Mỹ khẳng định vai trò của ông Kissinger trong định hình chính sách đối ngoại

Trong cuộc họp báo ngày 30/11, người phát ngôn Hội đồng an ninh quốc gia Mỹ John Kirby cho biết, mặc dù còn nhiều quan điểm khác nhau nhưng không nghi ngờ rằng Kissinger đã định hình các quyết định về chính sách đối ngoại trong nhiều thập kỷ và ông ấy chắc chắn đã có tác động đến vai trò của Mỹ trên thế giới.

Cùng ngày, trong tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ, Ngoại trưởng Blinken nhấn mạnh cố Ngoại trưởng Kissinger đã thực sự đặt ra tiêu chuẩn cho tất cả các ngoại trưởng sau ông này. Có ít người biết rõ về lịch sử như ông Kissinger và số người làm được nhiều điều tác động đến diễn biến của lịch sử như ông Kissinger  còn ít hơn nữa.

Henry Kissinger một nhà ngoại giao và học giả được xem là Ngoại trưởng Mỹ quyền lực nhất trong lịch sử ngoại giao của nước Mỹ. Trong sự nghiệp của mình, Kissinger đã đảm nhiệm vai trò cố vấn ở các mức độ khác nhau cho 12 đời tổng thống, từ cố Tổng thống John Kennedy đến đương kim Tổng thống Joe Biden. Dưới thời kỳ Tổng thống Nixon, Kissinger được bổ nhiệm làm Cố vấn an ninh quốc gia từ 1969-1975. Sau khi được bổ nhiệm chức vụ Ngoại trưởng thứ 56 từ 1973-1977, Kissinger  tiếp tục đảm nhiệm chức vụ Cố vấn an ninh quốc gia, điều rất hiếm trong lịch sử nước Mỹ. Trong Nixon từ chức, Kissinger  vẫn tiếp tục nắm quyền dưới thời Tổng thống Gerald R. Ford.

Là một nhà ngoại giao vừa được tôn vinh nhưng cũng hứng chịu không ít chỉ trích, các di sản ngoại giao của Kissinger  cho đến tận ngày nay vẫn còn ảnh hưởng quan trọng trong quan hệ ngoại giao của Mỹ với các nước lớn như Trung Quốc, Nga và khu vực Trung Đông. Với chính sách “chính trị thực dụng”, Kissinger đóng vai trò quyết định trong chính sách đối ngoại của Mỹ giai đoạn 1969-1977.

Trong thời gian này, Chính quyền Mỹ đang thực hiện chính sách hòa hoãn với Liên bang Xô viết để giảm thiểu căng thẳng khi đối đầu giữa hai bên leo thang đến đỉnh điểm trong Chiến tranh Lạnh. Kissinger cũng được xem là kiến trúc sư trong việc mở ra ra quan hệ với Trung Quốc và thực hiện các hoạt động đàm phán để rút quân Mỹ khỏi Việt Nam. Giới nghiên cứu quốc tế thế giới cũng thừa nhận, vai trò của Kissinger trong việc tái định hình quan hệ Mỹ - Trung, Mỹ - Liên xô, giải quyết các vấn đề của thế giới và xây dựng trật tự toàn cầu.

Bên cạnh đó, Kissinger ũng được xem là một học giả theo trường phái chủ nghĩa hiện thực và có nhiều đóng góp cho ngành chính trị quốc tế. Kissinger nhận được bằng cử nhân về khoa học chính trị tại Đại học Harvard vào năm 1950, sau đó là bằng thạc sĩ và tiến sĩ vào năm 1951 và 1954. Các đóng góp của Kissinger cho chủ nghĩa hiện thực bằng cách đưa ra một trật tự thế giới với các khái niệm truyền thống như chủ quyền, cân bằng quyền lực và lợi ích quốc gia, ra đời từ sau Hoà ước Westphalia 1648 và trở thành trụ cột trong hoạt động ngoại giao của mọi nhà nước.

Thay vì trật tự được định hình bằng các cuộc chiến tranh tôn giáo, hệ thống trật tự của châu Âu dựa trên các quốc gia - dân tộc độc lập, mỗi quốc gia có chủ quyền về tôn giáo và các vấn đề khác trong lãnh thổ của mình. Các quốc gia sẽ không can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia khác và lý tưởng nhất là trật tự sẽ được duy trì bởi những nhà lãnh đạo tập trung vào lợi ích quốc gia và quản lý sự cân bằng quyền lực.

Cho đến nay, Kissinger đã viết khoảng 14 quyển sách và hàng chục bài báo lớn nhỏ, phản ánh quan điểm của cá nhân ông này và Chính quyền Mỹ đối với thế giới cũng như các khu vực mà Mỹ can thiệp cũng như các câu chuyện phía sau bức màn ngoại giao.