“Mùa hoà giải” ở Trung Đông: Bahrain và Qatar khôi phục quan hệ ngoại giao

Theo Bộ Ngoại giao Qatar, quyết định đưa ra trong cuộc họp lần thứ hai của Ủy ban Bahrain và Qatar tại trụ sở của Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) ở thủ đô Riyadh của Saudi Arabia. Trước đó hồi tháng Một, Thái tử Bahrain đã có cuộc điện đàm với Quốc vương Qatar trong một động thái được coi là hướng tới hàn gắn quan hệ giữa hai quốc gia vùng Vịnh.

Năm 2017, vùng Vịnh đã trải qua một trong những cuộc khủng hoảng ngoại giao nghiêm trọng nhất. Cùng với Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất, Saudi Arabia và Ai Cập, Bahrain đã quyết định cắt đứt quan hệ ngoại giao giao, áp đặt tẩy chay và phong toả đối với Qatar, cùng cáo buộc hỗ trợ khủng bố. Qatar đã chỉ trích “chiến dịch tẩy chay” của các nước láng giềng vùng Vịnh là nhằm xâm hại chủ quyền quốc gia. Nước này thậm chí còn kiện Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất ra trước Tòa án Công lý quốc tế.  

Nhà Trắng đã ngay lập tức hoan nghênh thông báo khôi phục quan hệ ngoại giao giữa Bahrain và Qatar. Theo Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan, một Hội đồng hợp tác vùng Vịnh thống nhất, trong đó Bahraine và Qatar là những thành viên chủ chốt, sẽ góp phần vào một khu vực Trung Đông ổn định và thịnh vượng hơn.

Thoả thuận đạt được trong bối cảnh xu hướng hoà giải diễn ra trên khắp Trung Đông. Từ “cú bắt tay lịch sử” giữa hai đối thủ Saudi Arabia và Iran tới cơ hội hòa giải giữa hai quốc gia Arab vùng Vịnh, Trung Đông đang liên tiếp đón nhận những cơn gió lành.

Saudi Arabia hồi giữa tuần này đã tiếp đón ngoại trưởng Syria Faisal Mekdad trong một dấu hiệu mới nhất cho thấy Liên đoàn Arab đã sẵn sàng khôi phục tư cách thành viên của Syria sau hơn 1 thập kỷ. Ai Cập và Thổ Nhĩ Kỳ đang “từng bước” tiến tới bình thường hóa quan hệ, trong khi triển vọng về một lệnh ngừng bắn lâu dài ở Yemen cũng ngày một rõ hơn.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Nasser Kanani nhấn mạnh: “Theo thỏa thuận, đại diện của hai nước sẽ ngay lập tức thực hiện các chuyến thăm trao đổi lẫn nhau. Đại diện Saudi Arabia đã đến Iran và một phái đoàn Iran sẽ đến Saudi Arabia trong hai hoặc ba ngày tới. Chúng ta đang chứng kiến những diễn biến mới tích cực ở Trung Đông và muốn thấy một lệnh ngừng bắn lâu dài ở Yemen.”

Theo Đặc phái viên đặc biệt của Liên Hợp Quốc Hans Grundberg, dẫu còn nhiều thách thực và trở ngại phải vượt qua nếu muốn đạt được hoà bình và ổn định lâu dài, song đối với một điểm nóng như Trung Đông, sự bùng nổ của các chuyến thăm, những cuộc tiếp xúc và thông báo mang tính hòa giải đã thay đổi cục diện ngoại giao khu vực. Những cam kết này rất quan trọng và nhiều nước liên quan tin rằng sẽ góp phần dẫn đến sự ổn định.

“Chúng ta hiện đang chứng kiến ​​động lực ngoại giao khu vực được đổi mới, cũng như một bước thay đổi về phạm vi và chiều sâu của các cuộc thảo luận. Tôi hoan nghênh những nỗ lực liên tục của khu vực, các quốc gia thành viên, đồng thời  yêu cầu các bên nắm bắt các cơ hội do động lực khu vực tạo ra”, ông Grundberg nói./.