Hội nghị Tương lai Châu Á thảo luận về tình hình Biển Đông

Ngày 22/5, tại Tokyo, Hội nghị quốc tế Tương lai Châu Á lần thứ 20 do báo Nikkei và Trung tâm nghiên cứu kinh tế của Nhật Bản tổ chức đã chính thức khai mạc.

Hội nghị có sự tham gia của nhiều quan chức, học giả các nước trong đó có Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long, Thủ tướng Malaysia Najib Razak, Phó Thủ tướng Việt Nam Vũ Đức Đam… 

Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long phát biểu tại Hội nghị Tương lai châu Á

Với chủ đề “Châu Á cất cánh – thông điệp cho 20 năm tới”, trong ngày đầu tiên của Hội nghị, các diễn giả đã tập trung thảo luận về tình hình căng thẳng ở khu vực Đông Á cũng như những biện pháp thúc đẩy sự phát triển của Châu Á.

Đề cập đến những căng thẳng gần đây tại Biển Đông và Biển Hoa Đông, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long bày tỏ quan ngại các hành động và sự cố mang tính khiêu khích có thể dẫn đến xung đột. Chủ nghĩa dân tộc cùng thái độ thù địch tăng cao có thể kéo các thế hệ tiếp theo vào vòng xoáy nghi kỵ lẫn nhau.

Theo Thủ tướng Lý Hiển Long, Châu Á sau 20 năm nữa sẽ vẫn chứng kiến một nước Mỹ hùng mạnh. Nhưng bên cạnh đó là sự trỗi dậy của Trung Quốc cả về kinh tế lẫn quân sự. Tuy nhiên, công cuộc cải cách của Trung Quốc không phải là hình mẫu bắt buộc mà mỗi nước sẽ phải tự tìm con đường riêng cho mình.

Thủ tướng Lý Hiển Long đưa ra 2 kịch bản cho Châu Á sau 20 năm nữa. Trong đó, kịch bản tốt sẽ là Mỹ can dự tích cực vào Châu Á, còn Trung Quốc gia tăng sức mạnh của mình trên cơ sở tuân thủ luật pháp quốc tế. Nền kinh tế Châu Á sẽ tiến gần đến một thị trường tự do nhờ các hiệp định tự do thương mại như Hiệp định đối xuyên Thái Bình Dương (TPP).

Trong kịch bản xấu, chủ nghĩa dân tộc dâng cao tại các nước tạo ra nhiều mâu thuẫn giữa các quốc gia. Khi đó, chủ nghĩa bảo hộ sẽ khiến các nước không nhận được bất cứ lợi ích nào từ nền kinh tế toàn cầu.

Thủ tướng Lý Hiển Long nói: “Sự trỗi dậy của Trung Quốc có lẽ là vấn đề vô cùng lớn đối với mối quan hệ Mỹ - Trung. Giở lại lịch sử chúng ta có thể thấy sự trỗi dậy của một nước mới nổi sẽ dẫn đến chiến tranh với một cường quốc hiện tại. Ở cả Mỹ và Trung Quốc đều có những người cảm thấy thiếu tin tưởng đối với ý định của bên kia. Nếu không phát huy sự kiềm chế và trí tuệ, quan hệ Mỹ - Trung sẽ không thể đạt đến mối quan hệ hợp tác thực chất và không nghi kỵ”.

Thủ tướng Lý Hiển Long cho rằng quan hệ Mỹ- Trung và chủ nghĩa dân tộc tại các quốc gia chính là chìa khóa quyết định kịch bản nào sẽ xảy ra tại Châu Á sau 20 năm nữa.

Trong khi đó, Thủ tướng Malaysia Najib Razak cho rằng liên kết kinh tế sẽ là chủ đề quan trọng của Châu Á. Malaysia ủng hộ việc xây dựng cộng đồng kinh tế ASEAN cũng như hy vọng quá trình đàm phán về TPP sẽ đạt được bước đột phá. Thủ tướng Malaysia cũng nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc xóa bỏ sự chênh lệch giàu nghèo trong xã hội.

Tuy nhiên, Thủ tướng Malaysia cho rằng kinh tế Châu Á sẽ không thể giải quyết được các vấn đề của mình nếu không có sự bảo đảm an ninh. Do đó, các tranh chấp về lãnh thổ và tài nguyên bao gồm cả tranh chấp trên Biển Đông phải được giải quyết thông qua các biện pháp ngoại giao dựa trên luật pháp quốc tế chứ không phải bằng sức mạnh quân sự và kinh tế./