John McCain 'tự hào' khi được Việt Nam 'dựng bia' ở Hồ Trúc Bạch

Theo chia sẻ của ông Cường, trong hơn 3 năm làm Đại sứ tại Mỹ (4/2011-11/2014), ông đã có rất nhiều lần gặp gỡ Thượng nghị sỹ, khi tháp tùng các lãnh đạo Việt Nam và các cuộc gặp riêng để trao đổi về hàng loạt vấn đề, khi thì về Biển Đông, khi thì về các vấn đề về môi trường, biến đổi khí hậu, TPP. 

"Tôi thích tính cách thẳng thắn trong các bài phát biểu của ông McCain, không khoan nhượng, luôn đi vào thẳng vấn đề. Còn nhớ, có lần gặp đề nghị Thượng nghị sỹ lên tiếng mạnh mẽ phản đối việc Chính phủ Mỹ áp thuế phi lý vào mặt hàng cá tra, cá basa của Việt Nam, ông đã đáp lời đồng ý ngay và đề nghị cung cấp thêm các lập luận. Một thời gian ngắn sau, Thượng nghị sỹ gọi tôi lên và lần này không tiếp tại Văn phòng của ông mà ngay tại hành lang của phòng họp Thượng viện, nơi có rất nhiều người đứng chờ để gặp mặt các Thượng nghị sỹ Mỹ.

Ông McCain giải thích chính vì lý do đó mà ở Mỹ có từ “lobyists”, tức là những người “vận động hành lang” và hôm nay Thượng nghị sỹ gọi Đại sứ Việt Nam lên gặp để thông báo ông chuẩn bị đưa ra Thượng viện dự luật phản đối Chính phủ Mỹ áp thuế cao với cá tra, cá basa của Việt Nam. Đại sứ Mỹ tại Việt Nam thời đó là David Shear cho tôi biết lần đầu được gặp Thượng nghị sỹ và câu đầu tiên Thượng nghị sỹ McCain nhắn nhủ tới Đại sứ Mỹ cũng là “Vietnam’s catfish”!", ông Cường kể lại. 

Theo Nguyên Đại sứ Việt Nam tại Mỹ, Thượng nghị sỹ McCain cũng đã rất "tự hào" khi được Việt Nam dựng “bia” tại Hồ Trúc bạch, nơi máy bay của ông bị bắn rơi và viên phi công McCain bị bắt trong chiến tranh. Ông chỉ đề nghị Việt Nam chỉnh sửa cho chính xác ông là “phi công của Hải quân Mỹ" chứ không phải là “phi công của Không lực Mỹ” và cũng mong Hà Nội quan tâm giữ gìn vệ sinh quanh tấm bia này.

"Mỗi lần thăm Việt Nam, ông thường dẫn các thượng nghị sỹ và bạn bè của ông tới để “khoe” về tấm bia kỷ niệm. Cũng có lần ông bày tỏ lo lắng là sau thế hệ của ông và những người như Thượng nghị sỹ John Kerry thì trong Quốc hội Mỹ sẽ không còn nhiều người hiểu biết đầy đủ và quan tâm thúc đẩy quan hệ Việt-Mỹ nhiều nữa. Vì thế mỗi lần thăm Việt Nam, ông đều chủ ý dẫn theo các thượng nghị sỹ Mỹ trẻ để họ sẽ là những cầu nối cho quan hệ hai nước sau khi ông ra đi", ông Cường chia sẻ. 

Ngày 26/10/1967, chiếc phi cơ A-4E Skyhawk của ông John McCain bị một tên lửa bắn trúng trên bầu trời Hà Nội trong khi đang thực hiện nhiệm vụ ném bom lần thứ 23 của ông xuống Hà Nội. Ông McCain thoát ra được nhưng bị thương và bị bắt làm tù binh. Tượng đài bên Hồ Trúc Bạch ghi chiến công của quân dân Hà Nội bắt sống "giặc lái" John McCain, thiếu tá không quân Mỹ ngày 26/10/1967./.