Cơn bão tham nhũng tấn công Guatemala

Ngày 3/9, Quốc hội Guatemala đã chấp thuận đơn từ chức của Tổng thống Otto Perez Molina và bầu Phó Tổng thống Alejandro Maldonado tạm điều hành đất nước cho đến khi quốc gia Trung Mỹ này có một nhà lãnh đạo mới trúng cử trong cuộc bầu cử tổng thống dự kiến diễn ra vào ngày 6/9 tới. 

Với việc ông Otto Perez bị tòa án phát lệnh bắt giữ, hàng loạt bộ trưởng từ chức, cựu Phó Tổng thống Roxana Baldetti Elias bị bắt với cáo buộc dính líu vào đường dây tham nhũng và trốn thuế quy mô lớn đã khiến chính trường Guatemala chao đảo.  

Tổng thống mới từ chức Otto Perez trong vòng vây của phóng viên. (ảnh: Reuters)

Tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Guatemala Carlos Lopez cho biết, 116 nghị sĩ có mặt đã bỏ phiếu chấp thuận đơn từ chức của Tổng thống Otto Perez: “Phiên họp của Quốc hội trước tiên đồng ý chấp thuận đơn từ chức Tổng thống của ông Otto Perez kể từ hôm nay. Đồng thời, triệu tập Phó Tổng thống Alejandro Maldonado tuyên thệ nhậm chức Tổng thống theo Hiến pháp của Guatemala”.

Ông Maldonado sẽ điều hành đất nước cho đến khi Tổng thống mới tuyên thệ nhậm chức. Đây là lần đầu tiên một Tổng thống của Guatemala phải đối mặt với sự truy tố của pháp luật.

Việc bắt giữ ông Otto Perez  được xem như động thái đầu tiên của cuộc đấu tranh khôi phục lại "phẩm giá" đang bị sa sút nghiêm trọng của nền cộng hòa Guatemala.

Ông Orlando Blanco- Nghị sỹ Quốc hội nói: “Hôm nay chúng ta đang đối phó với một cuộc khủng hoảng  gây ra bởi một loạt các hành vi bất hợp pháp. Chủ nhật (6/9), chúng ta sẽ tiếp tục quá trình dân chủ hiến pháp như đã quy định trong Hiến pháp”.

Tổng thống Guatemala Otto Perez ngày 3/9 đã tuyên bố từ chức, chỉ vài giờ sau khi lệnh bắt giữ ông với cáo buộc dính líu vào đường dây tham nhũng và trốn thuế quy mô lớn nhất nước này được phát ra.

Trước đó một ngày, Thẩm phán Miguel Angel Galvez  đã phát lệnh bắt giữ ông Otto Perez. Hôm 1/9, với 132 phiếu thuận, Quốc hội Guatemala đã nhất trí tước quyền miễn trừ đối với Tổng thống đương nhiệm, trong khi các cơ quan chức năng áp dụng nhiều biện pháp nhằm ngăn chặn ông Otto Perez  có thể chạy trốn ra nước ngoài.

Siêu bão" tham nhũng" tại Guatemala bắt đầu từ tháng 4 năm nay khi Ủy ban Quốc tế chống tình trạng tội phạm không bị trừng phạt ở Guatemala (CICIG) và Bộ Công cộng Guatemala công bố báo cáo phanh phui một đường dây tham nhũng lớn liên quan tới nhiều quan chức Chính phủ, trong đó có cả đương kim Tổng thống Otto Perez và Cựu Phó Tổng thống Roxana Baldetti Elias.

Cả hai đều bị cáo buộc liên quan đến bê bối tham nhũng "khủng" trong lĩnh vực hải quan. Những quan chức đầu ngành Hải quan thường xuyên nhận hối lộ, sau đó áp mức thuế gần như bằng 0 đối với các mặt hàng mà những doanh nghiệp hối lộ nhập khẩu về Guatemala.

Trước đó, hôm 25/8, cựu Phó Tổng thống Roxana Baldetti đã bị tạm giam để điều tra. Nữ chính khách này không được tại ngoại do giới chức trách quan ngại rằng nguy cơ cuộc điều tra bị cản trở vì bà mang quốc tịch Italy và có thể bỏ trốn.

Liên quan đến bê bối tham nhũng này, 6 bộ trưởng các bộ: Tài chính, Thông tin, Kinh tế, Y tế, Giáo dục và Nông nghiệp cùng 5 quan chức đầu ngành của Guatemala gồm 4 Thứ trưởng cùng với Tổng Thư ký Bộ Cải cách Chính phủ, đã đệ đơn xin từ chức.

Cho đến nay, Tổng thống Otto Perez vẫn một mực phủ nhận mọi sự liên quan đến những cáo buộc tham nhũng. Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng, ông Otto Perez  khó có thể “sạch sẽ” bởi có thông tin các nhà điều tra đang nắm trong tay những bằng chứng chắc chắn chống lại ông, tương tự như những bằng chứng đã “hạ gục” cấp phó của ông là bà Roxana Baldetti.

Trong vòng 4 tháng nay, hàng loạt cuộc biểu tình, với số lượng người tham gia ngày càng tăng cao, liên tục diễn ra trên khắp các thành phố ở Guatemala, yêu cầu Tổng thống Otto Perez và Cựu Phó Tổng thống Roxana Baldetti từ chức. 

Thậm chí, nhiều người dân Guatemala đã ăn mừng sau khi Quốc hội bỏ phiếu bãi nhiệm Tổng thống Otto Perez hôm 1/9 vừa qua./.