Leo thang căng thẳng ngoại giao Mỹ-Ấn Độ

Quan hệ ngoại giao Mỹ-Ấn Độ lại nóng lên trong bối cảnh Ấn Độ vừa có một loạt hành động “trả đũa” nhằm vào Mỹ sau vụ bắt giữ một trong những nhà ngoại giao của New Delhi ở New York tuần trước.

Phó Tổng lãnh sự Ấn Độ Devyani Khobragade

Thời báo Ấn Độ hôm nay (18/12) đưa tin, Chính phủ Ấn Độ đã cho triển khai một loạt biện pháp “cứng rắn” nhằm vào Mỹ sau khi Phó Tổng lãnh sự Ấn Độ Devyani Khobragade bị các nhà chức trách Mỹ còng tay bắt giữ tại New York khi đang chở con đến trường học hôm 12/12 vừa qua.

Một loạt hành động của giới chức trách Ấn Độ được cho là nhằm “trả đũa” Mỹ bao gồm: đề nghị tất cả các nhà ngoại giao và nhân viên lãnh sự Mỹ đóng tại Ấn Độ trả lại thẻ căn cước do Ấn Độ cấp; rút quy chế miễn trừ đối với tất cả phái viên ngoại giao Mỹ trên toàn quốc; ngừng cấp phép các khoản mua miễn thuế của Đại sứ quán Mỹ…. Các rào chắn an ninh xung quanh Đại sứ quán Mỹ ở New Delhi cũng đã được dỡ bỏ.

Trước đó, chính quyền Ấn Độ tuyên bố "lấy làm sốc” trước cách hành xử đối với nhà ngoại giao Khobragade ở Mỹ. Các nhà lãnh đạo cấp cao Ấn Độ, trong đó có Chủ tịch Hạ viện Meira Kumar, Cố vấn an ninh quốc gia Shivshankar Menon, Bộ trưởng Nội vụ Sushil Kumar Shinde, Phó Chủ tịch đảng Quốc đại Rahul Gandhi, Thủ hiến bang Gujarat Narendra Modi, đã từ chối gặp phái đoàn Quốc hội Mỹ đang ở thăm Ấn Độ.

Bộ trưởng Nội vụ Sushil Kumar Shinde hôm qua (17/12) còn lên tiếng, gọi việc làm của Washington là “không thể chấp nhận được”. Ngoại trưởng Salman Khurshid vẫn gặp phái đoàn Quốc hội Mỹ, song đã bày tỏ sự bất bình của Ấn Độ trước việc nhà ngoại giao Khobragade bị đối xử thô bạo tại Mỹ. Trước đó, ngày 13/12, Bí thư Đối ngoại Ấn Độ Sujatha Singh đã triệu Đại sứ Mỹ tại Ấn Độ, bà Nancy Powell, tới để phản đối vụ việc vừa qua.

Nhà ngoại giao Khobragade bị bắt vì bị cáo buộc gian lận visa, bóc lột sức lao động của người giúp việc nhà và trông trẻ. Sau khi bị còng tay bắt đi, bà Khobragade bị cảnh sát New York tạm giữ tại khu vực tội phạm chung gồm cả những đối tượng nghiện ma túy và mại dâm. Theo luật sư của bà Khobragade, nhà ngoại giao này đã được tự do nhờ được bảo lãnh và sẽ phản đối việc mình bị bắt giữ dựa trên quyền được miễn trừ ngoại giao.

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định mọi thủ tục tiêu chuẩn đã được tuân thủ trong vụ bắt giữ nhà ngoại giao Khobragade và bà Khobragade không có quyền miễn trừ ngoại giao toàn diện. Tuy nhiên, trước phản ứng giận dữ từ phía Ấn Độ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Marie Harf tuyên bố, nước này đang xem xét lại các chi tiết xung quanh vụ bắt giữ.

Bà Marie Harf cho biết: “Chúng tôi vừa gửi thông điệp tới chính phủ Ấn Độ thể hiện sự kỳ vọng của chúng tôi rằng phía Ấn Độ sẽ tiếp tục thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình theo Công ước Vienna về các quan hệ ngoại giao và Công ước Vienna về các quan hệ lãnh sự. Rõ ràng việc đảm bảo an toàn và an ninh cho các nhân viên ngoại giao luôn là ưu tiên hàng đầu. Chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác với Ấn Độ để đảm bảo các nhân viên ngoại giao và lãnh sự của chúng tôi được bảo vệ, tôn trọng đầy đủ quyền lợi, cũng như đảm bảo an toàn, an ninh cho các cơ quan ngoại giao của chúng tôi. Chúng tôi luôn nghiêm túc trong vấn đề này".

Trong khi đó, về phía Ấn Độ, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao nước này, Syed Akbaruddin hôm nay khẳng định, Ấn Độ cam kết thực hiện theo các quy tắc trong Công ước Vienna: “Các công ước Vienna là các quy định toàn cầu mà tất cả các nước đều cam kết thực hiện. Đối với các nhà ngoại giao như chúng tôi, các công ước này là những lá chắn bảo vệ chúng tôi . Vì vậy, Ấn Độ cam kết thực hiện các công ước Vienna. Chúng tôi hiểu nghĩa vụ của chúng tôi và quyền lợi của chúng tôi theo các công ước Viênvà chúng tôi sẽ thực hiện chúng đầy đủ, đồng thời yêu cầu Mỹ thực hiện đầy đủ những công ước này”./.