Bầu cử Mỹ: những bất lợi và thuận lợi trong việc ông Biden chọn phó tướng

Bà Harris đã trở thành người phụ nữ da màu đầu tiên được lựa chọn làm ứng cử viên phó Tổng thống Mỹ. Thượng nghị sỹ Kamala Harris từng là một trong những đối thủ hàng đầu của ông Biden trong cuộc chạy đua giành suất đề cử chính thức của đảng Dân chủ.

Bà Harris sau đó đã trở thành nhân vật nổi bật trong danh sách mà ông Biden lựa chọn làm Phó Tổng thống suốt nhiều tháng qua. Bà Harris được kỳ vọng sẽ giúp ông Biden chiến thắng trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng vào đầu tháng 11 tới với những lợi thế của mình.

Bà Harris ứng cử viên làm nên lịch sử

Bà Harris là phụ nữ da màu đầu tiên trong lịch sử Mỹ được lựa chọn cho vị trí phó Tổng thống. Chiến dịch tranh cử của ông Biden hy vọng bà Harris sẽ đẩy mạnh sự phấn khích trong các cử tri nữ và cộng đồng người da màu. Số phiếu của cộng đồng người da màu sẽ đóng vai trò quan trọng trong cuộc bầu cử vào tháng 11 tới.

Cựu Phó tổng thống Mỹ Joe Biden (bên trái) và Thượng nghị sĩ Kamala Harris. (Ảnh: Reuters)

Tại một số bang mà tỷ lệ phiếu giữa hai ứng cử viên tương đối bằng nhau trong cuộc bầu cử năm 2016, số phiếu của những cử tri da màu đã giảm nhiều so với mức mà cựu Tổng thống Barack Obama giành được trong các cuộc bầu cử trước đó. Cụ thể, theo kết quả một số cuộc khảo sát, trong cuộc bầu cử năm 2012, tỷ lệ phiếu bầu của cử tri da màu là 13% và đã giảm xuống 10% trong năm 2016.

Nếu ông Biden thắng cử tháng 11 tới, bà Harris sẽ là lựa chọn hàng đầu để thay thế Tổng thống trong bối cảnh ông Biden tuổi đã cao. Hiện có nhiều dự đoán cho rằng ông Biden sẽ khó có thể tranh cử nhiệm kỳ 2 vì khi đó ông đã 82 tuổi và khi đó bà Harris, phó tướng của ông Biden chắc chắc sẽ là ứng cử viên hàng đầu cho vị trí người đứng đầu Nhà Trắng.

Kỹ năng tranh luận

Một trong những lý do ông Biden chọn bà Harris đó là kỹ năng tranh luận đáng nể. Trong các cuộc tranh luận trong quá trình bầu cử sơ bộ, tranh luận chính là điểm sáng của bà Harris ngay cả khi chiến dịch tranh cử của bà gặp khó khăn trong những mặt khác.

Bà Harris từng thể hiện kỹ năng tranh luận của mình trong phiên điều trần với cựu Bộ trưởng Tư pháp Jeff Sesions năm 2017 tại Ủy ban tình báo Thượng viện. Video bà Harris hỏi ông Sessions đã trở thành một hiện tượng trên mạng xã hội sau khi ông Sessions cho rằng các câu hỏi của bà Harris đã khiến ông “mất bình tĩnh”.

Các cuộc trao đổi của bà Harris với Bộ trưởng Tư pháp hiện nay William Barr và mới đây là Thượng nghị sỹ John Cornyn đều gây ấn tượng mạnh. Bà Harris từng có 6 năm là Bộ trưởng Tư pháp bang California và từng là công tố viên hàng đầu của San Francisco.

Bà Harris được dự báo sẽ thể hiện tốt trong các cuộc tranh luận phó Tổng thống và sẽ gây không ít khó khăn cho Phó Tổng thống Mike Pence.

Lựa chọn ít rủi ro

“Không gây hại” thường là tiêu chí trong việc lựa chọn liên danh tranh cử trong bối cảnh ứng cử viên tổng thống, cụ thể là ông Biden, đang dẫn đầu trong các cuộc khảo sát.

