“Các quốc gia Liên Xô cũ cần tái hợp để giải quyết các thách thức”
VOV.VN - Cựu lãnh đạo Kyrgyzstan từng phản đối đảo chính ở Liên Xô nay tỏ ra nuối tiếc sự sụp đổ của Liên Xô, cho rằng điều đó để lại nhiều hậu quả tai hại.
Các nước cựu cộng hòa Xô viết phải đương đầu với các thách thức hiện tại bằng cách hội nhập vào Liên minh Kinh tế Á-Âu (EEU) – đó là phát biểu vào hôm 19/8 của ông Askar Akayev, cựu Tổng thống Kyrgyzstan và là người đã tích cực phản đối cuộc đảo chính tháng 8/1991 nhằm lật đổ Tổng thống Liên Xô khi đó là Mikhail Gorbachev.
Phiên họp đầu tiên của Hội đồng Liên chính phủ EEU. Ảnh: Sputnik.
Trong một phát biểu tại Cơ quan Thông tin Quốc tế Rossiya Segodnya, ông Akayev nói rằng thách thức đang đối mặt với các dân tộc và nước cộng hòa trong Liên Xô cũ là phải củng cố EEU. Ông nói rằng nếu các nước này không hội nhập chặt chẽ với nhau thì EEU sẽ không mạnh được và các thế lực quốc tế sẽ làm xói mòn các nước đó, đẩy họ vào tình trạng đáng tiếc.
Akayev từng làm Tổng thống đầu tiên của Kyrgyzstan trong giai đoạn 1990-2005. Vào tháng 8/1991, ông này nhiệt thành ủng hộ Tổng thống đầu tiên của Nga, Boris Yeltsin, bằng việc phản đối cuộc đảo chính. Akayev phủ quyết quyết định của nhóm đảo chính về lãnh thổ Kyrgyzstan và quyết định tách nước này ra thành một nước độc lập chỉ vài ngày sau đó, vào ngày 31/8. Ông ta sau đó bị hạ bệ vào năm 2005 trong cuộc cách mạng Tulip và hiện sống ở Nga, tham gia vào hoạt động khoa học.
Giờ đây cựu lãnh đạo Kyrgyzstan nhấn mạnh rằng hậu quả của việc Liên Xô tan rã có thể thấy rõ ở Ukraine – đất nước từ chỗ là quốc gia thịnh vượng nhất trong Liên Xô trở thành một trong các quốc gia nghèo nhất châu Âu.
Ông Akayev nói: “Hãy nhìn vào trường hợp Ukraine. Đây là nước cộng hòa thịnh vượng nhất Liên Xô, họ có nền khoa học tiên tiến... Giờ đây chẳng có ngành khoa học nào nên hồn, công nghiệp cũng tan nát. Tôi muốn nhắc với quý vị là vào năm 1990, thu nhập bình quân đầu người của Ukraine cao hơn nhiều thu nhập bình quân ở Nga... Thế mà ngày nay thu nhập bình quân nước này thấp hơn nhiều lần so với Nga”.
Khi Cách mạng tháng Mười bị phản bội
Cuộc đảo chính 1991 bắt đầu vào ngày 19/8. Ủy ban Nhà nước về Tình trạng Khẩn cấp (Liên Xô) - được thành lập vào ngày 18/8 và do Phó Tổng thống Liên Xô khi ấy là Gennady Yanayev lãnh đạo - đã nỗ lực loại bỏ ông Gorbachev khỏi bộ máy quyền lực khi ông này đi nghỉ dưỡng ở Crimea.
Cuộc đảo chính thất bại vài ngày sau đó và đã thúc đẩy nhanh hơn sự sụp đổ của Liên bang Xô viết./.
