Những điểm mới trong Sách Xanh ngoại giao Nhật Bản 2020

Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Motegi Toshimitsu ngày 19/5 đã công bố Sách Xanh ngoại giao năm 2020, đề cập nhiều vấn đề, trong đó nhấn mạnh tới xu hướng thay đổi chính sách với một số nước như Nga, Hàn Quốc, Triều Tiên.

Liên quan đến chủ quyền đối với quần đảo phương Bắc (theo cách gọi của Nhật Bản), Nga gọi là quần đảo Nam Kuril, Nhật Bản cho rằng đây “thuộc chủ quyền của Nhật Bản”. Vấn đề này trong sách Xanh ngoại giao năm 2019 đã không nhắc tới, nhưng năm nay thêm mục này giống như sách Xanh ngoại giao năm 2018 trở về trước. Bên cạnh đó, Sách cũng nhấn mạnh sẽ hợp tác chặt chẽ với Nga hướng tới ký kết Hiệp ước hòa bình Nhật-Nga.

Ông Motegi Toshimitsu. Ảnh: Straits Times

Liên quan đến Hàn Quốc, Sách cho rằng mặc dù quan hệ 2 nước vẫn trong tình trạng “diễn biến xấu tiếp tục” do các vấn đề như Hàn Quốc yêu cầu bồi thường cho lao động cưỡng bức trong thời chiến, căng thẳng thương mại…. nhưng Hàn Quốc là “nước láng giềng quan trọng” đối với Nhật Bản. Đây là điểm mới so với Sách Xanh ngoại giao năm 2018 và 2019 đã không có lập trường này. Điều này chứng tỏ Nhật Bản đã có những thay đổi trong quan hệ ngoại giao với Hàn Quốc.

Mặt khác, Nhật Bản cũng đồng thời khẳng định chủ quyền đối với quần đảo hiện do Seoul kiểm soát (gọi là Dokdo) trong khi Tokyo gọi là Takeshima.

Đề cập tới Triều Tiên, Sách phê phán rằng việc Triều Tiên liên tục phóng tên lửa đạn đạo là hành vi khiêu khích đối với cộng đồng quốc tế, tuy nhiên cũng khẳng định rằng Thủ tướng Nhật Bản sẵn sàng tiến hành đàm phán với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un vô điều kiện.

Liên quan đến Trung Quốc, sách đề cập chuyến thăm Nhật Bản của Chủ tịch Tập Cận Bình dự kiến thực hiện vào mùa Xuân năm nay bị hoãn do dịch Covid-19 và cho rằng chuyến thăm này sẽ được thực hiện và mở ra thời đại mới cho quan hệ hai nước.

Đã có phản ứng từ một số nước sau khi Sách Xanh ngoại giao năm 2020 được công bố. Bộ Ngoại giao Hàn Quốc đã triệu một quan chức cấp cao tại Đại sứ quán Nhật Bản ở Seoul và bày tỏ lấy làm tiếc về nội dung liên quan tới quần đảo Takeshima/Dokdo, đồng thời hối thúc Tokyo rút lại những tuyên bố chủ quyền đối với quần đảo trên./.