Bê bối nghe lén đe dọa quan hệ đồng minh Mỹ - Đức

Mỹ luôn khẳng định mối quan hệ với Đức là “không thể tách rời”, nhưng tiết lộ bê bối nghe lén thứ 2 nhằm vào các quan chức Đức chỉ trong vòng 1 tháng đang thực sự làm lung lay mối quan hệ đồng minh truyền thống này.

Thủ tướng Đức Merkel (trái) hết sức bất bình trước thông tin bị nghe lén (ảnh: Getty)

Theo WikiLeaks, Cơ quan an ninh quốc gia Mỹ đã do thám các thủ tướng Đức trong hơn 10 năm. Mỹ cũng nghe lén 125 số điện thoại của các quan chức chính phủ Đức. Những nhân vật bị theo dõi là những phụ tá, cố vấn hàng đầu cho Thủ tướng Đức trong các vấn đề đối ngoại và tình báo.

Những tiết lộ của WikiLeaks đưa ra chỉ một tháng sau khi Mỹ và Đức đang cố gắng thể hiện mối quan hệ đồng minh vẫn bền chặt bất chấp những thông tin nghe lén trước đó. Tháng 6 vừa qua, Đức đã kết thúc một cuộc điều tra về việc Mỹ nghe lén điện thoại của Thủ tướng Đức Merkel sau những tiết lộ của cựu nhân viên NSA Edward Snowden.

Các công tố viên Đức thông báo, không có bằng chứng rõ ràng về những cáo buộc này. Các quan chức Mỹ cũng thường xuyên đưa ra những tuyên bố xoa dịu dư luận Đức và khẳng định mối quan hệ Mỹ-Đức vẫn “sâu sắc và vững mạnh”.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby nhấn mạnh: “Chúng tôi không tiến hành hoạt động do thám tình báo nước ngoài nếu không có mục đích an ninh quốc gia cụ thể và hợp pháp. Tôi xin khẳng định,  Mỹ và Đức sẽ tiếp tục một mối quan hệ hữu nghị hữu ích và lâu dài, dựa trên việc chia sẻ các giá trị và lịch sử hợp tác, để thúc đẩy lợi ích của chúng tôi trên toàn cầu. Không có gì có thể thay đổi được điều này”.

Là những đồng minh lâu năm và đối tác quan trọng trong những vấn đề quốc tế, nên Đức có phản ứng khá thận trọng đối với những cáo buộc nghe lén của Mỹ. Chính phủ Đức chưa đưa ra phản ứng mạnh mẽ nào đối với các cáo buộc nghe lén gần đây, ngoài việc mời Đại sứ Mỹ tại Đức đến để “giải thích”. 

Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier cho biết đang muốn tìm hiểu thêm về các cáo buộc do thám: “Điều quan trọng là chúng ta cần phải nhanh chóng tìm ra sự thật về những cáo buộc gần đây, về hoạt động do thám thực sự của NSA, qui mô cũng như đối tượng mà tổ chức này nhằm tới. Tôi hi vọng sẽ có sự hợp tác chặt chẽ về phía Mỹ trong vấn đề này”.

Luôn khẳng định mối quan hệ đồng minh truyền thống nhưng việc 2 bê bối nghe lén được đưa ra chỉ trong vòng 1 tháng cũng khiến dư luận Đức không thể ngồi yên. Một số quan chức nước này đang kêu gọi Văn phòng Tổng công tố liên bang Đức vào cuộc điều tra các hoạt động do thám của NSA, kêu gọi Thủ tướng Merkel yêu cầu Tổng thống Mỹ lập tức dừng toàn bộ việc do thám Chính phủ Đức, đồng thời sử dụng trục Đức-Pháp để kêu gọi Mỹ tôn trọng luật pháp châu Âu cũng như các nước trong khối.

Theo một cuộc thăm dò gần đây, có 58% số người dân Đức được hỏi kêu gọi Văn phòng Tổng công tố liên bang mở lại cuộc điều tra các hoạt động của NSA ở Đức./.