Mỹ sẽ không trả lại vũ khí hạt nhân cho Ukraine
VOV.VN - Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan ngày 1/12 cho biết, Mỹ sẽ không trả lại số vũ khí hạt nhân Ukraine từng từ bỏ sau khi Liên bang Xô Viết tan rã.
Sau khi Liên bang Xô Viết tan rã, hàng nghìn vũ khí hạt nhân được để lại trên đất Ukraine, tuy nhiên, nước này đã bàn giao kho vũ khí hạt nhân để đổi lấy những đảm bảo an ninh từ Mỹ, Nga và Anh.
Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan ngày 1/12 đã bác thông tin Mỹ đang cân nhắc việc trao trả vũ khí hạt nhân cho Ukraine sau khi một số quan chức phương Tây cho rằng Tổng thống Biden nên trả lại Ukraine các loại vũ khí này trước khi mãn nhiệm. Theo ông Sullivan, Mỹ đang tăng cường trang bị vũ khí thông thường chứ không phải hạt nhân cho Ukraine. Tuần trước, Nga gọi việc trao trả vũ khí hạt nhân cho Ukraine là một ý tưởng điên rồ và để ngăn ngừa điều này là một trong những lý do Nga phái quân tới Ukraine.
Theo Liên đoàn Các nhà khoa học Mỹ (FAS), Ukraine từng có xấp xỉ 3.000 vũ khí hạt nhân chiến lược dùng để tấn công các cơ sở quân sự lớn, hạm đội hải quân và lực lượng thiết giáp, cùng khoảng 2.000 vũ khí hạt nhân chiến lược dùng để phá hủy các thành phố.
Tới ngày 5/12/1994, tại hội nghị ở Budapest, thủ đô của Hungary, các nước gồm Mỹ, Nga, Ukraine và Anh đã ký một ban ghi nhớ đảm bảo an ninh liên quan tới Kiev gia nhập Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân hay còn gọi là Bản ghi nhớ Budapest.
Cam kết quan trọng nhất của ba nước là "tái khẳng định nghĩa vụ của họ để kiềm chế bất kỳ mối đe dọa hoặc động thái sử dụng vũ lực chống lại toàn vẹn lãnh thổ và độc lập chính trị của Ukraine". Họ cũng cam kết "kiềm chế hành động áp bức kinh tế" đối với Ukraine và "tìm kiếm hành động lập tức của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc để hỗ trợ cho Ukraine" trong trường hợp có "hành động tấn công" vào nước này.
Kể từ khi ký Bản ghi nhớ Budapest, Ukraine đã đáp ứng các nghĩa vụ bằng cách chuyển giao kho vũ khí lớn thứ ba thế giới. Mỹ từng cung cấp hơn 300 triệu đô la và hỗ trợ quá trình giải trừ vũ khí hạt nhân ở Ukraine.
