Áp lực dồn lên Tổng thống Mursi do tuyên bố bài Do Thái

Mối quan hệ tam giác, giữa Mỹ- Ai Cập- Israel, trở nên căng thẳng bất thường, sau khi một đoạn băng ghi hình Tổng thống Mohamed Mursi phát biểu trong một cuộc phỏng vấn, được thực hiện từ năm 2010, cho thấy những quan điểm bài Do Thái, thù địch rõ ràng đối với Israel.

Phía Mỹ nhanh chóng lên tiếng đề nghị Tổng thống Mursi phủ nhận những nội dung được đề cập trong đoạn băng ghi hình này.

Một đoạn băng ghi hình đăng tải trên trang chia sẻ video Youtube cho thấy Tổng thống Ai Cập Mursi đã có những phát biểu thể hiện quan điểm bài Do Thái, nuôi dưỡng thái độ thù địch trong cộng đồng người Ả rập.

Đoạn video clip từng được phát sóng trên kênh truyền hình Qud (Ai Cập), vào năm 2010, chỉ vài tháng trước thời điểm diễn ra cuộc bầu cử Tổng thống đưa ông Mursi khi đó còn là một nhà lãnh đạo của phong trào Anh em Hồi giáo và các đồng minh tôn giáo lên nắm quyền tại Ai Cập. Đoạn băng này vô tình được chuyển ngữ bởi Viện nghiên cứu Truyền thông Trung Đông, có trụ sở tại Mỹ, và gây nguy cơ có thể bùng phát xung đột giữa người Ả rập và Do Thái trong khu vực.

Tổng thống Mursi (ảnh: alarabiya)

Phía Ai Cập nhanh chóng khẳng định phát biểu của Tổng thống Mursi được thực hiện trong bối cảnh Israel vừa thực hiện cuộc tấn công kéo dài 3 tuần tại Gaza, bắt đầu từ tháng 12/2009.

Hôm 17/1, văn phòng Tổng thống Mursi khẳng định trong thông cáo báo chí, rằng "những bình luận đó đã bị hiểu sai ngữ cảnh và cần được đặt trong hoàn cảnh xảy ra sự kiện".

Lời khẳng định được đưa ra sau cuộc gặp của ông với Thượng nghị sĩ Mỹ, John McCain. Tuy nhiên, trong một tuyên bố khác, cũng được phát sóng trong ngày 17/1, ông Mursi tái khẳng định ủng hộ đối với phong trào Hamas và tiếp tục có những phát biểu dễ gây hiểu nhầm về thái độ của ông đối với Israel.

Phía Mỹ nhanh chóng có những phản ứng mạnh mẽ. Phát ngôn viên Nhà Trắng, Jay Carney, tuyên bố: “Chúng tôi cực lực lên án những tuyên bố của người lãnh đạo Anh em Hồi giáo Mursi, đưa ra trong năm 2010. Ngôn ngữ được sử dụng trong phát biểu này mang tính xúc phạm sâu sắc. Chúng tôi lên án những quan điểm và ngôn ngữ được sử dụng trong phát biểu này. Những nội dung trong phát biểu này có thể làm dấy lên những nguy hiểm trong khu vực. Tổng thống Mursi cần tuyên bố rõ ràng rằng ông tôn trọng niềm tin của mọi người và những phát biểu như vậy là không thể chấp nhận hay không được phép xuất hiện trong một nền dân chủ tại Ai Cập”.

Trong cuộc họp báo diễn ra hôm 17/1 tại Ai Cập, Thượng nghị sĩ McCain, cùng 6 Thượng nghị sĩ của cả đảng Cộng hòa và Dân chủ, cũng khẳng định, trong cuộc gặp với Tổng thống Mursi, họ đã bày tỏ quan điểm không đồng thuận với những quan điểm của ông, trình bày vài năm về trước và mới xuất hiện gần đây. “Chúng tôi đã có những thảo luận mang tính xây dựng về vấn đề này. Chúng tôi sẽ để ngài tổng thống có những bình luận thêm về vấn đề này, nếu ông thấy cần thiết”.

Phát ngôn viên Tổng thống Ai Cập khẳng định Tổng thống Mursi đặc biệt "nhấn mạnh tới sự cần thiết phải phân biệt giữa chủ nghĩa Đại Do thái và người Do Thái, giữa những người dân bình thường và những người tiến hành các hành vi bạo lực chống lại người Palestine".

Kể từ khi lên nắm quyền tại Ai Cập, ông Mursi khẳng định sẽ tiếp tục nỗ lực duy trì hiệp định hòa bình 1979 của Ai Cập với Israel. Ông Mursi cũng từng làm trung gian giữa Israel và Hamas để triển khai một hiệp định hòa bình.

Phía Israel hiện chưa có tuyên bố ngoại giao nào về vấn đề này, trong bối cảnh Israel đang chuẩn bị tiến hành bầu cử quốc hội vào tuần tới. Các cuộc thăm dò cử tri cho thấy đảng Likud của Thủ tướng Israel, Benjamin Netanyahu và liên minh tôn giáo đang chiếm ưu thế rõ rệt so với liên minh trung tả./.