Belarus-EU đối đầu gay gắt sau vụ máy bay bị buộc phải hạ cánh

Phát biểu trước các nghị sỹ, Tổng thống Belarus Lukashenko cáo buộc phương Tây nhiều lần vượt ranh giới đỏ, tiến hành "không chỉ là một cuộc chiến thông tin mà là một cuộc chiến tổng hợp hiện đại" chống lại Belarus. Tổng thống Lukashenko cũng cảnh báo mối đe dọa tiềm tàng của một cuộc chiến tranh thế giới khác nếu xung đột vũ trang nổ ra ở nước này. Ông kêu gọi các cường quốc nước ngoài ngừng nỗ lực gây bất ổn tình hình ở Belarus.

“Chúng tôi sẽ đáp trả kiên quyết trước bất kỳ lệnh trừng phạt, tấn công và khiêu khích nào. Không phải vì chúng tôi muốn kích động một cuộc chiến ở trung tâm lục địa. Chúng tôi không muốn, nhưng vì các bạn ở phương Tây không cho chúng tôi sự lựa chọn nào khác”, ông Lukashenko nhấn mạnh.

Tuy nhiên, Tổng thống Lukashenko cũng để ngỏ đối thoại với phương Tây về vụ việc .

Cùng ngày, Ngoại trưởng Belarus Vladimir Makei cho biết, nước này có thể lựa chọn đứng ngoài chương trình “Đối tác phương Đông” của EU. Chương trình này là một phần trong nỗ lực của EU nhằm từng bước “thay đổi quan hệ của EU” với 6 nước thuộc Liên Xô trước đây trong đó có Belarus để tách những nước này khỏi tầm ảnh hưởng của Nga.

Những phản ứng của Belarus đưa ra khi hôm qua, các nước phương Tây tiếp tục có những đòn tấn công mới nhằm vào Belarus, NATO ra tuyên bố cho biết,  việc Belarus ép chuyển hướng máy bay của hãng hàng không Ryanair là hành động “không thể chấp nhận này” đã vi phạm nghiêm trọng các tiêu chuẩn quản lý hàng không dân dụng và gây nguy hiểm đến tính mạng của hành khách và phi hành đoàn. NATO ủng hộ các lời kêu gọi tiến hành một cuộc điều tra độc lập khẩn cấp, trong có sự tham gia của Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) đồng thời ủng hộ các biện pháp do đồng minh thực hiện riêng lẻ và tập thể để đối phó với sự cố này.

Cũng trong ngày hôm qua, 6 thành viên trong Hội đồng bảo an gồm Estonia, Pháp, Ireland, Na Uy, Anh và Mỹ chỉ trích động thái của Belarus và nhắc lại các biện pháp trừng phạt của EU đối với Belarus, trong đó cấm các chuyến bay quá cảnh của nước này, cấm các hãng hàng không Belarus sử dụng không phận hoặc sân bay các quốc gia thành viên EU.

Đại sứ của Estonia tại Liên Hợp Quốc Sven Jurgenson cho biết: “Những hành vi này là một cuộc tấn công trắng trợn vào an toàn hàng không dân dụng quốc tế và an ninh châu Âu đồng thời thể hiện sự coi thường luật pháp quốc tế. Tổ chức Hàng không Dân dụng quốc tế cần khẩn trương điều tra sự cố chưa từng có và không thể chấp nhận được này đồng thời đưa những người gây ra vụ việc phải chịu trách nhiệm”.

Theo các nhà phân tích, vụ việc này có thể thêm một giọt nước làm tràn ly, thúc đẩy Belarus, suy nghĩ nghiêm túc về việc tham gia "Nhà nước liên minh" với Nga. Nếu đi đến đồng thuận, quan hệ sâu sắc giữa Nga và Belarus sẽ trở thành mối đe dọa đáng kể với châu Âu. Nga đang tăng cường mở rộng hiện diện quân sự tại Belarus thông qua một loạt các cuộc tập trận quân sự liên tiếp. Quan hệ giữa Nga và Belarus hiện nay đã ở mức như hai đồng minh thực sự./.