Nhật Bản hợp tác với Mỹ và Philippines để đảm bảo tự do ở Biển Đông

Phát biểu trước Quốc hội Philippines ở thủ đô Manila, Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida nhấn mạnh sự hợp tác ba bên giữa Nhật Bản-Mỹ-Philippines đang được thực hiện ở Biển Đông để bảo vệ quyền tự do trên biển. Hai bên trước đó cũng nhất trí bắt đầu các cuộc đàm phán chính thức về một Thỏa thuận tiếp cận đối ứng (RAA) nhằm tạo điều kiện tổ chức các cuộc diễn tập chung và những chuyến thăm lẫn nhau giữa lực lượng hai nước.

Tại cuộc gặp với Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr, Thủ tướng Fumio Kishida cho biết Philippines và Nhật Bản bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình hình ở Biển Đông và Biển Hoa Đông, tái khẳng định cam kết đối với quyền tự do hàng hải và hàng không ở khu vực này . Trong tuyên bố báo chí chung, hai nhà lãnh đạo cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải tuân thủ “cách tiếp cận dựa trên luật lệ”.

Trong khuôn khổ chuyến thăm hai ngày đến Manila của Thủ tướng Nhật Bản, Philippines đã đạt được thỏa thuận trị giá 570 triệu peso từ Nhật Bản liên quan đến an ninh hàng hải và ứng phó thảm họa. Ngoài việc cung cấp hỗ trợ quân sự cho Manila, chuyến thăm của Thủ tướng Nhật Bản cũng hứa hẹn về một loạt gói viện trợ phát triển cho Philippines, nhằm củng cố mối quan hệ song phương. Tổng thống Philippines nhấn mạnh Nhật Bản tài trợ cho dự án Tàu điện ngầm Metro Manila và các dự án Đường sắt Bắc-Nam, ước tính trị giá hàng tỷ USD.

Giới phân tích khu vực nhận định, chuyến thăm Philippines của ông Kishida diễn ra vào thời điểm Nhật Bản ngày càng công khai mong muốn đóng vai trò lớn hơn với tư cách là đối tác an ninh và phát triển ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Trong khi đó, đối với Philippines, chuyến thăm mở ra cơ hội hợp tác chặt chẽ hơn về mặt song phương và đa phương với các nước khu vực trong bối cảnh bất ổn địa chính trị ngày càng gia tăng. Chính phủ Philippines gần đây đã hủy bỏ các thỏa thuận tài trợ của Trung Quốc cho 3 dự án đường sắt lớn trị giá 2,8 nghìn tỷ peso trong bối cảnh căng thẳng gia tăng trên biển giữa hai nước.