Nga phòng thủ cảng chiến lược ở Crimea bằng vũ khí cực hiếm

Vụ tàu trinh sát lớp Yuriy Ivanov thuộc Đề án 18280 của Nga bị tấn công bằng phương tiện không người lái hồi tuần trước vẫn còn nhiều bí ẩn. Sau vụ việc, con tàu đã quay về cảng Sevastopol ở Crimea. TCác chuyên gia quân sự hiện đang tập trung chú ý vào một loại vũ khí hiếm gặp xuất hiện trong một số bức ảnh về con tàu sau vụ tấn công do Hải quân Nga công bố.

Hạm đội Biển Đen của Nga đã đăng tải một số hình ảnh lên mạng xã hội cho thấy tàu trinh sát Ivan Khurs không bị hư hại. Nhưng điều thu hút sự chú ý là một phương tiện được cho là tổ hợp BM-21 Grad 122mm hoặc biến thể của nó dọc theo đê biển ở lối vào Vịnh Sevastopol. Bức ảnh cho thấy một bệ phóng tên lửa được đặt trên xe tải, xuất hiện cùng với một số lớp bảo vệ bổ sung khác như sà lan ở lối vào, phao nổi tại nhiều địa điểm khác nhau trong bến cảnh và động vật có vú được huấn luyện để tìm kiếm người nhái của đối phương.

Việc đặt các hệ thống pháo phản lực như BM-21 tại khu vực này là điều rất đáng ngạc nhiên. Giới phân tích cho rằng, cũng có khả năng Nga đã sử dụng biến thể hiếm của BM-21, có thiết kế đặc biệt để giúp bảo vệ các căn cứ hải quân chống lại lực lượng người nhái của đối phương hoặc các mối đe dọa dưới nước. Đây được cho là vũ khí phù hợp để bảo vệ vùng cảng có tính chiến lược cao trong bối cảnh tình hình an ninh ngày càng phức tạp.

Một hệ thống BM-21 tiêu chuẩn có thể cung cấp lớp bảo vệ bổ sung giúp chống lại phương tiện không người lái dưới nước hoặc những mối đe dọa hàng hải khác đang tiếp cận bến cảng. Tên lửa 122mm có sức công phá mạnh có thể bao quát khu vực rộng lớn phía trước lối vào cảng và gia tăng xác suất bắn trúng mục tiêu.

Nhưng dựa trên bối cảnh an ninh, nhiều nhà phân tích cho rằng, vũ khí xuất hiện trong bức ảnh của hạm đội Biển Đen nhiều khả năng là tổ hợp pháo phản lực ven biển BM-21PD – phiên bản cải tiến của BM-21, được thiết kế dành riêng cho nhiệm vụ bảo vệ cảng biển.

BM-21PD, còn được biết đến với tên gọi khác là Damba, hay Dam, được phát triển lần đầu tiên vào những năm 1970 là một phần của hệ thống vũ khí hoàn chỉnh có tên DP-62. Tổ hợp DP-62 Damba sử dụng tên lửa không điều khiển PRS-60 và phương tiện vận chuyển chuyên dụng. Bộ Quốc phòng Nga vẫn chưa tiết lộ nhiều về số lượng cũng như tính năng của tổ hợp này.

So với tên lửa 122mm truyền thống được sử dụng cho các bệ phóng BM-21 với tầm bắn từ 15 đến 40km, tên lửa PRS-60 có tầm bắn tối đa giảm đáng kể, chỉ khoảng 5 km. Đầu đạn của PRS-60 nặng khoảng 20kg, có khả năng bắn trúng tàu ngầm siêu nhỏ ở độ sâu từ 3-200m.

Tên lửa PRS-60 chủ yếu được sử dụng trong các khu vực mà người nhái của đối phương có thể ẩn nấp. Ngoài ra, chúng cũng có thể chống lại những mục tiêu nhỏ hơn như phương tiện không người lái dưới nước. Các nhà quan sát cho rằng, việc đặt tổ hợp này tại địa điểm quan trọng, chẳng hạn như lối vào của bến cảng Sevastopol cho thấy sự tính toán kỹ lưỡng của Nga.

BM-21PD có hình dạng rất giống với tổ hợp BM-21 tiêu chuẩn. Cả hai đều sử dụng phiên bản nâng cấp của khung gầm xe tải 6x6 dòng Ural 375D hoặc 4320 và có bệ phóng với 40 ống phóng.

Đây chỉ là một trong số những vũ khí mà Nga đang sử dụng để chống lại người nhái của đối phương. Hải quân Nga từ lâu đã chú trọng đối phó với những mối đe dọa dưới đáy biển. Hạm đội Biển Đen của Nga cũng có một đơn vị chống phá hoại hàng hải, đồn trú tại Sevastopol, có tên gọi “Đơn vị đặc nhiệm 102”.

Đơn vị này được trang bị rất nhiều loại vũ khí chuyên dụng và có những “kình ngư” được huấn luyện bài bản để chiến đấu trực tiếp với kẻ thù bằng súng trường tấn công tác chiến dưới mặt nước APS hoặc súng ngắn SPP-1M.

Vẫn chưa rõ, Nga đã triển khai hệ thống này tại cảng Sevastopol trong bao lâu. Nhưng một số hình vệ tinh từ Planet Labs cho thấy, nhiều khả năng tổ hợp này đã được lắp đặt tại khu vực dọc theo đê chắn sóng ở Sevastopol vào tháng 2 vừa qua.

Defense Express dẫn một số nguồn tin cho biết, Damba đã được biên chế cho “Đơn vị đặc nhiệm 102” của Hạm đội Biển Đen, với quân số 60 người để chống lại các lực lượng và phương tiện dưới nước.

Nga đặc biệt cảnh giác trước những mối đe dọa nhằm vào Sevastopol - căn cứ chính của Hạm đội Biển Đen cũng như các cơ sở hạ tầng khác ở bán đảo Crimea, sau khi xảy ra một loạt vụ tấn công bằng phương tiện không người lái vào khu vực này kể từ giữa năm 2022. Mục tiêu của các cuộc tấn công là trụ sở của hạm đội, cơ sở năng lượng và sân bay quân sự. Xem xét chức năng "chống phá hoại" của hệ thống DP-62 Damba, giới phân tích cho rằng Nga đã triển khai hệ thống này chủ yếu để đối phó với các phương tiện không người lái cảm tử (USV)./.