Mỹ và Iran quyết không nhượng bộ về thỏa thuận hạt nhân

Hôm 3/5, Iran cảnh báo rằng nước này sẽ từ bỏ thỏa thuận hạt nhân 2015 nếu Tổng thống Donald Trump rút Mỹ khỏi thỏa thuận, đồng thời chỉ trích các quốc gia Châu Âu vì đã "nhượng bộ" Mỹ. Tuyên bố này được đưa ra sau khi các quốc gia Châu Âu dẫn đầu là Đức, Pháp đang có ý định bổ sung những điều khoản mới đối với thỏa thuận hạt nhân nhằm xoa dịu Mỹ.

Iran cảnh báo từ bỏ thỏa thuận hạt nhân. Ảnh: PressTV.

Theo một số nguồn tin, các nước Châu Âu mặc dù khẳng định cam kết đối với việc duy trì thỏa thuận hạt nhân Iran nhưng vẫn thừa nhận rằng, thỏa thuận này cần được bổ sung một số điều khoản. Theo đó, Châu Âu sẽ tìm kiếm xoa dịu lo ngại của Mỹ về chương trình tên lửa đạn đạo của Iran, ảnh hưởng của Iran tại Syria, Yemen, chương trình hạt nhân Iran sau khi một số điều khoản của thỏa thuận hạt nhân hết hiệu lực…

Trong chuyến công du Australia, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho rằng, thỏa thuận hạt nhân hiện tại là "chưa đầy đủ". Tổng thống Pháp cho biết đang chuẩn bị một cuộc đàm phán rộng rãi hơn và một thỏa thuận bao quát hơn, bởi “không quốc gia nào muốn leo thang căng thẳng trong khu vực”. 

“Pháp muốn một sự ổn định tại khu vực, muốn một sự gắn kết với các đồng minh. Đó là lý do chúng tôi sẽ có các cuộc đàm phán với Đức, Anh trong thời gian tới về vấn đề hạt nhân Iran. Đây là cách duy nhất để duy trì sự tiến bộ và ổn định tại khu vực”, ông Macron nói.

Theo đó, ông Macron cho rằng, cần phải bổ sung thêm "3 trụ cột" vào thỏa thuận, gồm hoạt động hạt nhân của Iran sau năm 2025; kiểm soát và giám sát tốt hơn hoạt động đạn đạo của chính quyền Iran và kiềm chế hoạt động của Iran trong khu vực, đặc biệt tại Iraq, Syria, Lebanon và Yemen.

Trong khi đó, một cố vấn cấp cao của Đại giáo chủ Iran Ali Khamenei tuyên bố, nước này sẽ không duy trì thỏa thuận hạt nhân với các cường quốc thế giới nếu Mỹ quyết định từ bỏ thỏa thuận này. Trang web của kênh truyền hình quốc gia dẫn lời Cố vấn chính sách đối ngoại Ali Akbar Velayati nêu rõ, nếu Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân mà Iran ký với nhóm P5+1 (gồm Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Mỹ cùng với Đức) vào năm 2015, hay còn gọi là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA), Iran cũng sẽ không tham gia thỏa thuận này nữa.

Cùng ngày, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif đã lên án việc Mỹ dọa rút khỏi Kế hoạch Hành động chung toàn diện, đồng thời tuyên bố Iran sẽ không đàm phán lại thỏa thuận này. Ông Zarif nhấn mạnh, Iran sẽ không đàm phán lại hoặc sửa đổi những điều khoản đã được nhất trí trong các năm qua. Ông cũng bày tỏ sự không hài lòng với các nước cùng kí kết thoả thuận đang “nhượng bộ” Mỹ quá nhiều. Theo ông, sự nhượng bộ này sẽ kéo theo một thoả thuận mới, bao gồm những điều khoản mà Iran không đồng ý ngay từ ban đầu.

“Iran sẽ không bao giờ đàm phán hay bổ sung vào thỏa thuận mà Iran đã thực hiện rất thiện chí. Mỹ đã liên tục vi phạm thỏa thuận, đặc biệt kêu gọi các nước khác hạn chế hợp tác với Iran. Trong những ngày sắp tới, họ sẽ phải quyết định liệu có tuân theo Thỏa thuận này hay không”, ông Zarif tuyên bố.

Như vậy, thông qua phản ứng của các bên, có thể thấy, tương lai của thỏa thuận hạt nhân lịch sử được ký giữa Iran và nhóm P5+1 đang bị đe dọa bởi sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân, căng thẳng ngoại giao giữa Mỹ với Iran cũng như với các đồng minh của Mỹ muốn duy trì thỏa thuận này tăng lên. Ông Donald Trump, người luôn coi đây là thỏa thuận tồi tệ nhất trong lịch sử Mỹ, đã đặt hạn chót là ngày 12/5 tới để các đồng minh Châu Âu sửa đổi văn kiện này theo hướng cứng rắn hơn với Iran./.