Ám ảnh số phận những đứa trẻ chết dần chết mòn tại Gaza khi nạn đói lan rộng
VOV.VN - Fadi al-Zant, 6 tuổi, bị suy dinh dưỡng cấp tính, xương sườn nhô ra dưới lớp da và đôi mắt trũng xuống khi nằm trên giường tại bệnh viện Kamal Adwan ở phía Bắc Gaza, nơi nạn đói đang hoành hành.
Đôi chân gầy guộc của Fadi không thể bước xuống giường và đi lại. Trong những bức ảnh trước khi xung đột nổ ra, Fadi là một đứa trẻ luôn tươi cười, khoẻ mạnh trong bộ đồ jean màu xanh .
Fadi phải chịu đựng những cơn đau từ chứng xơ nang. Theo bà Shimaa al-Zaunt, mẹ em, trước xung đột, em đã phải uống thuốc và cần một chế độ ăn cân bằng riêng nhưng giờ đây đó đều là những thứ không sẵn có. Trong một video, người mẹ cho biết tình trạng của Fadi đang trở nên tồi tệ hơn và liên tục mất khả năng hoạt động. Thậm chí em còn không thể đứng vững được và ngã quỵ xuống dù cho có người đỡ dậy.
Đã hơn 5 tháng trôi qua kể từ khi Israel phát động chiến dịch trả đũa ở trên bộ và trên không nhằm vào Hamas để đáp trả cuộc tấn công ngày 7/10 của lực lượng này. Các bác sĩ và cơ quan viện trợ cho biết, tình trạng thiếu lương thực, thuốc men và nước sạch đang diễn ra trên diện rộng tại Gaza.
Theo Cơ quan Giám sát nạn đói thế giới và Phân loại giai đoạn An ninh Lương thực Tích hợp (IPC), nếu không có hành động khẩn cấp, nạn đói sẽ xảy ra từ nay đến tháng 5 ở phía Bắc Gaza, nơi 300.000 người đang mắc kẹt trong cuộc giao tranh.
Kịch bản này cũng phản ánh tình trạng suy dinh dưỡng và nguy cơ tử vong sắp xảy đến với hơn hai phần ba dân số ở phía Bắc.
Trong khi đó, cơ quan quân sự chuyên xử lý việc chuyển viện trợ đến Gaza của Israel COGAT đã không đưa ra các phản hồi cụ thể về những trường hợp tử vong do đói và mất nước của trẻ em tại đây. Cơ quan này cho biết Israel không đặt ra giới hạn về số lượng hàng viện trợ có thể được đưa vào dải đất này.
Người phát ngôn Chính phủ Israel Eylon Levy cho biết, số lượng xe tải chở thực phẩm viện trợ đã tăng lên vào tháng 3 và Israel đang thực hiện các biện pháp nhằm tăng cường những “nỗ lực vận chuyển” ở phía Bắc Gaza.
Người điều hành USAID Samantha Power cho biết trong một tuyên bố công khai rằng, những đánh giá mà IPC đưa ra đã đánh dấu “một cột mốc kinh hoàng” và kêu gọi Israel mở thêm các tuyên đường trên bộ, cũng như vận hành các cửa khẩu hết công suất.
Trong một phản hồi, quan chức cấp cao Hamas Sami Abu Zuhri cho rằng, Thủ tưởng Israel Binyamin Netanyahu đang "thách thức cả thế giới” bởi các hành động giết hại người Palestine ở Gaza bằng bom đạn và nạn đói.
Giới chức Mỹ hiện chưa đưa ra bất cứ phản hồi nào.
Theo cơ quan viện trợ của Liên Hợp Quốc, những trở ngại đối với việc vận chuyển viện trợ đến phía Bắc Dải Gaza sẽ chỉ được khắc phục bằng lệnh ngừng bắn và việc mở cửa các cửa khẩu biện giới mà Israel đóng cửa sau ngày 7/10.
Bà Shimaa al-Zaunt, mẹ của Fadi al-Zant, cho biết khi xung đột nổ ra, gia đình họ phải chạy khỏi nhà ở quận al-Nasr của thành phố Gaza và di chuyển tới 4 nơi khác nhau trước khi đến được Beit Lahia.
Tình trạng của Fadi bắt đầu xấu đi vào khoảng 2 tháng trước và được đưa vào bệnh viện Kamal Adwan. Tuy vậy, nơi đây không có sẵn Creon - loại thuốc mà những người bị xơ nang cần để bổ sung các enzyme tuyến tuỵ giúp tiêu hoá thức ăn. Đôi khi Fadi bị tiêu chảy 10 lần trong một đêm. Trước cuộc chiến, Fadi nặng 30kg còn bây giờ chỉ vỏn vẹn 12 kg, mẹ em cho biết.
