Ngoại trưởng Mỹ vội vã thăm 7 nước đồng minh giữa lúc bầu cử “nước sôi lửa bỏng”

Chuyến đi diễn ra trong bối cảnh “rất đặc biệt” khi kết quả cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vẫn chưa ngã ngũ, song các đồng minh đều đã chúc mừng chiến thắng của ứng cử viên đảng Dân chủ, cựu Phó Tổng thống Joe Biden.

Trong dòng tweet đăng tải ngay sau khi đặt chân xuống sân bay, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo viết: “Vui mừng khi có mặt tại Pháp, nước bạn bè và cũng là đồng minh lâu năm nhất của Mỹ”.  Ngoại trừ một chuyến đi tháp tùng Tổng thống Donald Trump, thì đây là chuyến thăm đầu tiên của ông Mike Pompeo tới Pháp trên cương vị người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ. Theo kế hoạch, ngày mai ông Mike Pompeo sẽ gặp Tổng thống Emmanuel Macron và Ngoại trưởng Jean Yves Le Drian.

Tuy nhiên, các cuộc gặp lại được dự báo là không dễ dàng khi mối quan hệ giữa hai nước đã trở nên xấu đi dưới thời Tổng thống Trump. Việc Tổng thống Emmanuel Macron mời Tổng thống Trump làm khách mời danh dự trong lễ duyệt binh Ngày Quốc khánh (14/7/2017) đã không đủ để giữ chân Mỹ ở lại Hiệp định khí hậu Paris hay thỏa thuận hạt nhân Iran. Tổng thống Pháp Macron cũng nằm trong số những nhà lãnh đạo châu Âu đầu tiên chúc mừng ông Joe Biden sau khi truyền thông Mỹ đồng loạt khẳng định chiến thắng của ông này. Ngay trước khi lên máy bay bắt đầu chuyến công du châu Âu và Trung Đông, mà Pháp là chặng dừng chân đầu tiên, ông Mike Pompeo đã chỉ trích các nhà lãnh đạo nước ngoài đã liên hệ với ứng cử viên đảng Dân chủ.

Ngoài những vấn đề bầu cử, nhiều nội dung gây căng thẳng khác có thể khiến chuyến công du lần này của ông Mike Pompeo trở nên khó khăn. Ngoại trưởng Pháp Jean Yves Le Drian mới đây cảnh báo sẽ công khai bày tỏ sự phản đối của Pháp đối với quyết định của Mỹ đẩy nhanh tiến trình rút quân khỏi Iraq và Afghanistan, dự kiến ngay khi kết thúc nhiệm kỳ hiện nay của ông Trump.

Ông Drian nói: “Rất nhiều chủ đề khó khăn mà chúng tôi cần thảo luận cùng nhau. Đó là tình hình ở Iraq, Iran, khủng bố, những vấn đề ở Trung Đông, mối quan hệ với Trung Quốc. Theo tôi, Mỹ không nên đẩy nhanh việc rút quân tại Afghanistan hay Iraq. Đó chắc chắn sẽ là những vấn đề mà tôi cần nói rõ với Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo.”

Sau Pháp, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo sẽ tới Thổ Nhĩ Kỳ, Gruzia, Israel, Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất, Qatar và Saudi Arabia. Các nhà lãnh đạo của tất cả những quốc gia này đều đã gửi lời chúc mừng công khai tới ông Joe Biden. Đặc biệt, người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ cũng sẽ thăm các khu định cư Israel ở Bờ Tây, điều mà các ngoại trưởng Mỹ trước đây đều tránh né.

Thủ tướng Palestine Mohammad Shtayyeh hôm 14/11 đã chỉ trích đây là một “tiền lệ nguy hiểm” nhằm hợp pháp hóa các khu định cư trái phép của Israel. Theo các nhà phân tích, việc Ngoại trưởng Mike Pompeo "vội vã" thăm các đồng minh trong bối cảnh hiện nay không nằm ngoài mục đích khẳng định những ưu tiên ngoại giao của chính quyền Tổng thống Trump. Trong dòng tweet mới nhất, ông Mike Pompeo khẳng định chính quyền Tổng thống Trump đã giải quyết được những thách thức toàn cầu mà thế giới phải đối mặt ngày nay, từ khủng bố đến đại dịch Covid-19./.