Mỹ kêu gọi minh bạch hoá hoạt động ở khu vực tranh chấp trên Biển Đông

Hoạt động xây dựng quy mô lớn tại các khu vực tranh chấp trên Biển Đông có thể sẽ làm phức tạp tình hình và gây gia tăng căng thẳng. Đó là tuyên bố của đại diện Bộ Ngoại giao Mỹ khi đề cập đến việc Trung Quốc xây dựng một đảo mới tại quần đảo Trường Sa.

Hình ảnh vệ tinh hôm 14/11 cho thấy Trung Quốc đang cải tạo đất trên bãi đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Công trình bằng bê tông sẵn có ở tây nam bãi đá là nơi đồn trú của một đơn vị hải quân Trung Quốc (PLAN). Công trình này gồm một bến tàu, hệ thống phòng không, hệ thống chống người nhái, thiết bị thông tin liên lạc và một nhà kính. Ảnh: IHS Jane's. 

Trong cuộc họp báo diễn ra vào sáng sớm 25/11 (theo giờ Việt Nam), ông Jeff Rathke, Giám đốc Văn phòng báo chí Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, Tuyên bố về ứng xử của các bên tại Biển Đông đã nêu rõ những điều các bên cần tuân thủ đối với các hoạt động tại khu vực này.

Theo ông Rathke, điều 5 của Tuyên bố trên quy định các bên liên quan cam kết kiềm chế, không tiến hành các hoạt động làm phức tạp hoặc gia tăng các tranh chấp và ảnh hưởng tới hoà bình và ổn định: “Theo quan điểm của chúng tôi, hoạt động xây dựng quy mô lớn hoặc những bước đi lớn nhằm quân sự hoá hoặc mở rộng các hoạt động thực thi pháp luật tại các khu vực tiền đồn, chẳng hạn như mở rộng quy mô thực thể đảo, đá qua việc khai hoang đất dường như sẽ làm phức tạp tình hình và gây gia tăng căng thẳng”.

Ông Rathke nói: “Chúng tôi tin rằng, một tuyên bố của các bên liên quan rằng các bên sẽ tránh những hành động nào đó trong quá trình đàm phán bộ quy tắc ứng xử, sẽ tạo nên một môi trường thuận lợi và tích cực, đồng thời làm giảm đáng kể nguy cơ xảy ra sự cố nguy hiểm”.      

Ông Rathke nhấn mạnh Mỹ hối thúc tất cả các bên liên quan tại Biển Đông minh bạch hoá các hoạt động trong các khu vực tranh chấp tại đây. 

Sau khi nhắc lại lời kêu gọi các bên tự kiềm chế của Tổng thống Obama trong cuộc họp báo gần đây với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Bắc Kinh, Giám đốc Văn phòng Báo chí Bộ Ngoại giao Mỹ tái khẳng định Mỹ không đứng về bên nào trong tranh chấp tại Biển Đông và Hoa Đông nhưng có lợi ích cơ bản trong tự do hàng hải. Ông Rathke nhấn mạnh các tranh chấp lãnh thổ trong khu vực cần được giải quyết một cách hoà bình và phù hợp với luật pháp quốc tế.

Theo tạp chí quốc phòng IHS Jane's của Anh, những hình ảnh vệ tinh mới nhất cho thấy, Trung Quốc đang cho xây dựng một hòn đảo trên bãi đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa, với quy mô có thể chứa được một sân bay, đồng thời cũng đang tiến hành nạo vét để xây dựng một cầu cảng tại đây./.