Những điều cần biết về bệnh zona thần kinh
VOV.VN - Bệnh zona thần kinh là một bệnh thường gặp, tuổi đời càng cao thì nguy cơ mắc bệnh cũng càng cao. Bệnh do một loại virus Varicella-zoster gây ra.
 |
| Zona là gì? Nếu bạn từng bị bệnh thủy đậu, có thể virus vẫn còn trong cơ thể bạn. Các virus varicella zoster có thể ngủ yên trong nhiều năm mà không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Ở một số người, virus thức dậy và chạy dọc theo các sợi thần kinh tới da. Kết quả là phát ban gây đau đớn, được gọi là bệnh zona. |
 |
| Zona như thế nào? Phát ban zona có thể là một cụm đặc biệt của các nốt chứa chất lỏng, thường là một dải xung quanh một bên eo. Vị trí phổ biến nhất tiếp theo là ở một bên trán hoặc mắt. Nhưng vết loét viền da có thể xảy ra ở bất cứ đâu trên cơ thể. |
 |
| Các triệu chứng bệnh zona: Trước khi phát ban Triệu chứng đầu tiên của bệnh zona xuất hiện từ một đến năm ngày trước khi phát ban. Những dấu hiệu cảnh báo sớm thường thấy ở vị trí phát ban: Ngứa, rát, nóng, đau đớn... |
 |
| Các triệu chứng khác của Bệnh zona Trong khi đau cục bộ và phát ban là những dấu hiệu của bệnh zona, các triệu chứng khác có thể bao gồm: Sốt, ớn lạnh, đau đầu, đau bụng. |
 |
| Nguyên nhân gây bệnh zona? Các virus varicella zoster là thủ phạm đằng sau cả thủy đậu và bệnh zona. Lần đầu tiên một người bị tiếp xúc với siêu vi khuẩn, nó gây ra các vết loét ngứa ngáy, được gọi là thủy đậu. Virus không bao giờ biến mất. Thay vào đó, nó ngủ yên trong các tế bào thần kinh và có thể kích hoạt lại sau nhiều năm và gây ra bệnh zona. |
 |
| Chẩn đoán bệnh zona Một bác sĩ thường có thể chẩn đoán bệnh zona chỉ bằng cách nhìn vào những nốt phát ban. Nếu bạn có các triệu chứng bệnh zona, hãy khám bác sĩ ngay cả khi bạn chưa bao giờ bị thủy đậu. Nhiều trường hợp mắc bệnh thủy đậu thời thơ ấu là nhẹ để không bị phát hiện, nhưng virus vẫn có thể nán lại và kích hoạt lại. Để ngăn ngừa các biến chứng, nên phải bắt đầu điều trị ngay khi bệnh zona xuất hiện. |
 |
| Mụn rộp thường vảy lên trong 7-10 ngày và biến mất hoàn toàn trong hai đến bốn tuần. Ở hầu hết người khỏe mạnh, các vết rộp không để lại sẹo. Đau và ngứa sẽ biến mất sau vài tuần hoặc vài tháng. Nhưng những người có hệ thống miễn dịch suy yếu có thể bị bệnh vẩy nến không chữa lành kịp thời. |
 |
| Ai có nguy cơ bị bệnh zona? Bất cứ ai từng bị bệnh thủy đậu đều có thể bị bệnh zona, nhưng nguy cơ tăng theo tuổi. Những người trên 60 tuổi có nguy cơ bị bệnh zona càng cao hơn 10 lần so với trẻ dưới 10 tuổi. Những yếu tố khác làm tăng nguy cơ của bạn bao gồm: Một số loại thuốc ung thư, thuốc steroid, căng thẳng hoặc chấn thương dài hạn, một hệ miễn dịch yếu từ các bệnh như ung thư hoặc HIV. |
 |
| Bệnh zona là bệnh truyền nhiễm? Đúng, nhưng không theo cách bạn nghĩ. Bệnh zona phát ban sẽ không lây bệnh cho người khác, nhưng đôi khi nó có thể gây thủy đậu ở trẻ. Những người chưa bao giờ bị bệnh thủy đậu, có thể tiếp xúc với virus thông qua tiếp xúc trực tiếp với những vết loang rộng của bệnh zona. |
 |
| Zona là nguyên nhân đau mãn tính? Ở một số người, cơn đau của bệnh zona có thể kéo dài hàng tháng hoặc thậm chí nhiều năm sau khi phát ban. Sự đau đớn này là do các dây thần kinh bị tổn thương ở và bên dưới da. Trong những trường hợp nặng, đau hoặc ngứa có thể gây mất ngủ, giảm cân hoặc trầm cảm. |
 |
| Các biến chứng khác của bệnh zona Nếu nổi mề đay xuất hiện quanh mắt hoặc trán, nó có thể gây nhiễm trùng mắt và mất thị lực tạm thời hoặc vĩnh viễn. Nếu virus zona tấn công tai, mọi người có thể bị suy giảm thính lực. Trong một số ít trường hợp, virus có thể tấn công não hoặc tủy sống. Những biến chứng này thường có thể ngăn ngừa bằng cách bắt đầu điều trị bệnh zona càng sớm càng tốt. |
 |
| Điều trị: Thuốc kháng virus Trong khi không có phương pháp chữa bệnh cho bệnh zona, thuốc kháng virus có thể ngăn chặn virus lan rộng. Điều trị nhanh chóng có thể làm cho trường hợp bệnh zona ngắn hơn và nhẹ hơn, giảm một nửa nguy cơ phát triển bệnh thần kinh hậu nhãn áp. Các bác sĩ khuyên bạn nên bắt đầu dùng các loại thuốc kháng virus theo đơn nếu có những hiệu đầu tiên của phát ban bệnh zona. Các lựa chọn bao gồm acyclovir, valacyclovir, hoặc famcyclovir. |
 |
| Điều trị: Thoa kem giảm đau Thuốc giảm đau và các loại kem chống ngứa như calamin có thể làm giảm đau và ngứa. Nếu cơn đau trầm trọng hoặc phát ban ở gần mắt hoặc tai, hãy hỏi ý kiến bác sĩ ngay. Các thuốc bổ sung như corticosteroid có thể được kê đơn để giảm viêm. |
 |
| Vắcxin zona thần kinh Các chuyên gia y tế khuyến cáo những người từ 60 tuổi trở lên nên chủng ngừa bệnh zona. Trong một thử nghiệm, vắcxin này làm giảm nguy cơ mắc bệnh zona và giảm nguy cơ đau thần kinh dưới thắt lưng xuống 67%. |
 |
| Ai không nên tiêm phòng? Bạn không nên tiêm vắcxin nếu đang mang thai; Bạn có HIV/AIDS hoặc một hệ miễn dịch yếu; Bạn đang trải qua hóa trị hoặc xạ trị; Bạn có tiền sử bệnh bạch cầu hoặc lymphoma; Bạn bị dị ứng với gelatin, kháng sinh neomycin, hoặc bất kỳ thành phần nào trong vắcxin. |
