Nhiều nước ủng hộ Thủ tướng Hà Lan thay Tổng thư ký NATO Stontenberg

Đến tháng 10 năm nay, Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) là ông Jens Stontenborg sẽ hết hạn nhiệm kỳ. Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte sắp mãn nhiệm đang là nhân vật được kỳ vọng sẽ thay thế cho ông Jens Stontenborg đảm nhiệm cương vị người đứng đầu NATO. Hàng loạt quốc gia trên thế giới hôm 22/2 đã cùng lên tiếng ủng hộ ông Mark Rutte.

Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte -  57 tuổi, là một trong những người đứng đầu chính phủ tại vị lâu nhất ở châu Âu hiện nay. Ông giữ chức Thủ tướng Hà Lan từ năm 2010 và hiện trong vai trò chuyển tiếp sau khi nhà lãnh đạo cực hữu Geert Wilders giành chiến thắng ấn tượng trong cuộc tổng tuyển cử Hà Lan vào tháng 11/2023. Trong các phát biểu trước báo giới gần đây, Thủ tướng Hà Lan đã bày tỏ mong muốn sẵn sàng đảm nhận vị trí Tổng thư ký NATO và thực hiện sứ mệnh đoàn kết châu Âu nếu có cơ hội đảm nhận vị trí này. Trong một tuyên bố mới đây, ông nhấn mạnh:

Tôi mong muốn mình sẽ trở thành Tổng thư ký NATO và tôi sẽ nỗ lực vì  mục tiêu này. Nếu được chọn, tôi sẽ nỗ lực làm việc vì liên minh, thắt chặt tình đoàn kết với các đối tác. Cùng với các đối tác, các đồng minh, chúng ta sẽ đưa NATO trở thành một liên minh quân sự đoàn kết, quyết tâm, đoàn kết.

Theo kế hoạch, Tổng thư ký NATO Jens Stontenberg sẽ hết nhiệm kỳ vào tháng 10 năm nay. Quyết định người kế nhiệm ông Stoltenberg - cựu Thủ tướng Na Uy đã lãnh đạo NATO trong một thập kỷ qua - sẽ được công bố trước hội nghị thượng đỉnh NATO sẽ diễn ra tại Washington, Mỹ vào tháng 7 tới.

Tuy nhiên, ngay thời điểm này, đã có rất nhiều ứng cử viên được đề cử cho vị trí này. Ngoài ông Rutte, các ứng cử viên còn lại đang được cân nhắc là Thủ tướng Estonia Kaja Kallas và Ngoại trưởng Latvia Krisjanis Karins.  

Tuy nhiên, theo giới ngoại giao, ông Rutte là nhân vật được các nước lớn trong NATO như Anh, Đức, Mỹ và Pháp dành sự ủng hộ nhiều nhất. Hôm 22/2, một loạt các nước như Mỹ, Anh và Đức, Phần Lan đã bày tỏ sự ủng hộ Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte trở thành Tổng Thư ký mới của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), thay thế ông Jens Stoltenberg. 

Phát biểu trước báo giới,  Tổng thống mới đắc cử của Phần Lan Alexander Stubb đã bày tỏ sự ủng hộ đối với ông Rutte: “Ông Mark Rutte - ông ấy đang chạy đua trở thành Tổng thư ký NATO và cá nhân tôi chúc ông ấy gặp nhiều may mắn trong cuộc đua này”.

Người phát ngôn của Thủ tướng Anh Rishi Sunak cũng cho biết, Anh ủng hộ mạnh mẽ Thủ tướng Hà Lan Rutte với bề dày kinh nghiệm về an ninh và quốc phòng. Trong khi người phát ngôn Chính phủ Đức Steffen Hebestreit cũng cho biết Thủ tướng nước này Olaf Scholz cũng ủng hộ ông Rutte, đồng thời đánh giá với kinh nghiệm phong phú, kiến thức an ninh sâu rộng và kỹ năng ngoại giao mạnh mẽ, ông Rutte là một ứng cử viên sáng giá cho vị trí người đứng đầu NATO.

Người ngôn viên Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ John Kirby trong cuộc họp báo hôm 22/2 cũng khẳng định, Mỹ tin tưởng ông Rutte sẽ là một Tổng Thư ký NATO xuất sắc. Theo một số nguồn tin ngoại giao Mỹ, Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm 22/2 cũng đã bày tỏ ủng hộ ông Rutte làm Tổng thư ký tiếp theo của NATO. Nếu kế nhiệm ông Stoltenberg, Thủ tướng Rutte sẽ trở thành người Hà Lan thứ 4 lãnh đạo liên minh quân sự này.