Hòa bình cho Ấn Độ-Pakistan-Thách thức muôn thuở

Ít nhất 6 binh sĩ đã bị thương khi các tay súng phiến quân đêm 2/10 tấn công một đoàn xe tuần tra của Ấn Độ tại khu vực biên giới tranh chấp Kashmir với Pakistan. Vụ việc tiếp tục đổ thêm dầu vào căng thẳng Ấn Độ-Pakistan, trong bối cảnh các nhà lãnh đạo 2 nước đang thúc đẩy mọi nỗ lực để nối lại đàm phán hòa bình. Căng thẳng biên giới cũng được hai bên xác định là điều kiện tiên quyết để cải thiện quan hệ song phương.

Thủ tướng Pakistan Nawaz Sharif và Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh tại New York (Ảnh: Reuters)

Vụ tấn công xảy ra tại thành phố Srinagar, thủ phủ mùa hè thuộc vùng Kashmir do Ấn Độ kiểm soát. Lực lượng an ninh Ấn Độ sau đó đã bao vây khu vực xảy ra tấn công và một trường học nơi các tay súng phiến quân ẩn náu.

Hãng tin Reuters của Anh dẫn lời giới chức quân sự Ấn Độ cho biết, đây là vụ tấn công quy mô lớn nhất do lực lượng phiến quân thực hiện trong năm nay tại khu vực biên giới tranh chấp. Chỉ huy quân đoàn 15 của Ấn Độ hoạt động tại khu vực thung lũng Kashmir, Trung tướng Gurmit Singh cho biết, khoảng 30 - 40 tay súng phiến quân được trang bị vũ khí hạng nặng từ Pakistan đã vượt qua Ranh giới kiểm soát (LOC), tấn công đoàn tuần tra của Ấn Độ trong đêm qua. Theo ông Gurmit Singh, quân đội Ấn Độ đã tấn công đáp trả và tiêu diệt hơn 10 tên phiến quân.

Vụ tấn công đêm 2/10 là diễn biến mới nhất trong làn sóng tấn công qua biên giới đang bùng phát trở lại giữa Ấn Độ và Pakistan. Phía Pakistan vẫn chưa có bất cứ phản hồi nào trước thông tin về vụ tấn công này.

Diễn biễn căng thẳng tại biên giới tranh chấp tiếp tục bào mòn những nỗ lực cải thiện quan hệ giữa 2 nước láng giềng có sở hữu vũ khí hạt nhân trong khu vực.

Tại cuộc gặp cuối tuần trước bên lề khóa họp Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc tại New York (Mỹ), Thủ tướng Ấn Độ và Thủ tướng Pakistan đã cam kết cùng hợp tác để tăng cường thỏa thuận ngừng bắn được áp dụng tại Kashmir 10 năm qua. Dù đều thể hiện thái độ tích cực sau cuộc gặp, song nhà lãnh đạo 2 nước không đạt được bất cứ thỏa thuận hay biện pháp cụ thể nào để cải thiện các cuộc đàm phán hòa bình đang bị đình trệ. 

Trong khi đó, cuộc gặp giữa Thủ tướng Ấn Độ và Thủ tướng Pakistan đã không nhận được sự đồng tình của đảng đối lập Ấn Độ. Đảng đối lập chính tại Ấn Độ Bharatiya Janata Party đã chỉ trích Thủ tướng Manmohan Singh không nên đàm phán hòa bình với Pakistan nếu không có một bầu không khí tích cực.

Người phát ngôn đảng này, Nirmala Sitharaman nói: “Vụ tấn công đêm 2/10 thực sự gây sốc, khi thị trấn nhỏ tại Srinagar bị bao vây bởi các tay súng phiến quân. Đây là một điều “đáng xấu hổ”, khi Thủ tướng Ấn Độ và Thủ tướng Pakistan đã gặp gỡ và thảo luận về hòa bình trong khu vực”.

Giới phân tích cũng đánh giá tương lai đàm phán hòa bình Ấn Độ-Pakistan là không mấy khả quan. Nhà phân tích quốc phòng Praful Bakshi tại Ấn Độ cho rằng: “Ấn Độ không có chính sách rõ ràng trong việc thúc đẩy đàm phán và thỏa thuận với Pakistan. Ấn Độ là một nước trung hòa và đang phải chịu sức ép từ Mỹ trong vấn đề này. Chính phủ đã không có những quyết sách quốc phòng đúng đắn và tất cả tạo ra tình trạng trì trệ hiện nay”.

Phía Pakistan luôn khẳng định thiện chí muốn có một mối quan hệ láng giềng tốt đẹp hơn với Ấn Độ. Thủ tướng Pakistan Nawaz Sharif từng khẳng định sẽ nỗ lực hết sức mình để thúc đẩy mọi lộ trình có thể xoa dịu căng thẳng giữa Pakistan và Ấn Độ. Theo đó, tìm kiếm một giải pháp hòa bình và đúng đắn cho vấn đề Kashmir theo khuôn khổ các Nghị quyết của Liên Hợp Quốc. Song những tuyên bố giữa hai bên mới chỉ là thống nhất trên nguyên tắc, trong khi trên thực tế, giao tranh ở Kashmir còn có sự góp mặt của các nhóm phiến quân cực đoan từ Pakistan.

Islamabab đến nay vẫn bác bỏ mọi cáo buộc của nước láng giềng nói rằng Pakistan hỗ trợ hoạt động của các nhóm phiến quân tại khu vực biên giới tranh chấp. Tháng 8 vừa qua, tại Kashmir cũng đã diễn ra các cuộc đọ súng dữ dội giữa quân đội hai nước. Ấn Độ và Pakistan đều lên tiếng cáo buộc lẫn nhau đã khơi mào cho các vụ tấn công qua biên giới này./.