“Dòng chảy phương Bắc 2”: Thế khó của Mỹ trong thực hiện chính sách với châu Âu

Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden vừa đạt thỏa thuận sơ bộ với Đức về dự án đường ống dẫn khí đốt gây tranh cãi từ Nga sang châu Âu. Dù vấp phải sự phản đối của Ukraine, Ba Lan và thậm chí cả các thành viên đảng Dân chủ, song quyết định đã cho thấy rõ tầm nhìn của ông Biden về cách thức nước Mỹ sẽ can dự với thế giới, mà châu Âu là một trong những ưu tiên hàng đầu. Đây cũng là một sự thay đổi lớn so với chính quyền người tiền nhiệm Donald Trump.

Thỏa thuận cho phép Nga và Đức hoàn thành đường ống Dòng chảy phương Bắc 2 mà không phải đối mặt với các lệnh trừng phạt mới của Mỹ. Đổi lại Mỹ và Đức sẽ có những nhượng bộ nhất định đối với Ukraine và Ba Lan dù chưa rõ những đề xuất này có được hoan nghênh hay không. Trước đó, Bộ Ngoại giao Mỹ hồi đầu tuần cho biết một quan chức ngoại giao cấp cao sẽ đến thăm cả Ba Lan và Ukraine ngay trong tuần này.

Dự án Dòng chảy phương Bắc 2 vốn đặt ra một tình huống khó xử về chính sách đối ngoại đối với chính quyền Tổng thống Joe Biden. Các quan chức Mỹ dù thuộc đảng Cộng hòa hay Dân chủ từ lâu lo ngại rằng dự án này một khi hoàn thành sẽ trao cho Nga quá nhiều quyền lực đối với nguồn cung khí đốt của châu Âu, trong khi lại tước đi cơ hội của các đối thủ như Ukraine, Ba Lan hay thậm chí là cả Mỹ.

Tuy nhiên, đường ống gần như đã hoàn thành và Tổng thống Biden đang quyết tâm xây dựng lại mối quan hệ với Đức vốn đã bị tổn hại dưới thời người tiền nhiệm Donald Trump.

Tại cuộc gặp với Thủ tướng Đức Angela Merkel hồi tuần trước, Nhà lãnh đạo Mỹ đã ngầm đưa ra sự đảm bảo khi nhấn mạnh trừng phạt Đức vì sự ủng hộ đó sẽ phản tác dụng đối với các lợi ích rộng lớn hơn của Mỹ.

“Vào thời điểm tôi trở thành Tổng thống, dự án đã hoàn thành 90% và việc áp đặt các biện pháp trừng phạt dường như không có ý nghĩa gì. Vì vậy tôi và Thủ tướng Đức đã yêu cầu các nhóm chuyên trách xem xét những biện pháp thực tế mà hai nước có thể cùng nhau thực hiện để đảm bảo an ninh năng lượng, cũng như an ninh của Ukraine”, ông Biden nói.

Dù tới nay vẫn khẳng định lập trường phản đối dự án, song mặt khác, ngay từ đầu năm nay, chính quyền Tổng thống Biden đã dỡ bỏ một số trừng phạt nhằm vào các thực thể và cá nhân tại Đức tham gia xây dựng đường ống, gây ra phản ứng giận dữ từ các thành viên Quốc hội và sự thất vọng từ Ukraine và Ba Lan.

Thực tế, cách tiếp cận này không gây bất ngờ. Bởi ngay trong chiến dịch tranh cử, ông Biden đã tuyên bố, một trong những mục tiêu của Mỹ về mặt chính trị quốc tế là cải thiện quan hệ với các nước chủ chốt trong Liên minh châu Âu, cụ thể là Pháp và Đức. Mỹ xem Đức là một đồng minh quan trọng trên mọi vấn đề từ đối phó với Trung Quốc đến đàm phán với Iran hay vấn đề biến đổi khí hậu.

Tuy nhiên Mỹ cũng không thể phớt lờ phản ứng từ Ukraine và Ba Lan, những quốc gia nằm ở sườn phía Đông của NATO. Chính vì thế vấn đề cân bằng lập trường liên quan tới “Dòng chảy phương Bắc 2” vẫn luôn là bài toán khó đối với chính quyền Tổng thống Biden trong chính sách với châu Âu để tránh rơi vào tình huống “bắt con tép, bỏ con tôm”./.