Lãnh đạo Mỹ, Trung Quốc nhấn mạnh duy trì kênh liên lạc chiến lược

Nhà Trắng cho biết Mỹ và Trung Quốc đã có một cuộc thảo luận mang tính xây dựng về một loạt vấn đề song phương, khu vực và toàn cầu bao gồm các lĩnh vực hợp tác và bất đồng.

Tổng thống Biden hoan nghênh các nỗ lực duy trì các kênh liên lạc mở với Trung Quốc nhằm quản lý cạnh tranh một cách có trách nhiệm và tránh cạnh tranh biến thành xung đột hoặc đối đầu.

Tổng thống Joe Biden và Chủ tịch Tập Cận Bình điểm lại quan hệ song phương trong vòng 4 năm qua. Hai bên nhấn mạnh các nỗ lực nhằm quản lý có trách nhiệm các yếu tố cạnh tranh của mối quan hệ song phương cũng như thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác kể từ cuộc gặp thượng đỉnh tháng 11 năm ngoái bao gồm chống ma túy, liên lạc giữa quân đội hai nước, các rủi ro liên quan tới trí tuệ nhân tạo, biến đối khí hậu, và giao lưu nhân dân.

Hai bên hoan nghênh việc nối lại liên lạc cấp cao giữa quân đội hai nước, đối thoại phối hợp chính sách quốc phòng Mỹ-Trung, và các cuộc họp của cơ chế Thỏa thuận tham vấn quân sự hàng hải Mỹ-Trung. Hai nhà lãnh đạo khẳng định sự cần thiết của việc tiếp tục các kênh liên lạc trên.  

Hai bên khẳng định sự cần thiết của việc giải quyết các rủi ro của hệ thống trí tuệ nhân tạo, cải thiện an toàn trí tuệ nhân tạo và hợp tác quốc tế, và thúc đẩy trí tuệ nhân tạo nhằm phục vụ mọi người dân. Hai bên khẳng định sự cần thiết của yếu tố con người trong việc ra quyết định liên quan tới sử dụng vũ khí hạt nhân. Hai bên nhấn mạnh sự cần thiết của việc cân nhắc cẩn thận các rủi ro và phát triển công nghệ trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực quân sự một cách thận trọng và có trách nhiệm.

Tổng thống Mỹ và Chủ tịch Trung Quốc cũng trao đổi quan điểm về các thách thức khu vực và toàn cầu quan trọng. Tổng thống Biden lên án Triều Tiên gửi quân tới Nga và cho rằng việc Nga mở rộng cuộc xung đột ở Ukraine sẽ có hậu quả nghiêm trọng cho hòa bình và an ninh của cả châu Âu và Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Tổng thống Biden nhấn mạnh cam kết của Mỹ đối với việc duy trì luật pháp quốc tế và tự do hàng hải và hàng không và hòa bình và ổn định ở biển Đông và biển Hoa Đông.

Liên quan tới Đài Loan, Tổng thống Biden nhấn mạnh chính sách một Trung Quốc của Mỹ không thay đổi trên cơ sở Đạo luật quan hệ Đài Loan, 3 Thông cáo chung Mỹ-Trung và 6 Bảo đảm về an ninh cho Đài Loan. Tổng thống Biden nhắc lại rằng Mỹ phản đối mọi nỗ lực đơn phương nhằm thay đổi hiện trạng từ cả hai phía đồng thời bày tỏ hy vọng mọi bất đồng ở eo biển Đài Loan sẽ được giải quyết hòa bình.

Tổng thống Biden nêu các quan ngại về các chính sách thương mại không công bằng của Trung Quốc và nhấn mạnh Mỹ sẽ tiếp tục có các hành động cần thiết để ngăn chặn các công nghệ tiên tiến của Mỹ không bị sử dụng nhằm cản trở an ninh quốc gia của Mỹ hoặc các đối tác của Mỹ.

Tổng thống Joe Biden và Chủ tịch Tập Cận Bình nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quản lý có trách nhiệm các mặt cạnh tranh của quan hệ Mỹ-Trung Quốc, tránh xung đột, duy trì các kênh liên lạc mở, hợp tác trong các lĩnh vực có chung lợi ích, duy trì Hiến chương Liên hợp quốc, và mọi quốc gia đối xử với nhau một cách tôn trọng và tìm cách chung sống hòa bình. Hai nhà lãnh đạo cũng nhắc lại tầm quan trọng của việc duy trì kênh liên lạc chiến lược đồng thời kêu gọi tiếp tục sử dụng các kênh liên lạc ngoại giao, quân sự, thực thi pháp luật, thương mại, và tài chính.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho biết, trong 4 năm qua, mặc dù quan hệ Trung-Mỹ đã trải qua những thăng trầm, nhưng hai nước đã tiến hành đối thoại và hợp tác hiệu quả, duy trì sự ổn định chung; cho rằng nếu hai nước trở thành đối tác và bạn bè, tìm kiếm điểm chung trong khi bảo lưu sự khác biệt thì quan hệ Trung - Mỹ sẽ có bước phát triển nhảy vọt.

Theo ông Tập Cận Bình, chỉ có sự đoàn kết và hợp tác mới có thể cùng nhau vượt qua khó khăn, “tách rời và đứt chuỗi” không phải là giải pháp, chỉ có hợp tác cùng có lợi mới có thể cùng nhau phát triển. Trung Quốc và Mỹ, với tư cách là hai cường quốc trên thế giới, nên đóng góp nhiều hơn vào việc mang lại sự chắc chắn và năng lượng tích cực cho thế giới đang đầy bất ổn hiện nay.

Ông nhấn mạnh, mục tiêu ổn định, lành mạnh, phát triển bền vững quan hệ Trung - Mỹ không thay đổi; nguyên tắc xử lý quan hệ Trung - Mỹ trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau, chung sống hòa bình, hợp tác cùng thắng không thay đổi; kiên định lập trường bảo vệ chủ quyền, an ninh và lợi ích phát triển không thay đổi; mong muốn tiếp tục truyền thống hữu nghị của nhân dân hai nước không thay đổi. Trung Quốc mong muốn cùng với Mỹ tiếp tục duy trì đối thoại, mở rộng hợp tác, quản lý bất đồng, thực hiện ổn định quá độ quan hệ Trung - Mỹ, mang lại hạnh phúc cho người dân.

Theo đánh giá của truyền thông quốc tế, so với cuộc gặp giữa 2 nguyên thủ trong Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại Bali vào tháng 11/2022 và Hội nghị Thượng đỉnh APEC ở San Franciso vào tháng 11/2023, cuộc gặp ở Peru lần này được tổ chức khi ông Biden chuẩn bị rời nhiệm sở và trọng tâm không phải là đạt được những thỏa thuận mới hay thúc đẩy kết quả mà để truyền đạt mong muốn duy trì sự ổn định và kết nối trong quan hệ Trung - Mỹ.

Trước đó, tại cuộc gặp không chính thức của các nhà lãnh đạo APEC trong cùng ngày, ông Tập Cận Bình kêu gọi tất cả các nước tuân thủ định hướng chung của chủ nghĩa đa phương và nền kinh tế mở, dỡ bỏ những trở ngại ngăn cách dòng chảy thương mại, đầu tư, công nghệ và dịch vụ, đồng thời thúc đẩy lưu thông kinh tế ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương và thế giới.