Israel và Hamas đạt tiến bộ trong đàm phán về lệnh ngừng bắn và thả con tin

Thông tin về Hamas đưa ra trong bối cảnh Israel có kế hoạch mở rộng chiến dịch quân sự tới rìa phía Nam dải Gaza. Đây là nơi khoảng 1,4 triệu người Palestine, tức 2/3 dân số dải Gaza đang sinh sống. 

Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah Al-Sisi hôm qua đã gặp Giám đốc Cục Tình báo trung ương Mỹ William Burns và Thủ tướng Qatar Abdulrahman Al-Thani tại thủ đô Cairo. Theo một quan chức cấp cao Ai Cập, các cuộc thảo luận hiện nay tập trung vào việc xây dựng bản dự thảo cuối cùng của thoả thuận ngừng bắn kéo dài 6 tuần, cũng như đảm bảo các bên sẽ tiếp tục đàm phán hướng tới một lệnh ngừng bắn vĩnh viễn. 

Mỹ, Ai Cập và Qatar đang tìm cách thúc đẩy một lệnh ngừng bắn bất chấp lập trường hoàn toàn khác biệt giữa Israel và Hamas. Israel mới đây đã đề xuất một lệnh ngừng bắn kéo dài 2 tháng nhằm tạo điều kiện cho việc trao trả các con tin và cho phép các lãnh đạo hàng đầu của Hamas ở Gaza di dời sang các nước khác. Hamas bác bỏ những điều khoản này, đồng thời đề xuất một kế hoạch 3 giai đoạn và coi việc Israel rút quân là tiền đề để chấm dứt xung đột. Đây là điều khó có thể chấp nhận với Israel khi nước này đặt mục tiêu hàng đầu của cuộc chiến là vô hiệu hoá hoàn toàn năng lực quân sự và chính trị của Hamas. 

Tuy nhiên, Tổng thống Joe Biden hồi đầu tuần này đã gửi đi tín hiệu rằng, một thỏa thuận có thể nằm trong tầm tay: “Chúng tôi đang tích cực làm việc vì hòa bình, an ninh và nhân phẩm cho cả người Palestine và người dân Israel. Mỹ đang thúc đẩy một thoả thuận con tin giữa Israel và Hamas. Điều này sẽ giúp mang lại thời gian yên bình cho Gaza tronag ít nhất 6 tuần. Sau đó, chúng ta có thể dành thời gian cho việc xây dựng một điều gì đó lâu dài hơn".

Cuộc xung đột kéo dài gần 5 tháng qua đã gây ra sự tàn phá chưa từng có cho dải đất Gaza chỉ vẻn vẹn gần 400km2. Theo Hiệp hội Trăng lưỡi liềm đỏ Palestine, hơn 100 người đã thiệt mạng trong các cuộc không kích và pháo kích dữ dội của Israel nhằm vào nhiều địa điểm ở Rafah hồi đầu tuần này. Ai Cập đang  tăng cường kiểm soát biên giới với dải Gaza, cảnh giác với nguy cơ cuộc xung đột giữa Israel và Hamas lan rộng sang lãnh thổ nước này. 

Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterre hôm qua cảnh báo, các hoạt động quân sự ở Rafah có thể dẫn đến một cuộc tấn công thảm khốc và khiến các nỗ lực nhân đạo ở Gaza sụp đổ: “Trật tự công cộng đang bị phá vỡ. Những hạn chế đối với hoạt động phân phối nhân đạo vẫn chưa được cải thiện, trong khi các cơ chế giảm xung đột không hiệu quả. Vì vậy tôi hy vọng các cuộc đàm phán về giải thoát con tin và một số hình thức nhằm chấm dứt chiến sự sẽ thành công. Một cuộc tấn công vào Rafah, vốn được coi là cốt lõi của hệ thống nhân đạo, sẽ gây ra hậu quả tàn khốc.”

Trong một diễn biến liên quan, chính phủ Nam Phi hôm qua cho biết đã đệ trình “yêu cầu khẩn cấp” lên Toà án Công lý quốc tế để đánh giá liệu các hoạt động quân sự của Israel tại Rafah có vi phạm phán quyết đưa ra hôm 26/1 hay không. Tòa án Công lý quốc tế (ICJ) trước đó đã yêu cầu Israel phải thực hiện mọi biện pháp trong khả năng của mình để ngăn chặn các hành động diệt chủng ở dải Gaza. Israel đã kiên quyết bác bỏ các cáo buộc, đồng thời cho biết, hoạt động quân sự của nước này là phù hợp với luật pháp quốc tế. Israel đồng thời chỉ trích Hamas phải chịu trách nhiệm về tình trạng đổ máu hiện nay khi hoạt động trong các khu dân cư đông đúc.