Vì sao trẻ vị thành niên vi phạm pháp luật ở Lai Châu gia tăng?

Câu chuyện đau lòng vi phạm pháp luật trong quan hệ tình cảm nam, nữ xảy ra đối với cháu bé V. H. V (sinh năm 2010) và Q.T.L (sinh năm 2008) dù đã xảy ra cách đây hơn 9 tháng, nhưng đến nay vẫn còn gây hoang mang dư luận tại thành phố Lai Châu. Do thiếu sự quản lý của gia đình, thiếu kiến thức pháp luật, các cháu quen biết nhau qua mạng xã hội rồi nảy sinh quan hệ nhiều lần. Sự việc chỉ dừng lại khi cháu V về kể lại với người thân và cơ quan chức năng vào cuộc, vụ việc mới được ngăn chặn, xử lý.

Phường Đông Phong, thành phố Lai Châu là địa bàn phức tạp về an ninh trật tự, tập trung nhiều quán internet, chợ đầu mối, bến xe, bệnh viện… Các vụ việc vi phạm chủ yếu liên quan đến gây rối trật tự công cộng, trộm cắp tài sản, đánh bạc. Vừa qua trên địa bàn đã ghi nhận 2 vụ việc trộm cắp tài sản do trẻ vị thành niên thực hiện. Đại diện Công an phường Đông Phong cho biết, các vụ việc trẻ vị thành niên vi phạm pháp luật trên địa bàn chủ yếu là do các cháu cư trú bên ngoài vào địa bàn vi phạm. 

Đại úy Đặng Duy Hưng, Phó trưởng Công an Phường Đông Phong, thành phố Lai Châu cho biết: "Trong giai đoạn hiện nay, chế tài xử lý đối với trẻ vị thành niên cũng được pháp luật ưu tiên, cho nên các vụ trộm cắp, kể cả có đủ số lượng tiền để khởi tố thì các đối tượng này cũng không thể truy tố trước pháp luật được mà sẽ xử lý hành chính. Đối với loại đối tượng này thì đa phần là gia đình buông lỏng quản lý. Nhiều gia đình khi các cháu vi phạm, Công an phường mời cũng không đến, bảo kệ cho lực lượng chức năng thích xử lý như thế nào thì xử lý, gia đình cũng không quan tâm."

Sự buông lỏng quản lý hoặc bất lực trong việc nuôi dạy con em mình là nguyên nhân dẫn tới tình trạng trẻ vị thành niên vi phạm pháp luật ngày một gia tăng. Thống kê của Công an thành phố Lai Châu, trong 6 tháng đầu năm 2024, trên địa bàn đã xảy ra 68 vụ trẻ em vi phạm pháp luật, với 74 đối tượng, tăng 28 vụ so với cùng kỳ năm 2023. Đặc biệt, ngày 27/5 vừa qua lực lượng Công an thành phố Lai Châu đã phối hợp với các phòng nghiệp vụ, Công an tỉnh Lai Châu bắt giữ nhóm đối tượng tổ chức hoạt động khiêu dâm để livestream, trong đó có sử dụng 2 trẻ em gái dưới 16 tuổi.  

Thượng tá Phạm Văn Duyệt, Phó trưởng Công an thành phố Lai Châu cho rằng, nguyên nhân dẫn tới trẻ vị thành niên trên địa bàn vi phạm pháp luật gia tăng là do nhóm đối tượng này có tâm sinh lý và nhận thức chưa đầy đủ về pháp luật. Quá trình truy cập vào các trang mạng xã hội xem phim, video đã tác động một phần đến tâm tâm lý của các em. Từ đó, các em có tư tưởng thích khám phá cái mới, lệch lạc trong suy nghĩ, dẫn tới các hành vi vi phạm pháp luật.

Thượng tá Phạm Văn Duyệt nói: "Công an thành phố đang chỉ đạo quyết liệt tăng cường phối hợp với các cơ quan, đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật, đặc biệt là luật phòng chống ma túy, luật giao thông đường bộ cũng như là các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành, để làm sao nâng cao nhận thức cho các đối tượng lứa tuổi vị thành niên. Từ đó, khi các em nhận thức được các văn bản quy phạm pháp luật và các hành vi vi phạm pháp luật, thì sẽ nâng cao được nhận thức và kiềm chế được các hành vi vi phạm trong thời gian tới.

Các đối tượng vi phạm pháp luật lứa tuổi vị thành niên trên địa bàn tỉnh Lai Châu trong 6 tháng đầu năm nay xuất hiện ở nhiều độ tuổi và thành phần xã hội khác nhau. Các hành vi vi phạm chủ yếu liên quan đến trộm cắp tài sản, cố ý gây thương tích, ma túy, mại dâm. Ngoài các vụ việc vi phạm bị xử lý hành chính, lập hồ sơ giao chính quyền địa phương quản lý, đưa đi các trường giáo dưỡng, cơ quan công an địa phương đã khởi tố và xử lý hình sự 6 vụ, 17 đối tượng.

Trung tá Nguyễn Mỹ Đồng, Phó trưởng phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh Lai Châu cho biết: "Để công tác phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn vi phạm đối với lứa tuổi vị thành niên, Phòng Cảnh sát hình sự sẽ thường xuyên rà soát và lập danh sách các đối tượng để đưa vào diện quản lý. Đặc biệt là các đối tượng dưới 18 tuổi có biểu hiện nghi vấn phạm tội, các đối tượng tham gia vào các hội nhóm tàng trữ trái phép vũ khí và các chất ma túy. Và trên cơ sở đó chúng tôi sẽ thường xuyên nghiên cứu, đánh giá những điều kiện khả năng và nguyên nhân dẫn tới tình trạng vi phạm pháp luật của những người dưới 18 tuổi, để có những biện pháp và giải pháp ngăn chặn phù hợp hơn."

Số lượng trẻ vị thành niên vi phạm pháp luật trên địa bàn tỉnh Lai Châu đang là mối lo của gia đình và xã hội, cần sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt từ các ban, ngành, đoàn thể địa phương và toàn xã hội. Để ngăn chặn vấn nạn này, bên cạnh việc xử lý nghiêm các vụ việc, đối tượng vi phạm theo quy định của pháp luật để tạo tính răn đe của cơ quan chức năng, việc phòng ngừa, ngăn chặn, giáo dục nhân cách, chăm lo đời sống tinh thần cho các em là việc làm cấp thiết và cần được quan tâm đúng mức từ phía nhà trường và gia đình.