COGAT hiện không đưa ra câu trả lời cho việc liệu Creon có sẵn hay không, nhưng khẳng định phía Israel không hề từ chối một lô hàng vật tư y tế nào, song điều này vẫn chưa được xác minh.
Cơ quan Y tế Gaza cho biết, việc thiếu thuốc men đã làm xấu đi tình trạng của trẻ em nơi đây. Còn theo các cơ quan của Liên Hợp Quốc, không chỉ riêng với những đứa trẻ như Fadi, nhiều người khác ở Gaza cũng đang phải đối mặt với những rủi ro đang gia tăng một cách chóng mặt.
Theo UNICEF, cứ 1 trong 3 trẻ em dưới hai tuổi ở miền bắc Gaza bị suy dinh dưỡng cấp tính – con số này hiện cao gấp đôi so với tháng 1/2024.
Trong một chuyến thăm tới các trại tị nạn và trung tâm y tế, đại diện UNICEF cho biết 4,5% trẻ em bị suy dinh dưỡng nghiêm trọng, dạng suy dinh dưỡng đe doạ tới tính mạng.
Giám đốc điều hành UNICEF Catherine Russell trong một tuyên bố chung với Chương trình lương thực thế giới vào hôm 19/3 cho rằng, trừ khi các bên dừng giao tranh và các cơ quan viện trợ có quyền tiếp cận đầy đủ trên khắp lãnh thổ Gaza, nếu không thì hàng trăm, hoặc thậm trí hàng nghìn trẻ em có thể chết đói.
Theo báo cáo của IPC, nếu Israel tiến hành cuộc tấn công vào Rafah như kế hoạch, 1,1 triệu người tại Gaza - một nửa dân số, dự kiến sẽ phải đối mặt với tình trạng thiếu lương thực trầm trọng.
Tại trung tâm y tế al-Awda ở Rafah, nhiều phụ nữ đang phải chăm sóc những đứa con bị suy dinh dưỡng. Hầu hết những đứa trẻ này đều mắc các bệnh từ trước xung đột.
Bệnh tật đang làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu thốn đồ ăn thức uống. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, mất nước do tiêu chảy đang lan rộng tới các lều tập thể trong thành phố, nơi những người tị nạn đang phải sống chen chúc mà không có nước sạch.
Một hậu quả nữa của suy dinh dưỡng cấp tính chính là việc giảm khả năng miễn dịch chống lại các bệnh lý liên quan đến dạ dày.
WHO cho biết, vào tháng trước, 90% trẻ em dưới 5 tuổi ở Gaza bị ảnh hưởng bởi một hoặc nhiều bệnh truyền nhiễm, với 70% bị tiêu chảy trong 2 tuần trước đó – tăng gấp 23 lần so với trước chiến tranh.
Bác sĩ làm việc trong lĩnh vực dinh dưỡng với tổ chức từ thiện quốc tế Medecins Sans Frontieres Kerstin Kanson đã mô tả về các triệu chứng đầu tiên của việc suy dinh dưỡng và mất nước. Trẻ em trở nên lờ đờ và phản ứng chậm hơn, da thiếu sức sống, đôi mắt trũng xuống, cùng với cơ thể trở nên hốc hác.
Ngay cả đối với những đứa trẻ khỏe mạnh trước cuộc xung đột, suy dinh dưỡng kéo dài có thể làm hạn chế sự phát triển của thể chất và não bộ.
Bác sĩ Hanson cho biết, khi tình trạng suy dinh dưỡng cấp tính diễn ra, cơ thể của một đứa trẻ sẽ ngừng phát triển. Sau đó, các bộ phận trong cơ thể sẽ dần ngừng hoạt động ngoại trừ các chức năng quan trọng. Tim và phổi sẽ tiếp tục hoạt động, nhưng có thể không có đủ năng lượng để cung cấp cho hệ thống miễn dịch.
Sau đó, cơ thể sẽ "bắt đầu quá trình tự ăn chính mình" bằng việc sử dụng cơ bắp, chất béo và bất cứ nơi nào khác mà nó có thể tìm thấy năng lượng để tiếp tục việc thở và bơm máu, để rồi cuối cùng là ngừng toàn bộ hoạt động.
Ngay cả khi suy dinh dưỡng không đạt đến giai đoạn nguy hiểm này, trẻ em có thể sẽ không bao giờ phát triển bình thường lại như trước.