Kinh tế Mỹ sẽ “bật lên mạnh mẽ” khi mở cửa trở lại giữa dịch Covid-19?

“Mở cửa nước Mỹ trở lại”

Bản chỉ dẫn gửi cho các Thống đốc về việc mở cửa trở lại nền kinh tế Mỹ của ông Trump có tựa đề: “Mở cửa nước Mỹ trở lại” - một khẩu hiệu khiến nhiều người dễ liên tưởng đến khẩu hiệu tranh cử Tổng thống của ông Trước đó: “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại” và quả thực, ông Trump đang rất hào hứng trước viễn cảnh kinh tế Mỹ sẽ sớm phục hồi và tăng trưởng nhanh nhằm giúp ông “ghi điểm” trong cuộc bầu cử sắp tới.

Phát biểu với báo giới tại Nhà Trắng, ông Trump nhấn mạnh: “Chúng ta có thể bắt đầu triển khai mặt trận mới trong cuộc chiến này. Chúng ta sẽ mở cửa đất nước. Chúng ta phải làm như vậy” và nêu rõ, các bang có quyền thực hiện tiến trình mở cửa “ngay từ ngày mai”. Cũng theo ông Trump đã có 29 bang “đang chờ đợi và sẵn sàng cho việc sớm mở cửa trở lại”.

Cụ thể, bản chỉ dẫn nêu rõ, các bang ghi nhận “xu hướng đi xuống” cả về số ca mắc Covid-19 và các loại bệnh cúm tương tự trong vòng 2 tuần có thể tham gia vào tiến trình gồm 3 giai đoạn để quay trở lại làm việc và hoạt động xã hội gần như ở mức khi chưa có dịch. Mỗi giai đoạn trên sẽ kéo dài 2 tuần và trong thời gian đó, những bang có số ca lây nhiễm tăng trở lại sẽ phải tiến hành thêm các biện pháp hạn chế.

Tuy nhiên, theo chỉ dẫn này, các trường học, trung tâm giáo dục và các quán bar sẽ không được mở cửa trở lại sau khi các bang bước vào giai đoạn 2 trong khi các nhà hàng, rạp chiếu phim và các trung tâm thể thao có thể mở cửa ngay từ giai đoạn một nếu họ “tuân thủ triệt để việc giãn cách xã hội”. Các hoạt động thể thao có thể được tiến hành nhưng không có khán giả xem trực tiếp và chỉ phục vụ cho việc phát trên truyền hình.

Tổng thống Trump cam kết: “Chúng ta sẽ xây dựng nền kinh tế Mỹ lớn mạnh hơn bao giờ hết. Kinh tế Mỹ sẽ bật lên mạnh mẽ sau khi mở cửa trở lại”.

Có thể nói những chỉ dẫn trên của ông Trump cho thấy sự nhượng bộ khá rõ rệt của ông so với những tuyên bố trước đó rằng, ông có toàn quyền ra lệnh mở cửa trở lại nền kinh tế Mỹ vốn đang gặp rất nhiều khó khăn kể từ khi nước này thực hiện giãn cách xã hội để tránh sự lây lan của dịch bệnh Covid 19.

Đề cao trách nhiệm của thống đốc

Bản chỉ dẫn lần này của Tổng thống Trump được cho là đã đề cao trách nhiệm của các thống đốc trong việc phục hồi nền kinh tế các bang và toàn nước Mỹ.

Bản chỉ dẫn kêu gọi các bang cần thành lập “các địa điểm giám sát, xét nghiệm an toàn và hiệu quả”, đảm bảo “theo dõi sát tình hình dịch bệnh” và có quyền “tự cung cấp một cách nhanh chóng và độc lập” các thiết bị bảo hộ, trang thiết bị y tế và giường bệnh để có thể xử lý tốt trong trường hợp số ca bệnh tăng cao.

Đánh giá về bản chỉ dẫn nói trên của Tổng thống Trump, ông Howard Forman, Giám đốc Chương trình quản lý y tế tại Đại học Y tế công Yale cho rằng: “Tổng thống đã đề cập rất đúng vấn đề” dù bản chỉ dẫn này theo ông Forman “vẫn là khá mơ hồ”.

Giám đốc Howard Forman cũng cảnh báo: “Việc thực thi các bản chỉ dẫn là là khá khó khăn vì nó không đề cập đến những cách thức điều phối công việc cụ thể cho từng trường hợp”. Ông Forman gợi ý, Chính phủ liên bang nên hỗ trợ các bang thông qua việc cung cấp các trang thiết bị phục vụ xét nghiệm và điều các nhân viên y tế công đến làm việc tại một số bang.

Trước tuyên bố của Tổng thống Trump rằng “các chuyên gia đã khẳng định, đường cong dịch bệnh ở Mỹ đã dần được làm phẳng và đỉnh điểm về số ca mắc mới đã ở phía sau chúng ta. Chúng tôi tin rằng, chúng ta sẽ trải qua những tuần có ít người tử vong hơn so với kể cả những dự báo tích cực nhất”, ông Forman cảnh báo: “Tổng thống đang quá tự tin vào những con số mà tất cả chúng ta đều hiểu là còn rất mơ hồ”.

Vẫn bám mốc 1/5

Trước đó, trong cuộc họp trực tuyến với các thống đốc cũng diễn ra ngày 16/4, ông Trump cho biết, một số bang có thể bắt đầu mở cửa trở lại vào ngày 1/5, thời điểm các chỉ dẫn về giãn cách xã hội liên bang dự kiến sẽ hết hiệu lực. Tại mỗi giai đoạn của việc mở cửa trở lại nền kinh tế, việc giãn cách xã hội sẽ được nới lỏng cho đến khi những chủ lao động có thể tìm đủ nhân lực làm việc cho mình.

Dù vậy, các chủ lao động được khuyến cáo vẫn nên duy trì một số biện pháp giãn cách xã hội đối với người lao động như tiến hành đo thân nhiệt, tăng cường công tác vệ sinh, khử trùng tại nơi làm việc. Những lao động “có triệu chứng bệnh” được phép nghỉ việc đi khám bác sĩ.

Tổng thống Mỹ cũng thừa nhận, một số thống đốc sẽ cần thêm thời gian trước khi quyết định mở cửa trở lại bang mình bởi tình hình dịch bệnh ở nhiều bang “vẫn diễn biến hết sức phức tạp”. Ông Trump nhấn mạnh, điều quan trọng nhất là các bang cần sẵn sàng và khi số ca mắc giảm có thể quay trở lại cuộc sống bình thường một cách nhanh nhất những vẫn phải đảm bảo an toàn. Tổng thống Trump khẳng định, nước Mỹ “vẫn đang đi đúng hướng”./.