Trong trường hợp này, bà Harris có nhiều lợi thế so với các ứng cử viên khác cho vị trí phó Tổng thống. Việc ghi điểm trong quá trình vận động tranh cử tổng thống cũng như từng giành vị trí Bộ trưởng Tư pháp của California, bang đông dân nhất ở Mỹ, bà Harris từng được truyền thông và các đối thủ chính trị soi xét, do đó, ít nhất là về lý thuyết, điều này sẽ giảm thiểu rủi ro về những bất ngờ có thể gây hại cho chiến dịch tranh cử của ông Biden.

Năm 1972, năm ông Biden lần đầu được bầu vào Thượng viện, ứng cử viên Tổng thống của đảng Dân chủ George McGovern đã lựa chọn Thượng nghị sỹ Tom Eagleton làm liên danh tranh cử. Tuy nhiên, Thượng nghị sỹ Tom Eagleton đã rút lui 19 ngày sau đó sau khi có thông tin ông từng được điều trị trầm cảm lâm sàng.  

Chiến dịch tranh cử của bà Harris từng thất bại

Mặc dù việc lựa chọn bà Harris đã mang lại sự phấn khích cho các cử tri đảng Dân chủ, nhiều người vẫn chưa quên việc chiến dịch vận động tranh cử của bà Harris đã không đạt được kỳ vọng trước đó.

Sau cuộc vận động cử tri đầu tiên ấn tượng tại Oakland, California, bà Harris đã gặp nhiều khó khăn trong việc giành được sự ủng hộ của cử tri. Thậm chí, bà Harris đã từ bỏ nỗ lực tranh cử hồi cuối năm 2019, 2 tháng trước khi diễn ra cuộc bầu cử sơ bộ đầu tiên ở bang Iowa. Ngoài ra, quan điểm của bà Harris cũng chưa thực sự rõ ràng so với các ứng cử viên mang quan điểm ôn hòa như Biden hay những cử viên có quan điểm cấp tiến như Bernie Sanders và Elizabeth Warren. 

Tranh luận với ông Biden trước đây

Ngay sau khi ông Biden thông báo chọn bà Harris làm liên danh tranh cử, Katrina Pierson, cố vấn cấp cao của chiến dịch tranh cử của ông Donald Trump đã ra tuyên bố cho rằng bà Harris từng gọi ông Biden là người phân biệt chủng tộc.

Cá nhân Tổng thống Donald Trump cũng cáo buộc bà Harris từng nói nhiều điều “khủng khiếp” về ông Biden trong cuộc tranh luận giữa các ứng cử viên Dân chủ trước đây.  

Mặc dù bà Harris không gọi ông Biden là người phân biệt chủng tộc nhưng đã có cuộc tranh luận gay gắt và chỉ trích ông Biden xung quanh vấn đề xe buýt trường học. Đây là một trong những tranh luận gay gắt nhất giữa bộ đôi này trong thời điểm bầu cử sơ bộ tại các tiểu bang. Chắc chắn vấn đề này sẽ được khơi lại trong suốt quá trình tranh cử của liên danh này.

Liệu phe cánh tả có để yên?

Bà Harris từng bị các nhà hoạt động cánh tả chỉ trích trong suốt thời gian vận động tranh cử, một phần là do quan điểm của bà Harris, cụ thể khi còn là công tố viên, không thực sự tiến bộ như bà từng nói. Bà Harris cũng từng bị truyền thông chỉ trích vì điều này.

Giáo sư luật Lara Bazelon từng viết trên tờ Thời báo New York tháng 1/2019 rằng “Sau nhiều lần, mỗi khi giới tiến bộ kêu gọi bà Harris tiến hành cải cách tư pháp hình sự trong vai trò công tố viên và sau đó là bộ trưởng Tư pháp bang, bà Harris đều phản đối hoặc im lặng.” Giáo sư Bazelon cho biết bà Harris từng đấu tranh gay gắt nhằm bảo vệ những trường hợp kết tội sai. Theo Giáo sư Bazelon, năm 2015 bà Harris đã phản đối một dự luật  yêu cầu văn phòng của mình điều tra các vụ nổ súng với sự liên quan của các nhân viên cảnh sát.”

Mong muốn hạ bệ Tổng thống Donald Trump là chất kết dính những quan điểm bất đồng trong đảng Dân chủ. Thượng nghị sỹ Bernie Sanders hoan nghênh việc lựa chọn bà Harris, tuy nhiên cũng có nhiều người thuộc cánh tả sẽ có thể gia tăng hoài nghi đối với quan điểm của bà Harris./.