Hội nghị 4 bên về Syria tại Istanbul: Không nhiều kỳ vọng

Thứ Bảy, 18:15, 27/10/2018

VOV.VN - Đây là hội nghị thượng đỉnh đầu tiên giữa lãnh đạo Nga và Thổ Nhĩ Kỳ với lãnh đạo 2 quốc gia hàng đầu EU là Đức và Pháp về vấn đề Syria.

Các nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ, Nga, Pháp và Đức ngày 27/10 có cuộc gặp tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ để tìm ra một giải pháp chính trị lâu dài cho cuộc nội chiến Syria, cũng như duy trì thỏa thuận đã đạt được giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ tại tỉnh phía bắc Idlib.

Mặc dù đây là hội nghị thượng đỉnh đầu tiên giữa Tổng thống Nga và Thổ Nhĩ Kỳ với lãnh đạo hai quốc gia hàng đầu Liên minh châu Âu (EU) là Đức và Pháp về vấn đề Syria, nhưng dư luận cũng không mấy kì vọng về một giải pháp lâu dài để chấm dứt cuộc nội chiến kéo dài 8 năm tại quốc gia Trung Đông này.

Cuộc nội chiến Syria kéo dài hơn 7 năm qua vẫn chưa có hồi kết. Ảnh: Reuters

Tại cuộc gặp ngày 27/10, Thổ Nhĩ Kỳ hối thúc các bên đưa ra một lộ trình rõ ràng hướng đến một giải pháp chính trị, cũng như đảm bảo duy trì thỏa thuận đạt được giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 9 vừa qua thiết lập một khu vực phi quân sự tại tỉnh Idlib của Syria. Các nước cũng dự kiến thảo luận vấn đề viện trợ nhân đạo, soạn thảo Hiến pháp và tái thiết quốc gia Trung Đông này.

Thỏa thuận đạt được giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng trước nhằm ngăn chặn một chiến dịch lớn của chính phủ vào căn cứ lớn cuối cùng của lực lượng nổi dậy ở Tây Bắc Syria. Idlib được cho là khá ổn định sau thỏa thuận, mặc dù một số nhóm phiến quân không đáp ứng hạn chót 15/10 vừa qua sơ tán khỏi khu vực phi quân sự. Hiện có nhiều lo ngại một chiến dịch của chính phủ tại Idlib có thể tạo ra một cuộc khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng, cũng như làn sóng người tị nạn mới trong khu vực.

Pháp cho rằng, điều quan trọng trong cuộc đối thoại hôm nay đó là duy trì lệnh ngừng bắn tại Idlib để tránh một thảm họa nhân đạo và làn sóng người tị nạn mới, đồng thời phát động một tiến trình chính trị toàn diện, phù hợp với các nghị quyết của Liên Hợp Quốc. Dự kiến 4 nhà lãnh đạo sẽ đưa ra một tuyên bố chung trước khi có các họp báo riêng rẽ.

Nga và Thổ Nhĩ Kỳ vốn là những nước đóng vai trò tích cực và có ảnh hưởng tại Syria. Hội nghị thượng đỉnh lần này có ý nghĩa quan trọng khi có thêm sự tham gia của Đức và Pháp- 2 nước có tiếng nói quan trọng trong EU.

Thổ Nhĩ Kỳ cũng mong muốn sự hiện diện của các nước EU để cân bằng với phía Nga và Iran trong tiến trình chính trị tại Syria, cũng như đảm bảo được tiếng nói chung trong vấn đề giải quyết cuộc khủng hoảng tị nạn. Mặc dù vậy, các bên liên quan đều bày tỏ khá thận trọng về các kết quả có thể đạt được tại hội nghị 4 bên lần này.

Người phát ngôn Điện Elyseecủa Pháp bày tỏ không kì vọng vào những kết quả đột phá, trong khi người phát ngôn của Tổng thống Nga hối thúc mọi người nên "thực tế" hơn. Ông Dmitry Peskov cho rằng, trong khi tất cả các bên đều muốn một giải pháp chính trị tại Syria, nhưng vẫn có những bất đồng nhất định.Vấn đề khó khăn nhất đó là dung hòa các bất đồng để tập trung vào những chủ đề cần thiết nhất. Giới quan sát cho rằng, hội nghị thượng đỉnh lần này thiếu 2 thành phần quan trọng trong cuộc chiến Syria là Iran và Mỹ, cũng có thể làm lu mờ một giải pháp hiệu quả cho cuộc khủng hoảng.

Chuyên gia phân tích về Syria Mazen Bilal nhận định: “Mỹ không quan tâm đến các cuộc đối thoại này và không có ý định cải thiện quan hệ với chính phủ Syria. Mỹ đã tuyên bố sẽ không đối thoại với chính phủ Xyri nếu Iran không rút khỏi Syria. Các bên liên quan vẫn đang tìm kiếm các cơ chế mới và cuộc gặp này dường như để thể hiện lập trường chính trị của các bên hơn là thực sự giải quyết được các vấn đề liên quan”.

Mặc dù không mấy kì vọng có thể đạt được một giải pháp lâu dài cho cuộc khủng hoảng Syria, nhưng giới quan sát cho rằng, hội nghị 4 bên lần này lại là cơ hội giúp Thổ Nhĩ Kỳ bình thường hóa quan hệ với các nước châu Âu, khẳng định Thổ Nhĩ Kỳ là một đối tác tốt với các nước châu Âu sau một thời gian dài mối quan hệ hai bên sóng gió. Vấn đề liên quan đến cái chết của nhà báo Saudi Arabia Jamal Khashoggi dự kiến sẽ được đưa ra thảo luận bên lề Hội nghị thượng đỉnh.

Giám đốc Viện nghiên cứu các vấn đề Trung Đông và Bắc Phi Verisk Maplecroft cho rằng, Hội nghị thượng đỉnh lần này đáp ứng được mục tiêu trong chiến lược lớn hơn của Thổ Nhĩ Kỳ, theo đó củng cố vị trí của nước này là một đối tác quan trọng của Nga và châu Âu, cũng như gia tăng vai trò và ảnh hưởng của Thổ Nhĩ Kỳ trong khu vực./.