lành như Cẩm Vân thì công an không có việc để làm. Nhà thờ Cẩm Vân mới sửa lại khang trang. 

Tại Hoài Đức, ông Kiều Duy Hoàn- Trưởng ban Đoàn kết công giáo huyện và cũng là Chủ tịch Hội đồng Mục vụ xứ cho biết: Ở dây có 2 thôn Cát Thuế và Mộc Hoàn là toàn tòng Công giáo. Hai thôn lại thuộc hai giáo phận Hà Nội và Hưng Hóa có những quy định khác nhau nhưng bà con Công giáo đều sống tốt lành. Các linh mục cũng tham gia vào hoà giải tranh chấp trong dân cư. Ở Cát Thuế, có 2 hộ tranh chấp đất đai, kiện nhau ra tòa án. Linh mục xứ đến gặp 2 gia đình. Chỉ 1 tiếng sau, cả hai nhà đều rút đơn kiện để hoà giải. Các đôi hôn nhân không đủ tuổi theo quy định của pháp luật vào xin làm phép cưới đều bị linh mục từ chối.

Ông Nguyễn Văn Sơn- Chủ tịch MTTQ xã Vân Côn  nhận xét rằng, ở Vân Côn có 4000 giáo dân nhưng sống đoàn kết với bà con không Công giáo. Chỉ có điều, tỷ lệ hoả táng ở đây thấp, mới đạt hơn 2,1% nên nơi nào cũng đề nghị xin đất mở rộng nghĩa trang họ đạo nhưng chắc không được mà phải vận động giáo dân tham gia phong trào tang văn minh, đi hỏa táng nhiều hơn sau khi qua đời.

Cả năm, công an xã không phải xử lý vụ việc tội phạm nào

Tại huyện Phú Xuyên - nơi có hơn 28.000 giáo dân, địa phương có đông đồng bào Công giáo nhất thành phố Hà Nội với 12 thôn Công giáo toàn tòng nhưng huyện chọn thôn Chằm Hạ làm điểm về an ninh trật tự. Ông Nguyễn Duy Khiển- Trưởng ban Đoàn kết công giáo huyện Phú Xuyên cho biết, ở Chằm Hạ, mô hình tự quản tổ chức theo xóm. 6 xóm có 6 tổ tự quản. Bà con tự đóng góp kinh phí cho tổ tự quản, mỗi hộ 100 ngàn đồng/năm. Ở Chằm Hạ, không có tệ nạn xã hội, tội phạm.

Ông Đỗ Khải Hưng- Trung tá công an xã Quang Lãng cho biết, cả xã có 46 tổ tự quản nhưng Chằm Hạ làm tốt hơn cả. Cả năm không phải xử lý vụ việc tội phạm nào. Xã mỗi năm chi 20 triệu cho công tác khen thưởng tổ tự quản. Ông Nguyễn Văn Bằng- Phó Chủ tịch MTTQ huyện Phú Xuyên nói rằng, 3 năm 2015-2018, ông làm Trưởng ban tiếp công dân huyện nhưng không nhận được đơn thư khiếu nại nào của người giáo dân. Tuy nhiên, ông Bằng đề nghị, cần có tập huấn về nghiệp vụ cho các tổ tự quản để họ làm tốt vai trò của mình.

Tại giáo họ Đại Bằng (Đông Anh), ông Nguyễn Xuân Bích- Trưởng ban Đoàn kết công giáo huyện cho biết, Đại Bằng có 185 hộ, 733 người theo đạo công giáo. Người dân chủ yếu sống bằng nông nghiệp. Nhưng giáo xứ mỗi năm đều tổ chức ngày quyên góp cho người nghèo, cho quỹ bác ái (Caritas). Ngôi nhà thờ là kết quả hài hoà giữa đạo và đời. Kinh phí xây dựng cả nhà thờ và nhà mục vụ hơn 20 tỷ thì ngân sách địa phương hỗ trợ hơn 13 tỷ, còn lại là giáo dân quyên góp. Hiện nay cơ bản nhà thờ đã hoàn thành để cuối năm khánh thành.

Ông Nguyễn Văn Trọng- Trưởng ban hành giáo của Đại Bằng cho biết, các tổ tự quản ở đây nhân sự bao gồm cả Ban hành giáo, đại diện các tổ chức đoàn thể địa phương nên hoạt động rất hiệu quả. Để giám sát an ninh, giáo dân quyên góp lắp 12 camera ở nhà thờ và các ngõ dân cư. Ông Tô Văn Giới- Chủ tịch MTTQ xã Nguyên Khê cho biết, chính quyền xã và linh mục xứ thường xuyên gặp gỡ, trao đổi. Chẳng hạn khi xây dựng nông thôn mới, cần mở đường rộng hơn. Linh mục đã kêu gọi giáo dân hiến đất. Kết quả đã có 40 hộ giáo dân hiến hơn 2.400m2 đất.

Ngày 10/11/2021, Ủy ban Đoàn kết công giáo Thành phố Hà Nội đã tổ chức hội nghị sơ kết phong trào “Xứ họ đạo tự quản về an ninh trật tự”. Có 2 cá nhân, 20 tập thể được Thành phố khen thưởng. Thành phố sẽ rút kinh nghiệm để tiếp tục hoàn thiện đưa phong trào phát triển và nhân rộng ra hơn 100 xứ và 417 họ giáo của Thành phố./.