“Kiểm soát cơn bão cytokine”- hướng đi mới trong điều trị Covid-19

Dù hiện nay vẫn chưa tìm ra phương pháp điều trị nào hiệu quả đối với bệnh viêm phổi cấp do virus SARS-CoV-2, hay còn gọi là Covid-19, song những thử nghiệm lâm sàng thời gian gần đây tại cả Trung Quốc, Nhật Bản, Mỹ hay các nước châu Âu đều cho thấy những kết quả khả quan.

Ảnh minh họa: AP

Các nhà nghiên cứu Pháp vừa tiến hành thử nghiệm lâm sàng một phương pháp hoàn toàn khác với trước đây, đó là “kiểm soát cơn bão viêm” hay còn gọi là “cơn bão cytokien, một trong những nguyên nhân dẫn đến tử vong ở một số bệnh nhân mắc Covid-19.

Làm thế nào để ngăn không cho các triệu chứng của Covid-19 tại một số bệnh nhân đột ngột chuyển biến nặng hơn sau vài ngày? Cơ quan Y tế công cộng - các bệnh viện Paris (AP-HP), gồm 39 bệnh viện ở Paris và vùng Île-de-France, vừa tiến hành một thử nghiệm lâm sàng nhằm tìm ra phương thức ngăn chặn tình trạng mà các chuyên gia gọi là “cơn bão viêm”.

Tình trạng được hiểu là ở một số trường hợp mắc Covid-19 chỉ phát triển các triệu chứng vừa phải ở giai đoạn đầu, nhưng sau đó bệnh trở nên nghiêm trọng hơn và cuối cùng tử vong do suy đa tạng. Bệnh nhân sẽ khó hồi phục sức khỏe khi rơi vào tình trạng này.  

Theo Giáo sư Gabriel Steg, Phó Chủ tịch phụ trách nghiên cứu thuộc AP-HP, các nhà nghiên cứu cho rằng đã xác định được phương hướng nhằm chống lại tình trạng này và điều quan trọng là cần phải có sự chuẩn bị tốt về tất cả các phương diện:

“Đã có rất nhiều bệnh nhân đã khỏi bệnh, song điều tồi tệ nhất vẫn đang ở phía trước. Như tại Pháp, lệnh phong tỏa vẫn đang được áp dụng và chúng ta phải chuẩn bị tốt trên mọi mặt trận, từ tăng cường đội ngũ y bác sĩ, phòng bệnh, thiết bị y tế, tiến trình điều trị tới nghiên cứu. Cần phải giải quyết đồng thời 3 vấn đề là chăm sóc người bệnh, ngăn ngừa và một điều không không thể thiếu là đẩy mạnh công tác nghiên cứu”, GS. Steg nói.

AP-HP cũng từng chịu trách nhiệm điều phối các thử nghiệm liên quan tới việc sử dụng 4 loại thuốc hoặc kết hợp các loại thuốc trong điều trị Covid-19, như thuốc kháng virus remdesivir, các  loại thuốc chống HIV lopiniavir và ritonavir, dùng riêng rẽ hay kết hợp với interferon beta và hidroxychloroquine. Tuy nhiên cuộc thử nghiệm mới nhất mang tên Corimunno, lại hướng tới các phương pháp điều trị khác, với một chiến lược khác.

Theo GS. Steg, phần lớn các phương pháp điều trị được thử nhiệm là những loại thuốc sử dụng trong điều trị chống lại phản ứng miễn dịch và viêm quá mức xảy ra rất đột ngột, thường là một tuần sau khi xuất hiện triệu chứng”, một hiện tượng “được gọi là cơn bão viêm hoặc cơn bão cytokine”.

Để kiểm soát phản ứng này, các nhà nghiên cứu đặc biệt cho những người tham gia sử dụng các kháng thể đơn dòng, những kháng thể được tạo ra trong phòng thí nghiệm, từ một dòng tế bào lympho duy nhất và được chế tạo để đáp ứng với một mục tiêu cụ thể.

“Kiểm soát cơn bão cytokine” không phải là một ý tưởng mới. Thực tế là trong 2 thập kỷ qua, giới chuyên gia đã nắm bắt về chẩn đoán và điều trị các hội chứng bão cytokine. Nhất là đối với cuộc chiến chống Covid-19, việc các chuyên gia y tế thường trực cảnh giác đối với hội chứng và có sự chuẩn bị để xác định và điều trị được cho là rất quan trọng.

Các nghiên cứu quan trọng trước đó tại Trung Quốc, nơi khởi phát dịch Covid-19, cũng cho thấy đối với nhiều bệnh nhân tử vong vì virus SARS-CoV-2, nguyên nhân có thể xuất phát từ hệ thống miễn dịch của chính họ, chứ không phải là virus, dẫn tới tử vong.

Trong khi đó, một nhóm nghiên cứu do chuyên gia Jean-Laurent Casanova của Viện Y học Howard Hughes tại Maryland, Mỹ, dẫn đầu cũng đang xúc tiến một nghiên cứu để lý giải việc nhiều bệnh nhân trẻ, sức khỏe tốt, không có bệnh nền cũng nhiễm Covid-19 với triệu chứng nghiêm trọng.

Theo chuyên gia Casanova, dựa vào ADN của các bệnh nhân, nghiên cứu có thể xác định đột biến gene khiến một số người trẻ tuổi dễ nhiễm virus corona. Kết quả nghiên cứu có thể giúp bác sĩ xác định bệnh nhân nào có nguy cơ nhiễm bệnh nghiêm trọng nhất./.